Тафсир - Тоҷикӣ - Абуалломудим Ҷамъоварӣ 59:16 كَمَثَلِ ٱلشَّيْطَٰنِ إِذْ قَالَ لِلْإِنسَٰنِ ٱكْفُرْ فَلَمَّا كَفَرَ قَالَ إِنِّى بَرِىٓءٌۭ مِّنكَ إِنِّىٓ أَخَافُ ٱللَّهَ رَبَّ ٱلْعَٰلَمِينَ [ДОСТОНИ МУНОФИҚОН] МОНАНДИ ДОСТОНИ ШАЙТОН АСТ: ЧУН БА ОДАМӢ ГУФТ: «КОФИР ШАВ» – ПАС, ЧУН КОФИР ШУД, ГУФТ: «ҲАМОНО МАН АЗ ТУ БЕЗОРАМ, БА ДУРУСТӢ КИ МАН АЗ ХУДО – ПАРВАРДИГОРИ ОЛАМИЁН МЕТАРСАМ». Достони мунофиқон бо аҳли Китоб монанди достони шайтон аст: чун ба одамӣ гуфт: «Кофир шав!», пас, чун кофир шуд, шайтон гуфт: «Албатта, ман аз ту безорам, албатта, ман аз Аллоҳ, ки Ӯ Парвардигори оламҳост, метарсам». Ҳодисаи иғвоангез ва васвасаи мунофиқон бани Назир барои қитоли Паёмбар (с), ба мисли ҳодисаи шайтону инсон аст. Иблис инсонро барои кофир шудан бисёр васваса мекунад. Чун инсон кофир шуд, шайтон гуфт: "Ман аз ту безорам, аз азобу интиқоми Худо метарсам ". Вале ӯ дурӯғ гуфт ва аз макру ҳила истифода бурд. Агар ӯ аз Худо метарсид, фармони Худоро ба ҷо меовард ва осӣ намегардид. Мунофиқон ҳам инчунинанд. Ибни Касир дар тафсири худ зимни ояти мазкур ин ҳикоятро меорад, ки зане буд молҳои худро мечаронид ва шабро дар сумиъаи роҳибе рӯз мекард ва ӯ чаҳор нафар бародар ҳам дошт. Рӯзе роҳиб ба ӯ майл карду фоҷириеро оғоз кард ва он зан ҳомиладор гашт, пас, шайтон омаду ба он роҳиб гуфт, ки марди ростқавлӣ, сухани туро ҳама қабул мекунанд, Биё ин кӯдакро бикуш ва ӯро дафн кун, роҳиб ҳамчунон кард. Шайтон дар хоби бародарони он зан даромаду ба онҳо гуфт: "Роҳиб ба хоҳари шумо фоҷирӣ кард. Хоҳаратон кӯдак таваллуд кард, роҳиб кӯдакро кушту дар фалон ҷо дафн кард".. Ҳангоми субҳ яке аз бародарон гуфт: "Қасам ба Худо, ин шаб хобе дидам, онро ба шумо нақл кунам ё на?" Бародаронаш гуфтанд: "Нақл кун". Ӯ хобашро нақл кард. Бародарони дигар низ айнан ҳамин хобро дида буданд. Ҳама ба хулоса омаданд, ки ин ҷо сирре ҳаст. Тафтиш карданд. Аз ҳақиқати ҳодиса огоҳ шуда роҳибро дастгир намуданд. Ҳангоме ки роҳибро ба назди шоҳ мебурданд, дар роҳ шайтон боз пайдо шуда ба роҳиб гуфт: “Ман туро васваса намуда ба ин роҳ андохтам, акнун ғайри ман касе туро наҷот дода наметавонад, агар ба ман саҷда кунӣ, ман туро наҷот медиҳам.” Роҳиби бечора аз тарси марг ба ӯ саҷда кард. Хулоса, шайтон ӯро кофир карда фаврӣ, ғайб зад. Роҳибро назди шоҳ бурданд. Шоҳ қиссаро фаҳмид ва ба қатли роҳиб ҳукм намуд. Чунин аст масали фитнаву ҳила ва макру душмании шайтон ба инсон. Ин қисса мухтасар нақл шуд.     ( Ал-Ҳашр  : оят 16 )