“Салют” реабилитация үҙәге – балаларҙы реабилитациялау өсөн бик үҙенсәлекле комплекс. “Беҙ уны 7 октябрҙә асасаҡбыҙ. Был – беҙ төҙөргә тейешле объекттарҙың береһе. Бер нисә йыл элек үҙенсәлекле балаларҙың ата-әсәһе менән осрашҡанда беҙҙә ҙур, заманса реабилитациялау үҙәгенең мотлаҡ барлыҡҡа киләсәге тураһында вәғәҙә иткәйнем. Һәм был вәғәҙәмде мин үтәнем, - тип яҙҙы социаль селтәрҙәге сәхифәһендә Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров. – Эйе, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, балалар сирләй. Һәм ошондай шарттарҙа улар өсөн иң яҡшы шарттарҙы булдырырға, дауалауҙың, реабилитациялауҙың һәм уҡыуҙың иң яҡшы ысулдарын барлыҡҡа килтерергә кәрәк. Беҙҙәге комплекс – Волга буйы федераль округындағы иң ҙуры. Унда балалар медицина һәм социаль реабилитациялау үтәсәк, параллель рәүештә уҡыясаҡ, үҙ мөмкинлектәрен үҫтерәсәк, ата-әсәләр кәрәкле консультация һәм психологик ярҙам аласаҡ. Шуныһы мөһим: “Салют” флагман, төп методик, республиканың төрлө муниципалитеттарындағы 23 реабилитация үҙәге өсөн координация үҙәге буласаҡ. Маҡсатыбыҙ – заманса тикшереүҙәргә таянып, тотош Башҡортостан буйынса үҙенсәлекле балаларға сифатлы ярҙам алыуына алыу мөмкинлеге. Йыл һайын “Салют”та ете мең тирәһе бала булыр, тип иҫәпләйбеҙ”. Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте Премьер-министрының беренсе урынбаҫары вазифаһын башҡарыусы Урал Килсенбаев “Салют” реабилитациялау үҙәге тураһында түбәндәгеләрҙе белдерҙе: - Ҙур биләмә. Бында уҡыу корпусы ғына 10-11 мең тирәһе квадрат метр тәшкил итә. Тағы ике корпус – 7-8 мең квадрат метр тирәһе. Үҙенсәлек шунда: бер периметрҙа, тап үҙенсәлекле балалар өсөн тәғәйенләнгән бер ҙур комплекс эсендә, өс төрлө ойошма урынлашҡан. Бер ведомствоның өс төрлө ойошмаһы ғына түгел ул, бында өс министрлыҡ, өс ҡануниәт, өс вектор, өс стандарт. Йәғни Мәғариф һәм фән министрлығы – коррекция мәктәбе, Һаулыҡ һаҡлау министрлығы – бында Республика балалар клиник дауаханаһының тотош бүлексәһе, һәм, әлбиттә, реабилитациялау үҙәге. Ул иһә Ғаилә, хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау министрлығына ҡарай. Үҙенсәлек шунда: әгәр элек һаулыҡ һаҡлау дауалай, мәғариф белем бирә, республикала булған реабилитациялау үҙәктәре реабилитациялау менән генә шөғөлләнә ине. Бында комплекслы ҡараш. Йәғни, мәҫәлән, бала коррекция мәктәбенә килә. Беҙҙәге коррекция мәктәбендә Өфө биләмәһендә йәшәгән 200 тирәһе бала була. Улар, башҡа коррекция мәктәптәрендәге кеүек, көн һайын киләсәк. Медицина китапсығы, һәр баланың шәхси эше беҙҙең, әйтәйек, штабҡа эләгә. Унда өс ойошма составындағы консилиум балаға медицина ярҙамы кәрәкме-юҡмы икәнлеген билдәләй. Әгәр ниндәйҙер процедуралар кәрәкһә, яҙыла. Төшкә тиклем уҡый икән, бер ҡайҙа ла китмәй, ата-әсәһен борсомай, процедураларҙы үтә ала. Ата-әсәләр кис кенә аласаҡ. Һаулыҡ һаҡлау линияһы буйынса ла шулай. 