Интернеттән таныш бер ханым миңа болай әйтте:
Таллинга күчкәч, иремнең туганнары мине яхшы кабул иттеләр. Эстон теле җиңел бирелде миңа, иң беренчесе татарчага охшаган фонетикадан.
Кызыксынып, мин дәлилләрне эзләмәкче булдым. Шунысы та табылды - охшаган сузык авазлары бик күп:
Эстон телендә
A - А
Ä - Ә
E - Э
Õ - Ы
O - О
Ö - Ө
U - У
Ü - Ү
Фин телендә
A - А
Ä - Ә
E - Э
O - О
Ö - Ө
U - У
Y - Ү
Ярар, фонетик ягыннан авазлар охшаса да, татарчага охшаган сүзләр табылырмы? Искиткеч бу, бар бит!
Minä [минә] - мин
Sinä [cинә] - cин
Suur [сур] - зур
Кардәшме бу сүзләр, юкмы, шунысын белмим. Фин-угыр белән төрки халыкларның кардәшлеге ул бар бит, ләкин бик тә ерак, охшаган сүзләр очраклы рәвештә генә охшап булалар. Мәсәлән, Татарстан тирәсендә яшәүче фин-угыр халыкларда шундый ук мәгънәле сүзләр тулысынча башкача яңгырыйлар.
Тагын бер ачыктан ачык очраклы охшау бар, ләкин барыбер кызыклы.
peruna (финчә) - пареҥге (мари теле) - бәрәңге
Ләкин фин вариантының чыгышы да ачык: швед päron сүзеннән, ул бәрәңгене җир грушасы булып белдерә. Татар белән мари вариантларының чыгышы үземә дә кызык. Полтавада тоткынлыкка эләккән шведлар татарларга алып килгәнме соң? :) Сез ничек уйлыйсыз?