Bəs nəyə görə qəriblər məmləkəti. Heç insan da öz məmləkətində qərib olar… Atalar sözü var “evli evdə yatar, qərib harda axşamlar?”. Baxın başa bəla qonşularımızın ucbatından, Ermənistandan və Azərbaycan torpaqlarının zəbt olunması dövründə dogma yurdundan didərgin düşmüş soydaşlarımızın əksəriyyəti paytaxta üz tutmuşdular. Illərlə evsiz eşiysiz qalmış dövlətin dəstəyi ilə müxtəlif yerlərdə məskunlaşmış, az hissəsi qohum əqrabaya pənah gətirmişlər. Bu tamam başqa bir haldır,müharibələrin acı həqiqətidir. İndi gəlin bu günə nəzər salaq, demək olar ki, əhalimizin əksər hissəsi Bakıdadır. Keflərindən yox, məcburiyyətdən. Müharibə acısından yox, əlacsızlıqdan, regionlarda hökm sürən işsizlikdən. Təhsillənməyə yox, qarın doyurmağa…
Gəlin birgə bir reyd edək. Taksi xidmətindən istifadə edək. Neçə sürücü bizi Bakıdakı ünvanlardan birinə naviqatorsuz aparacaq. Yaşıdlarımın yadında olar, o vaxtki taksi sürücüləri şəhəri beş barmaqları kimi tanıyırdılar. İndikilərin 80% sanki Nyu Yorkda zaddadılar, naviqatorsuz mayaksız liman kimidirlər. Sadəcə, taksi xidməti artıq peşə yox, məcburi çörək pulu qazanmaq vasitəsinə çevrilmişdir. Bu sahəyə cavabdeh olan dövlət rəsmiləri isə məsələnin kökünə varmaq əvəzinə zopa variantın seçir. Avtomobillərə il məhdudiyyəti qoyur, sertifikatların alınmasın gəlizləşdirir, dolayısıyla insanları çörəksiz qoyur. Biri tam, çörəksiz qalır, taksidən istifadə edənlərin də gündəlik səbətləri kiçilir. Çünki, konkurensiya azalır qiymət kəllə çarxa çıxır. Adamın əli çatsaydı dövlətin yanağından öpərdi. Əsl azərbaycansayağı çıxış yolu. Tez tez taksidən istifadə edirəm, üzü gülər taksiçiyə heç rast gəlmədim. Rusiyanın böyük şəhərlərində bu işi görənlər əsasən Orta Asiya təmsilçiləridir, Avstriyanın paytaxtı Vyanada bu işi əsasən türk qaqrdaşlarımız həyata keçirir. Beləcə avropanın əksər yerində qəriblər bu içlə məşğuldurlar. Bizdə isə bizlər bu işlə məşğuluq. Yəni bizim qəriblər…
Girdik yanacaqdoldurma məntəqəsinə. Görəsən Bakı şəhərində neçə məntəqə fəaliyyət göstərir. Heç yerdə statistik məlumata rast gəlmədim. Amma bir şeyi dəqiq bilirəm bu məntəqələrdə çalışanların 90% respublikanın ayrı ayrı bölgələrinin nümayəndələridirlər. Araşdırsaq burda cürbəcür ali təhsil ocaqlarını bitirmiş soydaşlarımıza rast gələrik, İncəsənət, politexnik və s. Təbii ki hüquq fakültəsi, ADA kimi popular təhsil ocaqlarından savayı. Heç inanmıram ki, burda çalışanların arzusu olub bu məntəqələrin canlı atributu olmaq. Gəlin keçək tikinti sektoruna, eyni mənzərə. Əvvəllər azərbaycanlıları sovet imperiyası SSRİ-nin müxtəlif bölgələrinə göndərərdi əskərlik çəkməyə, onların diliynən desək “stroybata”. Paytaxtda bütün tikinti yerlərində işləyənlərin yenə də 90% regiondan çörək puluna gəlmiş həmvətənlərimizdir. Bu gözlə görə biləcəyimiz mənzərə. Bu gün əli külüng tutan soydaşlarımız aclıqdan ailələrini hifz etmək üçün Bakıya pənah gətiriblər.
Bu gün paytaxtda qeydiyyatda olmayanların sayı olanlardan daha çoxdur. Yəni evi olmayıb kirayədə qalanlar, sənədi olmadan palçıq vulkanlarından tutmuş, yüksək enerjili naqillərin həndəvərində yaşayanlar nə qədər istərsiz. Əvvəllər olduğu kimi paytaxta inkişaf etmək, dəyişmək üçün yox məhv olmamaq üçün sığınmış zavallı vətəndaşlarımız. Dogma vətənin qəribləri. Təkamülün can verən nöqtəsinə, küləklər şəhərində.
Həmsöhbətiniz Aqşin Hidayətoğlu