​​🟨 Қазақстанның салық жүйесін таяу келешекте реформалаудың кейбір бағыттары    🟦 Мемлекет басшысы Қазақстан халқына Жолдауында тұрақты экономикалық өсу түсінікті, болжанатын салық саясатына тікелей байланысты екенін атап өтті. ✔️ Ол үшін Мемлекет басшысы фискалдық реттеуді қайта жүктеу мақсатында жаңа Салық кодексінде көрініс табуы тиіс негізгі бағыттарды белгіледі.   🟠 Осындай бағыттардың бірі салық төлеуден жалтару азғыруынан азайту және салық жүктемесін азайту мақсатында бизнесті қасақана бөлуге жол бермеу арқылы арнайы салық режимдерін реформалау болып табылады.   🔶 Аталған міндетті іске асыру үшін жаңа Салық кодексінің жобасында шағын бизнес субъектісі үшін арнаулы салық режимдерін реформалаудың келесі тетігі көзделеді: 🔸ұқсас шарттары бар режимдерді біріктіру (мысалы, патент, мобильді қосымша, платформалық жұмыспен қамту); 🔸талап етілмеген режимдерді жою (мысалы, тіркелген шегерім режимі); 🔸режимдерді қолдану шарттарын қайта қарау (табыс бойынша өлшемшарттар, қызметкерлер саны, қызмет түрлері, салық мөлшерлемелері).     🔷 Жаңашылдық бизнесті «қасақана ұсақтау» көрсеткіштерін анықтаудың негізгі өлшемшарттарын анықтау болып табылады: 🔹бірыңғай бақылаушы тұлға; 🔹қызмет көрсетудің, өндірістің бірыңғай процесі; шешім қабылдау кезінде бақылаудағы адамдардың дербестігінің болмауы; 🔹ортақ ресурстарды/активтерді (қызметкерлер, негізгі құралдар, материалдық емес активтер) 🔹пайдалану және ортақ контрагенттердің болуы; ресурстарды ресми бөлу немесе оларды өтеусіз беру; 📑 2022 жылы салық есептілігін ұсынған Қазақстандағы ШОК субъектілерінің жалпы саны шамамен 1 631,2 мың бірлікті құрады және 2018 жылмен салыстырғанда олардың саны 1 010 мың бірлікке ұлғайды, бұл ретте субъектілердің ең көп үлесі – орта есеппен 87,2% арнайы салық режимдерінде ШОК-қа тиесілі.   🟠 Жалпы алғанда, қолданыстағы жеңілдікті режимдер ШОК субъектілерін салықтық оңтайландыруды іздеуде режимдерді өзгертуге, оның ішінде кірістілік/айналым және жұмысшылар саны бойынша белгілі бір мөлшерге жеткенде бизнесті бөлуге тікелей немесе жанама түрткі болатындығын атап өтуге болады. ▪️ Жеңілдікті режимдердің әртүрлілігі бизнестің ұсақталуына айтарлықтай әсер етеді, өйткені ШОК субъектілері өз бизнесін масштабтауға және кеңейтуге емес, «оңтайлы» салық режимін таңдауға көбірек көңіл бөледі.   👨🏻‍💼 Осыған байланысты, жаңа Салық кодексі шеңберінде салық жүктемесін төмендету мақсатында салық төлеуден жалтару және бизнесті қасақана бөлшектеуге жол бермеу үшін Мемлекет басшысы қойған міндеттерді іске асыру кезінде «микро» бизнестен «шағын» бизнеске және «шағын» бизнестен «орта» бизнеске көшудің нақты және негізделген критерийлерін айқындау ұсынылады.   ✅ Сондай-ақ, барлық инновацияларды қолданыстағы арнаулы салық режимдерін (шамамен 1 563,8 мың адам) қолданатын ШОК субъектілерінің жеңілдікті режимдерді оңтайландыруға не оларды қолдану шарттарын өзгертуге байланысты өзге режимдерге ауыртпалықсыз көшуін қамтамасыз ету мақсатында олар қабылданғаннан кейін жарты жыл өткен соң қолданысқа енгізу ұсынылады. 👩🏻‍💻 Эльмира Осипова, Фискалдық саясат орталығы директорының орынбасары 🔸Толығырақ сайтымызда: https://economy.kz/?p=6002&lang=kk #ФискалдықСаясат #ФискальнаяПолитика #FiscalPolicy #ЭкспертноеМнение #МаманПікірі #ExpertОpinion

