ТУРИЗМ 9 – 11 августа Белорет районында һигеҙенсе тапҡыр “Мәлидәк” ғаилә спорты фестивале уҙҙы. Уның старт урыны райондың Отнурок ауылы янындағы аҡланда урынлашты. Тауға йүгереүҙе һөйөүселәр өсөн был - миҙгелдең иң көтөлгән ваҡиғаһы. Һауа торошо ойоштороусыларҙы һәм ҡатнашыусыларҙы борсолорға ла мәжбүр итә, ҡайһы бер дистанциялар йылғаларҙың ташып ағыуы арҡаһында үҙгәртелә, әммә өс көн дауам иткән сара ҙур спорт байрамына әйләнә. Ойоштороусылар үҙ эшенең оҫтаһы булыуын тағы бер тапҡыр иҫбатланы. Спортсылар иһә, ә был Бөтә Рәсәйҙән биш меңдән ашыу ҡатнашыусы, беҙҙең иң матур тау буйҙары буйлап биштән алып йөҙ километрға тиклем араны үтте. “Мәлидәк” – ул йүгереүселәрҙе сыҙамлыҡҡа һынап ҡарарға мөмкин булған ярыштар ғына түгел, ә балалар йүгереүе, скандинав йөрөшө, походтар, рогейн (спорт ориентиры төрө), оҫталыҡ дәрестәре һәм бай фестиваль программаһы. “Мәлидәк”кә Бөтә Рәсәйҙән һәм хатта башҡа илдәрҙән меңәрләгән ҡунаҡ килә. Быйыл уларҙың һаны былтырғыға ҡарағанда ике тапҡырға тиерлек күп булды. Старт ҡаласығы биләмәһе ун майҙансыҡҡа бүленә: ҙур һәм бәләкәй сәхнәләр, лекторий, фитнес-биләмә, балалар биләмәһе, оҫталыҡ дәрестәре, арҡан паркы һәм ҡаяға үрләү урыны, планетарий һәм велосипед майҙансығы.Былар барыһыла уңайлы мөхит һәм ҡабатланмаҫ байрам тойғоһо тыуҙыра. Фестивалдең беренсе көнөндә, йома, ғаилә ориентиры буйынса ярыштар һәм Кирәл тауына поход үткәрелде. Унда ҡатнашыусылар 10 километр араны үтте, шул иҫәптән 600 метр бейеклеккә күтәрелде. Теләгәндәр күп оҫталыҡ дәрестәренән араһынан үҙҙәренә оҡшағанын һайлай алды. Һуңыраҡ концерттар, файер шоу һәм йүгереүселәр өсөн төнгө старт үткәрелде, уны “Алтын тубырсыҡтар” тип аталаған сарала 12 километрға йүгерҙеләр. Икенсе көн дә ваҡиғаларға бай булды. Ул төнгө сәғәт өстә башланды, унда 100 километрға йүгергәндәр стартҡа баҫты. Һуңынан дистанцияға 78, 40, 25, 21, 13 һәм 5 километрға йүгергәндәр сыҡты. Скандинав йөрөшө ярыштар ҙа 10 һәм 5 километр ауырлыҡ буйынса бүленгән. Балалар 100 метрҙан 1200 метрға тиклем йүгерҙе. Һәр дистанцияла 10 еңеүсе бүләкләнде. Ә 100 километрға төп йүгереүҙә иң етеҙ һәм сыҙамлыһы: Антон Казаков (10 сәғәт 42 минут 7 секунд һөҙөмтәһе, икенсе килгән спортсынан айырма 1 сәғәт 11 минут тәшкил итә) һәм Ольга Адова (12 сәғәт 46 минут 48 секунд һөҙөмтәһе). Йыуылған һуҡмаҡтар, тубыҡтан бысраҡ, йылға аша һуҙылған арҡан буйлап былар сығыуҙар – былар барыһы ла ҡыйыу йүгереүселәрҙең хәтерендә әйтеп бөтөргөһөҙ тойғолар һәм