5-се класс балаһын һалһалар, мәғариф үҙәге алдан уҡыу урыны менән бәйләнешкә сыға. Һәм бында бала медицина ярҙамын ала. Көндөң ҡалған яртыһында белем ала. Комплекс әхлаҡи йәһәттән иҫкергән “Салют” балалар шифаханаһы биләмәһендә барлыҡҡа килде. 2019 йылда ҡарар ҡабул ителде, артабан проект-документтар эше, проектлау һәм башҡалар. Бөгөн был комплексты республика Башлығы Ҡарары менән генә тамамланыҡ, сөнки Радий Фәрит улының медицина ярҙамына, реабилитациялауға һәм коррекция белеменә мохтаж мохтаж балаларға ҡарашы айырыуса. 7 октябрҙә тотош республиканың ошо ойошмалар етәкселәре өсөн беренсе семинар ойошторабыҙ. Тиккә генә был өс үҙәкте берләштереп, республика Башлығына был балаларҙы реабилитациялау үҙәге буласағын тәҡдим итмәнек һәм “Салют” исемен һаҡлап алып ҡалырға ҡарар иттек. Надежда Сальникова, Өфө ҡалаһында йәшәүсе, бик һирәк осраған орфан сире менән ауырыған бала әсәһе: - Мин – бик һирәк осраған орфан сире – Марфан синдромы – менән сирләгән үҙенсәлекле бала әсәһе. Инвалидлығы булған һәр балаға йыш ҡына реабилитациялау кәрәк, сөнки балалар массажға, ниндәйҙер социаль-көнкүреш адаптациялауға, үҫештә - логопедҡа, дефектологка мохтаж. Был бик кәрәк. Беҙ һәр өс ай һайын реабилитациялау үҙәгендә реабилитациялау үтәбеҙ. Нигеҙҙә, был - ЛФК, физкабинет, массаж, дефектолог, логопед менән күнекмәләр, музыкаль күнегеүҙәр, театраль студия. Балам мультиктар эшләргә ярата, бының өсөн “Муза” студияһы бар. Миңә комплекс ныҡ оҡшаны. Ул ҙур һәм яҡты. Майҙандар ҙур. Реабилитациялау өсөн бассейн етешмәй ине. Һәр табиптар иһә йөҙөргә кәңәш бирә, шуға күрә шатбыҙ. Республика етәкселегенә ошондай матур үҙәк өсөн рәхмәт әйтке килә. Был беҙҙең өсөн мөһим, кәрәк. Әсәйҙәр исеменән ҙур рәхмәт! Гөлсәсәк Войкина, Өфө ҡалаһы, һаулыҡ мөмкинлектәре сикләнгән бала тәрбиәләүсе әсә: – Минең балама реабилитациялау бик кәрәк, ғөмүмән, бушлай реабилитациялау, ошондай шарттар бик яҡшы. Беҙҙең диагноз – аутистик спектрҙың боҙолоуы. Беҙгә нейрокоррекция, логопед, дефектолог, бассейн, дауалау физкультураһы (ЛФК), адаптив физик культура (АФК), массаж – ошондай реабилитация төрҙәре кәрәк. Был реабилитация үҙәге бик оҡшаны. Матур, ҙур бассейны, стационарҙар бар. Ҡалып дауаланырға була, бик уңайлы эшләнгән. Людмила Семавина, Республика балалар клиник дауаханаһының баш табибы: - Беҙҙә, Республика балалар клиник дауаханаһында, пациенттарҙың иң ауыр категорияһы. Улар – республикабыҙҙың төрлө мөйөштәренән эләгә. Беҙ уларҙы дауалағас, реабилитациялау осоро етә. Ғәҙәттә, ул оҙаҡ, ауыр бара һәм ошондай аныҡ бындай бүлексәһеҙ дауалау һөҙөмтәһе түбәнерәк булыр ине. Был проекттың үҙенсәлеге тәү сиратта бында медицина реабилитациялауының барлыҡ төрҙәре – медицина, комплекслы, социаль, мәғариф – бар. Беҙҙең, табиптарҙың, пациентты артабан маршрут буйынса оҙатыу, йәғни Республика балалар клиник дауаханаһы табибы-реабилитологы тарафынан пациентҡа алға барыу мөмкинлеге булды. Сығанаҡ, фото: vk.com/wall413272232_1316702