Тарих, саясат, этнология, география

В странах мира есть страны, пострадавшие от коммунистической системы. Одни государства меньше других - другие государства, народы отдали миллионы своих граждан на жертвы тоталитарной системы. Среди таких народов на Индокитайском полуострове-кхмеры, в Центральной Азии-казахи, а в Восточной Европе-украинцы. Два голода в истории казахского народа совпали с этим советским временем. 1931-1933 гг. Голод в казахской степи был направлен на скорейшее ускорение и переход к оседлости населения, приспособленного к кочевому хозяйству...

Украина мен Ресей арасындағы қарым-қатынас өте күрделі. Қазіргі кезде бұл қарым-қатынас өз апогейіне жетіп, халықаралық мәселелердің біріне айналған. Бірақ украин және орыс халықтарының тарихы өте тереңде. Екі халық бір кездері бірнеше мемлекеттердің құрамында болып, тату-тәтті өмір сүрген. Ортағасырлық тарихи тұлғаларыда ортақ. Мәдени, тілдік, діндік ұқсастықтары көп. Тіпті екі халықтың мемлекеттілігі де ІХ ғасырдағы Киев Русінен бастау алады. Әрине, екі халық арасында "ағалыққа" ұмтылған көзқарас Киев Русі мемлекетін жекешендіруге, келесі тарапты төменшіктетуге әкелетіндігі белгілі...

Дүниежүзі тарихында - әсіресе көршілес Ресей мен Еуропадағы Польша, Дания, Швеция және Балтық елдерінің тарихында ойып тұрып орын алатын оқиғалардың бірі XVI ғасырдағы Ливон соғысы. Бір қызығы тарихшылар бұл оқиғаға Қазақ тарихына қатысты Тәуекел ханның туыс інісі Ораз- Мұхамед Ондан сұлтанұлының қатысқандығындығын айтып қалады. Ораз-Мұхамед Ондан сұлтанұлы - Мәскеу кныздығына қарасты Қасымов хандығының билеушісі болған. Мәскеу кныздығының батыстағы жорықтарына қатысып тұрған. Әрине, Ораз-Мұхамед...

Қырғыз Республикасы Садыр Жапаровтың Қазақ мемлекетінің хандық дәуірінің соңғы билеушісі Кенесары Қасымұлы туралы өзінің фейсбук желісіндегі парақшасында көлемді мақала жазған белгілі. Садыр Нұрғожағұлы өз мақаласында - ХІХ ғасырдағы қазақ-қырғыз халықтарының өзара қарым-қатынасын талқылай келе отырып, Қазақ хандығының соңғы ханы Кенесары Қасымұлына баға беріп өтеді. Жалпы, мақаласы ішкі және сыртқы аудиториясы бағытталған. Садыр Жапаров өз мақаласын қырғыз және қазақ халықтарына арнай отырып, Қырғызстан...

Соңғы кездері әлемдік жаңалық беттерінен өткен апталарда басталған Үнді-Пәкістан қарсыласуы алдыңғы ретте шыққаны белгілі. Соғысушы тараптарды әлемдік ірі державалар өз делдалдығын ұсынып бітістіруге тырыспаса да - сабырлыққа шақыруда. Жағдайдың ушығуына екі ел ХХ ғасырдың 40 жылдарынан бері бөліске сала алмай жатқан Кашмир мәселесі себепкер болғаны белгілі. Үндістан тарапы Пахалгама қаласындағы әсіре діншіл "Қарсыласу" ұйымы ұйымдастырған лаңкестіктің жауапкершілігін Пәкістанға артып, өзен суларын жауып, "Синдур" операциясын бастағаны белгілі...

Дүниежүзінде өз Тәуелсіздігін жариялаған күннен бастап көрші елдермен соғыс жүргізіп келе жатқан бірнеше ел бар. Олардың ішінде Израиль, Батыс Сахара, Үндістан, Пәкістан. Соңғы екеуі 1947 жылдан бері ресми түрде 3 рет соғысып көрді 1. 1947-1949 жж. 2. 1965 ж. 3. 1971 ж. Екі мемлекет арасындағы даулы мәселе ол - Кашмир мәселесі. Кашмир аймағында мұсылмандар - Пәкістанға, индустар - Үндістанға қосылғысы келеді. Екі мемлекетте бұл аймақты өзінің тарихи жері санайды. Пәкістан аймақтағы мұсылман дінін ұстанатын сепаратистік қозғалыстар мен ұйымдарға қолдау көрсетеді...