тәьҫораттар ҡалдырҙы. Сәләмәт тормошто һәм әүҙем туризмды яратҡан фестивалдә ҡатнашыусылар кисен ҙур концерт, Ҡазандың " Волга-Волга» инструменталь ансамбле сығышын ҡараны. Радий Хәбиров төбәктә эшләй башлағас та: “Республикала эске туризмды үҫтереүгә бәйле хәлде киҫкен”, – тип атаны. Уның ҡушыуы буйынса республикала эске туризм менән шөғөлләнгән компаниялар өсөн гранттар һәм субсидиялар, һалым ташламалары һәм административ ярҙам системаһын булдырырға ҡарар ителде. “Мәлидәк” спорт фестивален “Башҡортостан Республикаһының Альпинизм федерацияһы” төбәк йәмәғәт ойошмаһы ойошторҙо. Был спорт фестивале ваҡиғалар туризмы һәм спорт өлкәһендә бик күп наградалар алған – “Иң яҡшы социаль проект”, “Йыл маршруты”, “Иң яҡшы спорт ваҡиғаһы” һәм “Иң яҡшы туристик бренд”. Проект Башҡортостан Республикаһы Башлығы Гранттары фонды ярҙамында Башҡортостан Республикаһы Башлығы грантына тормошҡа ашырыла. “Мәлидәк” спорт фестивале үҙ майҙансығында Рәсәйҙең һәм донъяның йөҙҙән ашыу ҡалаһынан ҡатнашыусыларҙы йыйҙы. Ойоштороусылар был юлы иғтибарҙы айырыуса йәштәрҙе спорт төрөнә йәлеп итеүгә йүнәлтте. Проект командаһының эшмәкәрлеге бөгөнгө көндә республика һәм тотош ил етәкселеге ҡуйған төп бурыстарға һәм эш йүнәлештәренә, атап әйткәндә, Башҡортостан Республикаһының 2030 үҫеш стратегияларына һәм граждандар йәмғиәтен үҫтереү буйынса оҙайлы эш пландарына тап килә. Маҡсатлы аудитория өсөн күмәк спорт ваҡиғаларында ҡатнашыу мөмкинлеген тыуҙырыу йүнәлешен күҙ уңында тота. Роберт БИКМӨХӘМӘТОВ, Өфө ҡалаһынан спортсы: – Ярыш юғары кимәлдә ойошторолдо: аныҡ көн тәртибе, палаткалы лагерь буйлап уңайлы хәрәкәт итеү юлы, шулай уҡ ирекмәндәрҙең ярҙамы сараны ҡатнашыусылар өсөн уңайлы итә. Трасса яҡшы билдәләнгән һәм әҙерләнгән, был миңә тышҡы факторҙарға иғтибар итмәйенсә, һөҙөмтәгә иғтибарҙы йүнәлтергә мөмкинлек бирҙе. Айырыуса ярышта хөкөм һөргән мөхитте билдәләргә теләйем – ҡатнашыусылар бер-береһенә ярҙам итә, тәжрибә һәм тәьҫораттар менән уртаҡлаша, берҙәмлек һәм спорт рухы тойғоһо тыуҙыра. Бик күп ҡыҙыҡлы кешеләр менән таныштым, артабан спорт менән шөғәлләнеү өсөн дәрт алдым. “Мәлидәк” йүгереүе – спорт ваҡиғаһы ғына түгел, Башҡортостандың матурлығы менән танышыу мөмкинлеге лә. Бында хозур тәбиғәтте күрергә, төбәктең тарихы һәм мәҙәниәте тураһында күберәк белергә мөмкин. Былар барыһы ла ярышты спортсылар өсөн генә түгел, ә спорт менән ялды берләштерергә теләгән ябай туристар өсөн дә ҡыҙыҡлы итә. Анюта Оводова фотолары.