Найти тему

Еуропадағы феодализм

476 жылы Батыс Рим империясының жойылуымен Еуропада шартты түрде Ортағасырлық кезең басталды (ресми түрде феодализм VIII ғасырда Франк мемлекетінің бей ресми билеушісі Карл Мартеллдің өз жауынгерлеріне жер үлестірумен басталды). Ежелгі дәуірден кейін басталған Ортағасырлық кезеңнің басты ерекшелігі феодалдық құрылыста болды. Феодалдық кезең - жерді иелену құқығымен ерекшеленді. Бірақ жерді уақытша иелену, сенімгерлікпен берілген дүниені сенімді ақтау әрекетімен пайдалану. Бүкіл мемлекеттегі жер монархтың меншігі болды. Яғни, корольдің меншігінде. Король өзінің билігін қамтамасыз ету үшін сенімді адамдарға жер үлесін беріп отырды. Жерді алған феодалдар одан кейінгі төменгі буынға жер беру дәстүрін жүйелі түрде дамытып уақытша таратып отырды. Жерді жоғарыдан төменгіге беру уақытша, сенімгерлікке негізделді. Сенімін ақтай алмаған жағдайда берілген жерлер қайтарылып алынды. Жерді иеленген төменгі корольден кейінгі феодалдар - корольге берілген жердің өнімін тапсырып, әскер жасақтап беріп, берілген жердің қауіпсіздігін қамтамасыз етті. Жерді феодалдар өңдемейді. Жерді феодалдық иеліктерде өмір сүретін шаруалар өңдейді. Шаруа жерден алған өнімнің басым бөлігін феодалға өткізеді. Феодалдарға азық-түлікпен өтемақысын төлей алмағандар шаруалар міндеткерлігін феодалдың замогына барып, күн сайын еңбекпен өтеді. Ал феодалдар шаруаны сыртқы жаудан қорғады. Осы мақсатта феодалдар өздерінің тұратын жерде үлкен замоктар салды. Ортағасырлық Еуропадағы адамдар үшін шаруа қалпынан құтылудың бірақ жолы болды. Ол рыцарлыққа өту. Рыцарлар - еркіндікке ие феодалдық сатының төменгі бөлігі, феодалдар мен корольге әскери қызметке тұра отырып, өзінің өмір сүруін қамтамасыз етеді, үлестік жер алады. Кедейлердің рыцарлыққа өтуі заңмен шектелді. Феодалдар тобы (граф, герцог, барон, т.б.) шаруаларды мейлінше өзіне кіріптар етуге тырысты. Осылайша ортағасырлық кезеңде – феодалдар қанаушы, шаруалар қаналушы тапқа айналды. Қаналудан қатты қысым көрген шаруалар наразылық білдіріп, тіпті көтеріліске шығып отырды. Ортағасырлық Еуропада шаруалардың көтерілісіне – феодалдардың қысымы себепкер болды. Еуропаның жер аумағының кіші болуы, соғыстардың жиі болып тұруы, феодалдық үлестің жиі беріліп тұруы – шаруалардың жағдайын қиындатып жіберді. Шаруалар – қаланы төңіректеп, цехтарға жұмысқа тұруға тырысты. Бірақ бұл үрдіс дамыған ортағасырға тән еді. Ерте ортағасырда цехтер өндірісі әлі пайда бола қоймаған еді. Шаруалардың жағдайы қиын болды.

Картина взято из интернета
Картина взято из интернета