1969-1970 жж. Есік қаласындағы ежелгі заман қорғанын зерттеген археолог Кемал Ақышев әлемге - Сақ тайпасының тарихын паш ететін археологиялық олжасын әлемге таныстырған болатын.
Осы қорғанда табылған "Алтын киімді адам" олжасы кімге тиесілі болды?
Әлбетте, археологиялық олжа табылған соң археологтар оны мұқият зерттейтіндігі белгілі.
Археологиялық олжаның белгілі жасын анықтап, қай тайпаға жататындығы белгілейді.
Түрлі сынамалар өткізеді.
Осының негізінде қорытынды жасайды.
Кемал Ақышев басқарған археологтар тобы бұл олжаны - сақ тайпасына жатқызып, киімді 16-17 жастағы азаматқа тиесілі деп шешкен.
Кейін бұл қорғандағы заттарды зерттей келе отырып, лингвист С. Аманжолов тостағандағы 22 таңбаны - "аға саған ошақ, жауым тізе бүк, халқым тізе бүк" деп аударған болатын. С. Аманжоловтан басқа да ғалымдар тостағандағы жазуды өздерінің ұйғарым, пайымдарымен оқыған. Бірақ бұл ғалымдар жауабы - қорғанды әлеуметтік жоғары тап өкілі, билеуші әулет өкілі жерлеңгенін байқатады. Сонымен қатар қорғанның биіктігі, көлемдігі және адаммен көмілген заттар ерекше статусын көрсетеді.
"Алтын киімді адам" олжасының даралануы және оған ұқсас олжалардың көптеп табылмауы - мұндай киімді ол кезде көпшіліктің кие бермегендігін байқатады. Әзірше, Қазақстанда алтын киімді сармат жауынгерлерін қосқанда - 6-7 "Алтын киімді адам" олжасы табылды.
Есік қаласында табылған "Алтын адам" олжасындағы бағалы металлда - қорғанда көмілген адамның сол кезде билеуші тап өкілі болғандығын көрсетеді.
"Алтын адам" олжасындағы қару-жарақтар оның жауынгер болғандығын байқатады
Сурет ғаламтордан алынды