“Ogʻir kulfat yillari” boshlandi. Qozoq xalqini qirib tashlashga qaratilgan bu dahshatli yillar qozoq xalqi xotirasida “Aq taban shubirindi” degan nom ostida saqlangan. Qozoqlar Xoʻjand, Samarqand, Xiva va Buxoro tomonlarga koʻchishga majbur boʻlishgan. Ular mol-mulki, chorvasini tashlab qochib, oʻzbeklar orasidan panoh topganlar. Shundan keyin jungʻorlar Turkistonni bosib olib talon-taroj qilishgan, aholining uchdan ikki qismi qirilib ketgan.
Soʻng bir muddat Toshkentni ham bosib olib talaganlar. 1724-yildan boshlab qozoq biylari juzlarning kuchlarini birlashtirishga harakat qildilar. Kichik juz xoni, tadbirli va gʻayratli Ablayxon yetakchiligi tan olindi. Abulhayr 1724-yildan boshlab jungʻorlarni yenga boshlagan. 1725-yilda esa Oʻtror, Chimkent, Turkiston, Sayram jungʻorlardan ozod qilingan. Oʻzbek xonliklari bu kurashda qozoq xalqiga yordam koʻrsatgan. Qochoq boʻlgan qozoqlarga yer berib, jonlarini saqlashda muhim rol oʻynashgan.
1726-yilga kelib jungʻorlarga qarshi kurashish maqsadida uchala qozoq juzlari kuchlarini birlashtira boshladi. Shu yili kuzida Oʻrdabasi degan joyda uchala qozoq juzlarining xonlari, sultonlari, biy va botirlarining Butunqozoq qurultoyi boʻlib oʻtdi va unda Abulxayrxon butunqozoq qoʻshinlarining sardori etib saylangan.
1728-yilning bahorida Ulutov tizmalaridagi Bulanti va Beleut daryolari oraligʻidagi Qorasiyar degan joyda jungʻorlar bilan qozoqlar oʻrtasidagi jang qozoqlarning gʻalabasi bilan yakunlangan. Bu jang tarixga “Bulanti ostonasidagi urush” deb, bu joy esa keyinchalik “qalmoq qirilgan joy” deb atalgan.
Qozoq xalqining jungʻor bosqinchilariga qarshi milliy-ozodlik kurashida Aniraq janggi katta hodisahisoblanagan. Bu jang 1730-yil bahorida Anirak degan joydan 120 chaqirim masofada joylashgan Balxash koʻlining janubidagi Olakoʻl koʻli yonida (xalq tilida bu koʻl “itishpes Alakoʻl”, ya’ni koʻlning suvi shoʻrligidan “itichmas Olakoʻl” deb atalgan) boʻlib oʻtgan jangda Abulhayr jiddiy gʻalabani qoʻlga kiritgan.
XVII asr va XVIII asr boshlaridagi jungʻor-qozoq urushlari va oqibatda qashshoqlashish qozoq xonlarini Rossiyaga murojaat qilishga undadi. 1730-yil Abulhayrxon Peterburgga botirlar Saidqul Qoʻydagulov va biy Koʻtlumbet Qoʻshtayevlar boshchiligida jami yetti kishini elchi qilib joʻnatadi. Elchilar oktabr oyida Peterburgga yetib kelishdi va imperator Anna Ioanovnadan homiylikka olishni soʻrab yoʻllaganiltimosnomani topshirishdi.
1731 yil 19 fevralda Anna Ioanovna “Abulhayrxonni va uning barcha qozoq aholisini rus vassalligiga olganligi haqidagi” yorliqq imzo chekdi. Hujjatda Abulxayrxon barcha aholisi bilan rus vassalligiga olinganligi quyidagicha aks ettirilgan:
Birinchidan, imperator janoblariga chin dildan xizmat qilasiz va yasoq soligʻini toʻlaysiz, xuddi boshqirdlar kabi;
Ikkinchidan, ruslar tomonidan sizlar hafa va talon-taroj qilinmaysiz;
Uchinchidan, Siz qozoqlarga hech qanday dushman yurish qilmaydi, u holda rus imperatori oʻzi sizlarni himoya qiladi.
Toʻrtinchidan, sizlardan olingan asirlarni boshqirdlar va ruslar qaytaradi, shu oʻrinda sizlar qoʻlga olgan ruslarni qaytarasiz va boshqirdlar va qalmiqlar bilan doʻstona yashaysizlar;
Qasamyod qildirish uchun Abulxayrxon huzuriga Tashqi ishlar kollegiyasi tarjimoni A.I.Tevkelev (uning turkiycha ismi Mamat, Mamat mirza, Qutlumbet mirza, Qutlumuhammad) boshchiligida elchilik joʻnatiladi. Tevkelev elchiligi qozoqlarni qasamyod qildirishdan tashqari Qozogʻiston hududlarida geodezik, etnografik tadqiqotlar olib borishi, ya’ni yer tuzilishini, qozoqlarning urf-odatlari, an’analarini oʻrganishi kerak edi. Abulhayrxonga qozoqlarni rus vassalligiga olish haqidagi “Yoʻriqnoma”ni topshirishi kerak edi. “Yoʻriqnoma” asosida Tevkelev jurnal ochgan. Anna Ioanovna Abulhayrxonga atab tortiqlar joʻnatgan. Tortiqlar tarkibida qilich, suvsar moʻynasidan tikilgan poʻstin, qora tulki terisidan tikilgan ikkita bosh kiyimi, movut va boshqalar boʻlgan. Tortiqlar Abulhayrxon qasamyod qilib boʻlgach, topshirilishi kerak edi. 1731-yil 5- oktyabr kuni Tevkelev Irgiz daryosi boʻyidagi Maytoʻba degan joyda Abulxayrxon qarorgohiga keldi. Elchini Abulhayrxonning oʻgʻli Nurali katta hurmat bilan qarshi olgan.
Tevkelev qozoqlarning ruslar vassalligiga oʻtishi masalasida qozoq hukmron doiralari oʻrtasida birlik yoʻqligini aniqlaydi. Xatto oqsoqollar va sultonlar “rus vassalligiga oʻtishni eshitishni ham xohlamaganligini” koʻradi. Xullas, 1731 yil 10 oktyabr kuni Abulhayrxon, soʻngra oqsoqol Boʻkenbay, soʻng Yesen botir, Xudaymendi mirza qasamyod qilishadi. Avval, 29 ta katta mansabdagi kishilar qasamyod qilgan.
Shunday qilib, Kichik juz rus vassalligiga oʻtkazilgan edi. Nihoyat, 1732-yil 24-noyabrda Tevkelev Rossiyaga qaytib ketadi. Qozogʻistonning Rossiyaga qoʻshib olinishi avval tinch vaziyatda oʻtkazilgan boʻlsa, keyinchalik esa XIX asrning 50-60 yillarida harbiy bosqinchilik bilan nihoyasiga yetkazilgan.