Аталмыш этнологиялық, тарихи сұрақпен айналыспаған тарихшы кемде-кем шығар. Тіпті, шетелдік зерттеушілерде өз пікірін айтып, жорамалын хатқа түсірген. Мұндай ізденістерді - Ш. Уәлиханов, В. Бартольд, М. Вяткин, С. Аманжолов, Т. Сұлтанов, С. Мұқанов, Б. Ахмедов өзінің теориялық негіздемелерін айтқан болатын. Аталмыш тақырыппен айналысушы тарихшыларда баршылық. Осыдан, он шақты жыл бұл магистратурада оқып жүрген кезде бізге сабақ берген Зарықбек Сламбекұлы жүз ұғымын - беткей деп түсіндірген болатын...

Қазақ халқының Ресей империясына кірген 186 жылмен Кеңес Одағының құрамындағы 69 (+5) жыл Тәуелсіздікті қалпына келтіруге бағытталған күреспен өтті. Ресей империясының құрамындағы 186 жылдың 140 жылы қарсыласу қозғалысымен өтті. Ресей империясы Қазақ халқын толық бағындыру үшін 150 жылдай уақытын жұмсады. Сыртқы факторлардың әсерімен Кіші жүз 1731 жылы, Орта жүз 1740 жылы ал Ұлы жүз 1848 жылы Ресей империясының құрамына кіргенімен Қазақ халқының ұлт-азаттық күресі 1775 жылы 16 жасар Сапара Мәтенқызы...