Мактабни танлашда нималарга эътибор бериш кераклиги ҳамда яхши мактабни бошқаларидан қандай фарқлаш мумкинлиги ҳақида гаплашамиз.
Таълим дастури айнан сизнинг фарзандингизга тўғри келишига ишонч ҳосил қилинг
Бошланғич мактаб учун стандарт тизимдан ташқари, ўқитувчиларнинг ўзи ишлаб чиқадиган кўплаб синов, шунингдек ички мактаб ва муаллифлик тизимлари мавжуд. Дастур фарзандингизга тўғри келишини тушуниш учун уларнинг ҳар биридаги салбий ва ижобий томонларни аввалдан билиб олинг.
Кўпинча ота-оналар талаб кўп бўлгани учунгина чет тилларини чуқур ўрганишга ихтисослашган мактабни танлашади, бироқ бола уларни ўрганишга тайёр бўлмаслиги мумкин. Унутманг, хали ўрта синфларда ихтисослашган мактабга ўтишга ёки шахсий ўқитувчини ёллашга улгурасиз. Ёдда тутинг, инглиз тилини яхши биладиган ҳамма одамлар ҳам қачонлардир инглиз тилида сўзлашиладиган мактабларда таълим олишмаган.
Коридорларни айланинг, муҳитни ўрганинг
Мактабда замонавий қурилмалар, спорт майдончалари борми, кириш-чиқиш тизими йўлга қўйилганми, овқатлантириш тизими маъқулми? Фақатгина ташқи кўринишга қараб хулоса қилиш нотўғри: ташқаридан камтарона кўринган мактаб унда таълим ёмонлигидан далолат бермайди.
Агар имкон бўлса, бир нечта мактабдаги Очиқ эшиклар кунига бориб келинг. Кийиниш хоналари, ҳожатхоналар, ошхоналар, синф хоналарини кўриб чиқишдан уялманг.
Мактаб коридорларини бир неча марта айланиб, унинг муҳитини сингдиришга ҳаракат қилинг. Болалар ва ўқитувчилар ўзаро қандай мулоқот қилишини эшитасиз, ҳолатни кўрасиз. Яхши, хайрихоҳ муҳит ҳудди атрофдаги зиддият каби дарҳол сезилади.
Мактаб ҳудудини айланиб чиқинг. Дарсдан кейин мактаб майдонида болалар кўп бўлса ва улар ўзаро гаплашиб кетишга шошилмаса, бу – яхши аломат.
Нуфуз ортидан қувманг
Айрим мактабларга қабул қилиш энг машҳур олийгоҳлардан ҳам қийиндир. Бироқ мактаб қанчалар нуфузли ва ажойиб бўлмасин, асосийси унда фарзандингизга яхши бўлишидир. Бундай вазиятда ота-онанинг истаклари ўринсиз. Агар бола оддий дастурни базўр эплаётган бўлса, қандайдир фанга ихтисослашган гимназияда ўзини қулай ҳис қилиши эҳтимолдан йироқ.
Интернетдаги тавсияларни ўқинг, аммо шахсий суҳбатдан ҳам қочманг. Сизга ёқадиган мактабдаги ўқитувчилар ва ўқувчилар билан суҳбатлашинг. Уларнинг топиш қийин эмас: кўпинча ота-оналар, бувилар ва бувалар дарслардан кейин бошланғич синф ўқувчиларини кутиб олишади. Мактабда кўплаб ака-ука ва опа-сингилларнинг таълим олиши ҳам яхши кўрсаткич. Ота-она катта фарзандига ёқмаган жойга кенжасини бермаган бўлишарди.
Биринчи устозни танланг
Айрим ота-оналар мактабни эмас, балки ўқитувчини танлашни афзал кўришади. Биринчи педагогнинг шахси кўп жиҳатни белгилаб беради. Муҳими, у болалар тилини тушуна олиши керак. Агар болангиз уятчан бўлса, унга юмшоқ мулоқот услубига эга ўқитувчи билан қулай бўлади. Бироқ, ҳаттоки нисбатан қаттиқ услуб ҳам ҳиссий ёпиқликни назарда тутмайди. Асосийси, педагогнинг болаларни тинглашга ва керак вақтда ёрдамга келишга тайёрлигидир.
Очиқ эшиклар кунида биринчи синф ўқувчиларини оладиган ўқитувчилар билан танишинг. Эҳтимол болангиз билан тезроқ тил топиша оладиган педагогни ўзингиз танлаб, унинг синфига ёзиларсиз.
Онги жойида бўлган оддий бола учун кучли дастур у қадар муҳим эмас. Асосийси – мактабга мослашиш, унинг қоидаларини қабул қилиш. Бунга фақат тўғри педагог ёрдам беради. У талабчан эмас, аммо тушунадиган бўлиши керак. Педагог боланинг шахсиятини кўрмасдан, режа ортидан қувмаслиги керак. Аслида бола доим ўқишни хоҳлайди ва бунга тайёр бўлади, аммо тизимнинг ўзи бу истакни йўқотади.