Күзәтү

20 января в Казани состоялась торжественное открытие нового здания Татарского государственного академического театра имени Галиасгара Камала. Архитектурная концепция нового театра представляет собой сочетание современных архитектурных решений с элементами традиционной татарской культуры. Фасад, выполненный из стекла и алюминия, напоминает о природном явлении «ледяные цветы», которые образуются на озере Кабан зимой. А треугольная форма фасада отсылает к старому зданию театра, расположенного на противоположном берегу озера...

Әлфия Афзал кызы Авзалова - Совет һәм Россия татар җырчысы, татар филармониясе солисты. РСФСРның атказанган артисты (1983). Татар АССРның халык артисты (1970). Әлфия Авзалова Башкортстан Республикасының Калтасы районы Яңа Кабан авылында туган . Иртә ятим кала: әнисе Альфиягә 5 яшь булганда үлә. Әтисе Бөек Ватан сугышында һәлак була. Соңрак бертуган апасы ике кызны Актанышка үз янына ала. 1957 елда ул Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле солисты була, А. Ключарев, М. Мөзаффаров, 3. Хәбибуллин һәм башка күп кенә композиторларның катлаулы әсәрләрен башкара...

CAGMO бөек композитор иҗаты мотивлары буенча концерт программасын тәкъдим итә - "Эйнауди саунтреклары"(кыллы инструментлар һәм фортепиано башкаруында). Людовико Эйнауди итальян композиторы һәм пианист, 1955 елның 23 ноябрендә Италиянең Турин шәһәрендә туган. Аның музыкасы классиканы, заманча көйләрне һәм минимализмны берләштерә, аңа уникаль характер бирә. Эйнауди күп кенә альбомнар чыгара һәм фильмнар, театр һәм бию өчен музыка яза, үз таланты белән дөньякүләм танылу яулый һәм бөтен дөнья тыңлаучыларын илһамландыра...

24 июньдә Мәскәүдә Евгений Вахтангов исемендәге театрда 2022-2023 елгы сезон нәтиҗәләре буенча Россиянең «Алтын битлек» Милли театр премиясен тапшыруның XXX тантанасы узды. Бүләкләү тантанасының прологы булып «Таврида» арт-кластеры һәм театр эшлеклеләренең яшьләр берләшмәсе ярдәме белән Россия Театр эшлеклеләре берлеге тарафыннан оештырылган «театр Арбат» карнавал йөреше булды. Арбат буйлап урам театрларының костюмлы колоннасы узды: тамашачылар урам һәм цирк артистларының перформансларын, тере сыннарны, ходулистларны, урта гасыр шаяртуларын күрделәр...

Дөресен әйткәндә, Казанның үзендә Антон Павлович Чехов беркайчан да булмаган. Шулай да, 1890 елда Себер һәм Сахалин утравына үзенең мәгълүм сәяхәтенә җыенып, язучы Пермьгә чаклы, Идел һәм Кама буйлап бара, ә бу юл Казан аша үтә. Ярославльдән Түбән Новгородка кадәр “Александр Невский” пароходында төшкәч, ул Түбән Новгород маршруты буенча юнәлгән йөк-пассажир ташу белән шөгыльләнгән бертуган Каменскийларның “Михаил” пароходына күчеп утыра. Һәр иртәне, сәгать сигездә, бу иптәшләрнең пароходлары Казанда үз пристаньнарында тукталала...

Күптән түгел, дөресрәге, 2 май көнне Галиәсгәр Камал исемендәге татар дәүләт академия театрында бик күпләр зарыгып көткән "Казанга Тукай кайткан" спектакленең премьерасы булып узды. Спектакльнең режиссеры - Айдар Җаббаров, әсәрнең авторы - Резеда Гобәева. Тукай турында сүз киткәч, аның биографиясен дә искә алыйкчы. 1886 елның 26 апрелендә Кошлауч авылында туган. Әтисе-Мөхәммәтгариф Мөхәммәтгалимов (1843-1886), Казан губернасы Казан өязе Кошлауч авылында туган, 1864 елдан туган авылында «указлы» мулла була...