​​🟨 Қазақстандағы салық реформалары 📘 Қазақстанда 2001 жылғы 12 маусымдағы №209-II бірінші Салық кодексінің қабылдануымен салық жүйесі 2008 және 2017 жылдары екі рет реформаланды. ▪️ 2009 жылғы 1 қаңтарда экономиканы жаңғыртуға және әртараптандыруға, бизнестің "көлеңкеден" шығуына ықпал ететін жаңа Салық кодексі қабылданды.  🔵 2009-2017 жылдар аралығындағы салық реформасының негізгі бағыттары түбегейлі инновациялар болды: 🔷 салық саясаты бөлігінде: 🔹КТС мөлшерлемесін 30%-дан 20%-ға дейін төмендету; 🔹ҚҚС мөлшерлемесін 12% ағымдағы деңгейге дейін төмендету, бұрын ҚҚС мөлшерлемесі 16% болған, содан кейін 2007 жылдан бастап ол кезең-кезеңімен 13%-ға дейін төмендетілген; 🔹13%-дан 5%-ға дейінгі мөлшерлемелермен әлеуметтік салықтың регрессивті шкаласынан әлеуметтік салықтың 11% қатаң мөлшерлемесіне көшу; 🔷 салықтық әкімшілендіру бөлігінде: 🔹кәсіпкерлік субъектілерін қолдау мақсатында салық төлеушілерге салықтық тексеру аяқталғанға дейін тексерулердің алдын ала нәтижелеріне жазбаша қарсылықтар беру құқығын беру арқылы салықтық тексерулердің алдын ала нәтижелеріне шағым жасау институтын енгізу;  🔹жарлық салық төлеушілерге Апелляциялық комиссияға салықтық тексерулердің нәтижелеріне шағым беру құқығын беру арқылы салық дауларын сотқа дейінгі қараудың жаңа институтын енгізу;  🔹салық жинауды жақсарту және арттыру үшін тәуекелдерді басқару жүйесін енгізу.  ✅ 2018 жылғы 1 қаңтарда салық ауыртпалығын азайтуға және салықтық әкімшілендіруді жеңілдетуге бағытталған жаңа Салық кодексі қабылданды. 🟠 Қабылданған реформалар 2018 жылдан 2024 жылға дейінгі кезеңдегі негізгі бағыттарға айналды: 🔶 салық саясаты бөлігінде: 🔸әлеуметтік салық мөлшерлемесін 2025 жылға дейін 11%-дан 9,5%-ға дейін төмендету; 🔸патенттік жүйенің мөлшерлемесін 2%-дан 1%-ға дейін төмендету; 🔸ШОБ-ты тұрақты шегерім түрінде дамыту үшін жаңа режимді енгізу;  🔸ауыл шаруашылығы қызметін өндірушілер үшін ҚҚС бойынша қосымша есепті қолдану;  🔶 салықтық әкімшілендіру бөлігінде: 🔸"адалдық" жаңа қағидатын енгізу; 🔸салық міндеттемесі мен талабы бойынша ескіру мерзімін 5 жылдан 3 жылға қысқарту, бұл ретте, мониторингке жататын және жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшартқа сәйкес қызметті жүзеге асыратын салық төлеушілер үшін ғана талап қоюдың ескіру мерзімі 5 жыл сақталады; 🔸тізбе бойынша өз өндірісінің тауарларын өндірушілерге, сондай-ақ валюталық түсімнің кемінде 50% айырбастау кезінде шикізат экспорттаушыларға ҚҚС асып кетуін қайтарудың оңайлатылған тәртібін қолдану; 🔸жоспардан тыс салықтық тексерулердің негізін олардың санын 32-ден 12-ге немесе 62%-ға қысқарту арқылы қайта қарау. 👩🏻‍💻 Эльмира Осипова, орталығы директорының орынбасары 🔸Толығырақ сайтымызда: https://economy.kz/?p=4212&lang=kk #ФискалдықСаясат #ФискальнаяПолитика #FiscalPolicy #ЭкспертноеМнение #МаманПікірі #ExpertОpinion