Найти в Дзене

ХІХ ғасырдағы Қытай мемлекетінің "өзін-өзі күшейту саясаты"

ХІХ ғасырдағы маньчжурлық Цинь әулеті билік құрған Қытай мемлекеті бірінші және екінші апиын соғысынан жеңіліс тауып, тайпинь көтерілісін әрең басып - шетелдікке қарсы тұру мақсатында "өзін-өзі күшейту саясатына" көшкен болатын. Бұл саясат көбіне ғылым, білім және әскери саланы қамтыды.

Қытай үкіметі

  • Шетелдіктермен сауда жасай отырып, студенттерді шетелге оқуға жіберді.
  • Шетелде шыққан ғылымға, білімге қатысты кітаптарға қытай тіліне аударылды.
  • Қытайда шет тілін оқытатын мектептер аша бастады.
  • Еуропалық пәндер Қытай мемлекетінің бағдарламасына ендірді.
  • Шетелдіктердің көмегімен қару-жарақ шығаратын заводтар ашты.
  • Әскер қайта құрды.
  • Әскери теңіз флоты қайта құрды.
  • Ағылшындардың, немістердің қолдауымен өнеркәсіп аудандары бой көтерді.
  • Теміржол салды.
  • Шетелдік банктердің филиалын ашты.
  • Жер асты қазба байлықтарын игеру басталды.
  • Әскери оқу орындары ашты.

1861-1895 жж. Қытайдың шэньши зиялы қауымы арқылы жоғарыдан басталып, санаулы ғана саланы қамтыған бұл үрдіс Қытай аумағының үлкендігімен, халықтың көптігімен толыққан нәтиже бермеді.

  • 1884-1885 жж. Қытайға соғыс ашқан Франция Үндіқытай аумағын жаулай бастады.
  • 1894-1895 жж. Қытайға соғыс ашқан Жапония Тайваньды басып алды.

Бұл соғыстардағы Қытайдың жеңілісі "өзін-өзі күшейту саясатының" көлемді жүргізілмегендігін көрсетті.

  • Қытайға "өзін-өзі күшейту саясатын" аяқтауға - жемқорлық, қаржы тапшылығы, сарайдағылар арасындағы билікке талас, сыртқы елдердің қысымы әсер етті

Сурет ғаламтордан алынды