Татар һәм башкортларда сабантуй халык бәйрәме бик борынгы заманнарда ук барлыкка килгән. Аның исеме төрки телләрдән килеп чыккан һәм «сабан бәйрәме»дигәнне аңлата. Язгы кыр эшләренең тәмамлануын бәйрәм итү традициясенә культ йоласы башлангыч бирә: кешеләр киләсе ел уңдырышлы булсын өчен "уңдырышлылык" рухларын чакырганнар. Сабантуй турында беренче тапкыр 921 елда искә алына. Хәзерге Татарстан территориясендә урнашкан Болгар шәһәрендәге бәйрәмне гарәп сәяхәтчесе һәм илчесе Ибн Фадлан тасвирлаган. Борынгы заманда сабантуй күп кенә йолаларны үз эченә алган...

Казан театр училищесы - Казанда урнашкан Татарстан Республикасының урта һөнәри белем бирү дәүләт автоном мәгариф учреждениесе. Россия Федерациясенең иң борынгы сәнгать уку йортларының берсе. Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 29.03.2024 номерлы карары белән СССРның халык артисты Шәүкәт Биктимеров исеме бирелде. Татглавпроферның 1922 елның 26 сентябрендәге карары нигезендә Татар театр техникумы төзелә. Элегрәк, 1906 елның 22 декабрендә, беренче тапкыр татар телендә спектакль куела. Бу дата Галиәсгар Камал исемендәге Татар театрының туган көне булып санала...

БРИКС уеннарын ачу тантанасы һәм Россия көне Казанда бер көнне узды. Россия көнендә Созо Павлиашвили җитәкчелегендәге Казан гаилә үзәгендә бәйрәм концерты булып узды. БРИКС уеннарына килгәндә, алар 24 июньгә кадәр дәвам итәчәк, һәм якынча 100 илдән 5 меңгә якын спортчы катнашачак. 12 июньдә "Казан экспо" халыкара күргәзмә...

Кол Шәриф — мәшһүр татар каһарманы, шагыйрь, дәүләт эшлеклесе, рухани, сәид. Тарихи чыганакларда Кол Шәрифнең тәрбияле, укымышлы, затлы нәселдән булуы искәртелә. 1546 елда, әтисе Мансур үлгәч, Казан руханиларының җитәкчесе итеп сайлана. Бу — Казан мәмләкәтенең катлаулы, каршылыклы, һәлакәт алды еллары. Кол Шәриф илдә иминлекне торгызырга, Казан белән Мәскәү арасындагы мөнәсәбәтләрне тыныч, сәяси юл белән хәл итәргә омтыла. Әмма Явыз Иван хөкүмәте аның тәкъдимнәрен кире кага һәм Казанга каршы канкойгыч сугыш башлый...

Сөембикә манарасы — Казан Кирмәне җирлегендә урнашкан манара. Элек татарларда Хан мәчете буларак аталды, ләкин соңарак русларда йөргән Башня Сююмбике исеме белән атала башлады. Татар ханлыгы чорыннан сакланып калган бердәнбер бина. Тарихы Сөембикә манарарасының килеп чыгу тарихы әлегә көнгә кадәр төгәл билгеле түгел. Кайбер тарихчылар фикерләре буенча Сөембикә манарасы Мөхәммәт-Әмин хан вакытында төзелгән. 1495 елда Мөхәммәт-Әмин Казан тәхетеннән бәреп төшерелгәннән соң, Мәскәүгә качарга мәҗбүр булган, хәттә Мәскәү кенәзлеге Ливониягә каршы сугышында рус гаскәре башлыгы итеп билгеләнгән булган...

Галиәсгәр Камал исемендәге татар дәүләт академия тетрында 2024 елның беренче премьерасы Туфан Миңнуллинның пьесасы буенча куелган "Дуслар җыелган җирдә" спектакле булачак. Әлеге спектакльнең режиссеры - Фәрит Бикчәнтәев. Премьералар 9, 10 һәм 11 февральгә планлаштырылган. Рольләрдә труппаның әйдәп баручы актерлары: Люция Хәмитова, Искәндәр Хәйруллин, Радик Бариев, Фәнис Җиһаншин һ. б. катнаша. Татар драматургиясе классигы Туфан Миңнуллинның «Дуслар җыелган җирдә» пьесасы Камал театры сәхнәсендә беренче тапкыр гына куелмый...