Будущее категорическое время образуется путем присоединения к основе глагола ударного аффикса –acak (-ecek, -yacak, -yecek), за которым следуют личные окончания – аффиксы сказуемости первой категории. Причем в первом лице единственного и множественного числа конечный звук аффикса k переходит в ğ, а широкие гласные основы глагола a и e перед –ya, -ye переходят соответственно в ı и i. Отрицательная, вопросительная и отрицательно-вопросительная формы образуются по типу соответствующих форм настоящего времени.
Примеры образования будущего категорического времени:
А) Утвердительная форма
YAZACAK
Ben yazacağim
Sen yazacaksin
O yazacak
Biz yazacağız
Siz yazacaksiniz
Onlar yazacaklar
GELECEK
Ben geleceğim
Sen geleceksin
O gelecek
Biz geleceğiz
Siz geleceksiniz
Onlar gelecekler
OKUYACAK
Ben okuyacağım
Sen okuyacaksın
O okuyacak
Biz okuyacağız
Siz okuyacaksınız
Onlar okuyacaklar
BEKLİYECEK
Ben bekliyeceğim
Sen bekliyeceksin
O bekliyecek
Biz bekliyeceğiz
Siz bekliyeceksiniz
Onlar bekliyecekler
Б) Отрицательная форма
YAZMIYACAK
Ben yazmıyacağım
Sen yazmıyacaksın
O yazmıyacak
Biz yazmıyacağız
Siz yazmıyacasınız
Onlar yazmıyacaklar
GELMİYECEK
Ben gelmiyeceğim
Sen gelmiyeceksin
O gelmiyecek
Biz gelmiyeceğiz
Siz gelmiyecesiniz
Onlar gelmiyecekler
В) Вопросительная форма
YAZACAK MI ?
Ben yazacak mıyım?
Sen yazacak mısın?
O yazacak mı?
Biz yazacak mıyız?
Siz yazacak mısınız?
Onlar yazacaklar mı?
GELECEK Mİ ?
Ben gelecek miyim?
Sen gelecek misin?
O gelecek mi?
Biz gelecek miyiz?
Siz gelecek misiniz?
Onlar gelecekler mi?
Г) Отрицательно-вопросительная форма
YAZMIYACAK MI ?
Ben yazmıyacak mıyım?
Sen yazmıyacak mısın?
O yazmıyacak mı?
Biz yazmıyacak mıyız?
Siz yazmıyacak mısınız?
Onlar yazmıyacaklar mı?
GELMİYECEK Mİ ?
Ben gelmiyecek miyim?
Sen gelmiyecek misin?
O gelmiyecek mi?
Biz gelmiyecek miyiz?
Siz gelmiyecek misiniz?
Onlar gelmiyecekler mi?
Примечание
В устной речи в первом лице единственного лица конечный согласный аффикса будущего категорического времени ğ и начальные гласные аффикса сказуемости ı, i редуцируются, а предшествующие им гласные a, e становятся долгими.
Примеры:
Ben çalışacâm. Ben çalışmıacâm.
Ben gidecêm. Ben gidmiecêm.
Будущее категорическое время обозначает действие или состояние, которое будет происходить или иметь место после момента речи.
Примеры:
Şimdi seninle birlikte çalışacağız Теперь мы с тобой будем работать вместе
Oğlum asker olacak Мой сын будет военным
Будущее категорическое время может передавать также долженствование, намерение и приказание.
Примеры:
Saat on ikiyi çalıyor, ben gideceğim Часы бьют 12, я должен идти
Du akşam dayına gideceksin ve ona bu yazıyı vereceksin Сегодня вечером ты пойдешь к своему дяде и передашь ему эту записку
Глагол в будущем категорическом времени может выражать предположение безотносительно ко времени
Пример:
- Bu adam kimin nesi? - Кто этот человек (кем является) ?
- Ayşe’nin babası olacak - Должно быть отец Айше
