Үпкә яман шешен иҫкәртеү аҙналығында Республика онкологик диспансерының торакаль онкология бүлексәһе етәксеһе Альберт Фәнил улы Бикмәтов иң ауыр сирҙәрҙең береһе – үпкә яман шеше, уның сәбәптәре һәм дауалау тураһында һөйләне. - Альберт Фәнил улы, һуңғы ваҡытта яман шеш менән ауырыусылар һаны артамы? - Үпкә яман шеше – яман шештең иң таралған төрө. Йыл һайын уның менән 1,5 миллион кеше сирләй һәм 1,3 миллион кешенең ғүмере өҙөлә. Әммә бөгөн беҙҙең, табиптарҙың, “Һаулыҡ һаҡлау” милли проекты һөҙөмтәһендә был сирҙе асыҡлау өсөн мөмкинлектәре байтаҡ. Был проектҡа ярашлы, республикалағы медицина ойошмалары скрининг өсөн кәрәкле ҡорамалдар менән йыһазландырыла. Шуға күрә йыл һайын асыҡланған пациенттар, шул иҫәптән үпкә яман шеше диагнозы ҡуйылғандар һаны арта. Рактың иртә стадияла асыҡланыуы һөйөндөрә, сөнки күпме иртәрәк асыҡлана, һауығыуға ла өмөт арта. - Үпкә яман шешенең барлыҡҡа килеүенең сәбәптәре ниндәй? - Яман шеш үҫешендә төп сәбәп – тәмәке тартыу. Икенсе урында – һөнәри эшмәкәрлек менән бәйле факторҙар. Асбест, радон, винилхлорид, хром, нефть, күмер продукттары, шулай уҡ башҡа хәүефле химик матдәләр менән эшләү ваҡыт үтеү менән онкологияға килтереүе мөмкин. Тын алыу юлдарының хроник сирҙәре лә онкология сирҙәренә сәбәпсе булыуы ихтимал. Кешенең туғандары араһында үпкә яман шешенә дусар ауырыуҙар булыуы сиргә юлығыу хәүефен арттыра. - Был сирҙең төп билдәләре ниндәй? - Үпкә яман шеше билдәләре рактың ҡайҙа булыуына һәм үпкәнең күпме ҡәҙәр зарарланыуына бәйле. Өҫтәүенә, яман шеш күп кенә осраҡта бер ниндәй билдәһеҙ булырға мөмкин. Беренсе стадиянан икенсе-өсөнсөһөнә тиклем бер нисә аҙна ғына үтеүе мөмкин. Дөйөм билдәләре: Субфебриль оҙайлы ваҡытта 37–37,3 градус тән температураһы булыуы; Ауыр тын алыу; Йүткереү, ҡай саҡ ҡан менән; Аппетиттың түбәнәйеүе; Ябығыу; Дөйөм хәл бөтөү. - Яман шеште дауалауҙың ниндәй ысулдары бар? - Яман шеште дауалауҙа хирургик дауалау, нурҙар менән дауалау, химиотерапия һәм ҡушма дауалау ысулдары ҡулланыла. Был ысулдарҙың береһен һайлау яман шештең ниндәй стадияла булыуына, шештең ҙурлығына бәйле. Дауалауҙың заманса ысулдары пациенттар тормошоноң сифатын һәм һанын күбәйтеү мөмкинлеген бирә. - Әңгәмә өсөн ҙур рәхмәт.