Сегодня исполняется 33 года со дня образования Вооруженных Сил Республики Казахстан. Но история Вооруженных сил Казахского государства глубока. История восходит к древним временам. Потому, что каждая страна должна иметь вооруженную силу, чтобы защитить себя от внешнего врага. Первые вооруженные отряды казахской степи состояли из племенных народных дружин. Численность армии также варьировалась в зависимости от потребностей. Например: в средневековых арабских источниках в Тургешском каганате насчитывалось около 100 тысяч солдат...

Әлемдік тарихта өз жерін қорғауда мергендігімен танылған адамдар баршылық. Жыл сайын әлемдік тарихта орын алған соғыс қимылдарын зерттеушілер мен кәсіби тарихшылар арасында тізім жасалып тұрады. Кейде бұл тізімді тарихқа қызығатын кәсіби тарихшы емес әскери азаматтарда жасап тұрады. Бұл тізімді Еуропалықтар, американдықтар, азиялықтар, орыстарда жасайды. Әлемдік тарихтағы үздік 10 мерген, 15 мерген, 25, 50, 100 мерген жасала береді. Тізімде жаңадан адамдар қосылып, жаңартылып отырады. Кейде бұл тізімге саяси себептерге байланысты қарсылас тараптардың ардагерлері кірмей жатады...

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін италияндықтар түсірген "Рим - еркін қала", "Зәйтүн ағашы түбінде тыныштық жоқ" және "Велосипед ұрлаушылар" туралы кинотуындылар бір ұрпақ италияндықтар басынан кешірген оқиғалар желісімен түсірген фильмдер. Иә, бұл кинотуындыларда айтылатын оқиғалар сол кезеңдегі бар италияндықтардың басынан кешкен қиыншылықтарды қамтиды. Кейде, осы кинотуындыларды көре отырып, бір фильмнің 1,2,3 сериясын көріп шыққандай боласың. Соғыс тауқыметі ұқсас. Бірақ персонаждары мен оқиғалардың өрбіген жері бөлек...

34 жыл өмір сүрген Ливия Жамағириясы мен оны дәл осындай уақыт басқарған көсемі Муаммар Каддафидің тағдыры өте қарама-қайшылыққа толы болғаны белгілі. Біресе жағымды жақтан (монархияны жойып, Африканың отарсыздануын жақтап, Панафарикандық көзқарасты қозғап, Алпауыт елдерге қарсы тұрып). Екінші жағынан Конституцияны жоққа шығарып, авторитарлық билік орнатып, қатал саясат ұстанғаны үлкен сұрақ тудыртады. Муаммар Каддафия билікті басып алған кезде - әлеуметтік теңдік орнатамын деп Социалистік-бухариншіл...

Италияндық кинотуындылар ішінде "Рим - азат қала" туындысынан кейіңгі әлемдік тарихта өз орнын ойып тұрып алған кинолардың бірі "Зәйтүн ағашы түбінде тыныштық жоқ" туындысы. Бұл туынды 1950 жылы режиссер Джузеппе де Сантистің басшылығымен түсірілген неореалистік драмма жанрындағы кино. Жалпы, бұл кинотуындыны режиссер жергілікті Италияндықтар арасында көптараған әңгімелер желісін түрлендіре отырып түсірген. Бәлкім содан болса керекті кинотуындыдағы бас кейіпкер Франческо Доминичимен режиссер Джузеппе де Сантистің тағдыры ұқсас...

Қазақ хандығын 1582-1598 жж. билік құрған Тәуекел хан қазақ жерлерін біріктіру жолында жан-жақты ойластырылған, шыдамды әрі нысалы түрдегі тегеуірінді саясат ұстанғаны белгілі. Солтүстікте Қазан және Астарахан хандықтарын басып алып, қазақ хандығының шекарасына жақындап келе жатқан Мәскеу мемлекетімен сақтық тұрғыдағы достық қарым-қатынас орнықтыруға тырысты. Себебі, бұған жиені Ораз-Мұхамед сұлтанның тұтқынға түсіп, еліне жіберілмеуі әсер етті. Орыс мемлекетімен қару-жарақ мәселесіде нақты шешілмеді...