744 жылы Орталық Азияның Шығыс Түркістан аумағын мекендеген Екінші Шығыс Түрік қағанаты (682-744 жж.) басмылдар, ұйғырлар және қарлұқтар біріккен күшімен талқандалып, билікке басмылдар келген болатын. Бірақ басмылдардың билігі ұзаққа созылмай ұйғырлар мен қарлұқтардың біріккен күшімен талқандалды. Ұйғырлар мен қарлұқтар одағында - ұйғырлар басым болып, соңғысын бұл жерден ығыстыра бастады. Ұйғыр қағанатының қысымына шыдамаған қарлұқтар Түргеш қағанатына құрамындағы Жетісу аймағына қоныс аударды. Қарлұқтардың Жетісуға қоныстануы Орталық Азия халықтарына үлкен өзгерістер әкелді. Бұл кезде Түргеш қағанаты Сұлу қағанның Баға тарханның өлтірілумен үлкен саяси дағдарысты бастап кешіріп отырған болатын. Қарлұқтардың келуі сары түргештер мен қара түргештер арасындағы шиеленісті одан сайын ушықтырып жіберді. Екі тарапта қарлұқтарды мейлінше пайдалануға тырысты. Ал қарлұқтар өз мемлекетін құруға талпынды. Біртіндеп күшейіп алған қарлұқтарды жеңе алмаған түргештер қытайлық Тан империясынан көмек сұрауға мәжбүр болды. 748 жылы Тан империясы Түргеш көмек сұрау сылтауымен Жетісуға басып кіріп, Суяб қаласын тонады. Бұл жергілікті халықтың қытайлық Тан империясына қарсы наразылығын тудырды. Түргештер Тан империясына қарсы оңтүстіктегі Хорасан аймағына өз билігін орнықтырған арабтардан көмек сұрауға мәжбүр болды. Шаш қаласының әкімінің шақыруымен келген арабтарда Түргеш қағанатының аумағына кіріп, халықты тонай бастады. Түргеш қағанатының қалалары қолдан-қолға өте бастады. Түргеш қағанатының қалаларына бақылау орнатуға жіберілген екі тараптың қосымша күштері 751 жылы Талас өзенінің бойындағы Тараз қаласының жанындағы Атлах елді-мекенінің маңында кездесті. Екі тарап арасындағы соғыс бес күнге созылды. Соғыс қытайлық Тан империясының құрамында соғысып жатқан қарлұқтардың арабтар жағына шығуымен шайқас соңғысының жеңісімен аяқталды. Атлах шайқасында арабтардың жеңуімен қытайлық Тан әскері Жетісуды тастап шықты, Түргеш қағанаты уақытша қалпына келтірілді. Шайқаста көп олжаға кеңелген қарлұқтар өздерінің жағдайын жақсартып алды. Түргеш қағанатының аумағында арабтарға қарсы көтерілістің басталуымен арабтар шегініп кетті. 751 жылы шайқаста жеңген түргештер мен қарлұқтар арасында соғыс қайтадан басталып, 756 жылы қарлұқтардың Түргеш қағанатын талқандауымен тынды. Жетісуда билікке қол жеткен қарлұқтар осы жердегі оғыздармен соғысып бастап, оларды Сырдария аймағына ығыстырды. Жетісуда билікке келген қарлұқтар өз мемлекетін құрып, 200 жылдай билікті ұстап тұрды. Түркі тайпалық бірлестігінен бірінші болып арабтардың ықпалымен ислам дінін қабылдады. Өздері бақылаған аймақтарда исламдық архитектура үлгісін еңгізді. Кейін басқада тайпалар қарлұқтардың ислам дінін қабылдай бастады.
