Дәва
Авылның аксакалы еш кына капка төбендә,балаларны җыеп,авыл тарихыннан кызыклы вакыйгалар сөйли иде.Шуларның берсе.
Авылның бер читендә чишмә ага.Шуның белән бәйле гыйбрәт алырлык хәл булган.
Камилә апа кинәт авырып китә.Сәбәбен дә ачыклый алмыйлар.Җир җимертеп йөри торган,изге күңелле Камиләнең авыруыннан халык кайгыра. Кайгырмассың.Аның ире дә инвалид,өстәвенә 5 кечкенә балалары да бар.Урын өстендә ятканда Камилә һәрчак Ходайдан исән-сау терелүен сорады.Авыл белән кызгандылар аны,булдыра алганы ярдәм кулы сузды.
Беркөнне зур улы Камил йокысыннан елап уянды.Камилә:
−Ни булды,улым!?−дип, догаларын укып, үзенчә өшкереп алды.Камил:
−Әни,мин куркыныч төш күрдем.Бүре көтүе безнең өйне чолгап алды.Шунда син мөлдерәмә тулы чишмә суы белән килеп кердең...¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬-−диде дә тагын елап җибәрде.Ана төрле нәрсәгә юрады.Балалар бәхете өчен Ходай аны аякка бастырачагына өмете өзелмәде Камиләнең.
Уйлар өчен вакыты күп Камиләнең.Төрле уйлар уйлады.”Мөлдерәмә тулы чиләк”, “чишмә суы”.Бу фикерләр аны балачагына алып кайтты.Чишмә суын эчеп, әнисенең терелүен исенә төшерде ул.
Бөтенләй хәлсезләнеп әнисе белән Камилә чишмәгә еш төштеләр.Беренче вакытта әнисе хәтта кызы Камиләгә, буе кечкенә булса да, асылынып бара иде.Бары шул чишмә суы гына дәва булгандыр әнисенә.Камилә хәзер генә шул турыда уйланды.Әлеге уй күңеленнән үтү белән, кинәт күк күкрәп куйды.Кайдан җыелды ул болыт?Шаккатырсың.Дөбердәп яңгыр да яварга тотынды.
Ходайның ярдәме булгандыр, күрәсең.Шул көннән мин чиремнең сәбәбен үземчә аңларга тырыштым.
Әнине дәвалаучы − ул чишмә суы.Әни терелгәч,нәзер итеп әйткәндер.Тик аны үтәмәгәндер.Бәлки, ул миңа шул чишмә буена йөргәндә ”әлеге чишмәне саклагыз,аның турында кайгыртыгыз” дигәндер, ә мин бала аны аңламаганмын.Васыять итеп әйтергә дә уйлагандыр әни.Тик әйтә генә алмады.Аның үлеме дә кинәт булды.”Шулай уйлыйм, бары шулай”,− дип Камилә кычкырып җибәрде.
Эшнең нәрсәдә икәнен ул иренә аңлатты.Ничек тә булса чишмә буена төшеп, үз кулы белән суын эчеп,суы белән кул-аякларын, тәннәрен чайкап аласы килде аның.Тик иренең генә аңларга теләге юк иде. Авыру хатын ,йорт мәшәкатьләре аны сабырсызлады. “Юкны сөйләмә,була торган түгел,ул әкият,” - дигән сүздән башканы белмәде ире.Камиләнең өмете балаларда иде.
Теләгенә иреште Камилә.Печән җыя торган күмәгә утыртып, балалары аны чишмә буена алып төште.
Челтерәп аккан чишмә тавышы, кошларның чут-чут сайравы күңеленә ямь өстәде.Шундый рәхәтлек сизелде ул .Алар чишмәнең еш кунакларына әйләнделәр.
Ни гаҗәп: Камиләнең күңеле күтәрелде.Аяклары сиземли башлады.Яшәү дәрте,көче артты Камиләнең.
Бәхетле Камилә.Ул әкрен генә хәрәкәтләнә алды.Шулкадәресенә дә ул шөкер итте.Әйе,ул бәхетле.Чөнки ул өстәл тирәсендә утырган балаларын башларыннан сыйпый-сыйпый, аркаларыннан чәбәкләп ашата-эчертә ала, йокларга ятканда ,тыныч йокы теләп,балаларының башларыннан сыйпап, тыныч йокы тели ала. Иң авыр чакта ташлап калдырган ирен гафу итәргә дә риза ул.Әгәр кире кайтып керсә, берни булмаган кебек ачык йөз белән каршы алырга да риза Камилә.
Беркөнне олы кызы бер хәбәр белән кайтып керде.Имеш, бер сәбәпсез-нисез әтиләре телсез калган икән.Камилә бу хәбәрне авыр кичерде.”Нишләп булыр икән?”- дип уйланды.Янына олы улын чакырды да :
- Улым , бар әтиең янына бар да ,”әйдә,кайтабыз”диген.Карышса, аңлат : әни үтенече диген...
Шулай булды да. Әтиләрен алып кайттылар .Үткән онытылды.Гаилә яңа туган көн белән яшәде. Камилә ирен дә чишмә буена алып төште.Һәр көнне зур ышаныч белән төшәләр иде алар.Иренең иң беренче сүзе булып “Гафу ит”сүзе чыкты.
Җәйге бер көндә Камилә гаиләсе белән җыелып сөйләште.Сүзе бер: аларга шифа биргән чишмә турында.Чишмә тирәсен чистарту, аны төзекләндерү − менә нәрсә турында хыялланды ул.
Чишмә җанланды.Менә дигән урын иде ул.Соклангыч.Камиләнең гаиләсе һәрдаим кайгыртып яшәде чишмә турында.Балалары, үсеп, кайсы-кая таралды, гаиләсе булды.Әмма аларның берсе дә чишмә турында онытмады.Менә-менә әҗәл көтеп яткан Камилә дә озын гомерле булды.Хатынын,балаларын рәнҗетеп, телсез калган ире дә үзгәрде.
Әле дә яши Камиләләр нәселе.Бу нәселның гореф-гадәтләр үтәүдән тыш,тагын бер бурычы бар: ул да булса, чишмә турында кайгырту.
− Хәзер чишмә буе исең китәрлек − диде аксакал. − Камиләнең оныгы чишмәне кечкенә йорт кебек, бизәкләп ясаган.Тирәсендә утыргычлар,чишмә тирәсе матур ташлар белән бизәлгән.Суында аккошлар йөзә.Тар гына сукмагы таш белән бизәлгән.
Авыл акрын гына картая.Ә чишмә ямьләнә бара.
− Ник без бәхетсезлекләргә юлыгабыз? − дигән сорау туа.Җавапның берсе:без еш кына табигатьтән файдаланабыз,ә үзебез аңа берни бирмибез.