Ҡайһы ауыл малайының арғымаҡта елдәй елеп сапҡыһы, өйөр-өйөр йылҡы көткөһө, иркә ҡолонсаҡтарҙы һөйгөһө килмәй икән? Ә инде үҙең дә ат йәнле икәнһең, тимәк ул һинең өсөн хыял ғына түгел, йәшәү мәғәнәһе лә. Тап шулай уйлай сираттағы геройым – ат спорты буйынса үҙ эшен асҡан Фәнүз Үҙәнбаев. Күптәр йылҡысылыҡ менән шөғөлләнеп, башҡорт тоҡомло аттар үрсетһә лә, бик аҙҙары ғына үҙ хужалығында ат спортын үҫтереү йүнәлешен үҙ иткән. Сөнки был йүнәлештә эш алып барыу еңелдән түгел, үҙенә күрә байтаҡ ҡына нескәлектәре лә, проблемалары ла бар. Баймаҡ районы Һәмән ауылында йәшәгән Фәнүз Үҙәнбаев бала саҡ хыялын социаль контракт нигеҙендә адреслы ярҙам программаһы буйынса тормошҡа ашыра алған. Дәүләттән бирелгән 350 мең һумдың, 150 меңенә һыбай йөрөү өсөн тәғәйен эйәрҙәр, каска, экипировка әйберҙәре һәм башҡа кәрәк-яраҡтар һатып алған. Быларҙың барыһы ла туристарҙың хәүефһеҙлек ҡағиҙәләрен теүәл үтәү өсөн дә кәрәк. Шулай уҡ аттарҙы йөрөтөү өсөн уңайлы тағылма арба, ике ат (бейә менән айғыр) һатып ала. – Бала саҡтан кешеләрҙе һыбай йөрөтөү буйынса маршруттар билдәләп, ошо йүнәлештә эшләге килә торғайны, – тип һүҙ башланы әңгәмәсем. – Тәүҙә үҙемдең өс атым менән был эште башлап ҡараным, ике кеше һыбай йөрөргә теләк белдерһә, өсөнсө атҡа үҙем менә инем. Бер генә эйәрем бар, икенсеһенә кешенән эҙләп табам, үҙемә эйәрһеҙ атҡа менергә тура килә. Ғаиләләләре менән килһәләр, бер–береһен көтөп торалар йә иһә бергәләшеп һыбай йөрөмәгәс, кире ҡайталар ине. Былтыр адреслы ярҙам программаһына яҙып, бизнес-планды тәҡдим иткәс, проект уңышлы тип табылды. Тиҙ арала кәрәкле әйберҙәр алып, быйылдан үҙ эшебеҙҙе башлап та ебәрҙек. Әле Ирәндек буйында ҡуртымға ер алынған, унда һыбай йөрөү өсөн бар шарттар тыуҙырылған. Теләгәндәргә Күсемташ, Тағанташҡа һыбайлы экскурсияларға алып йөрөйбөҙ. Минең үҙемдең балалар ҙа Ғәйшә, Әминә, Ансар һыбай йөрөргә ярата, улар минең – иң яҡын ярҙамсыларым. Ата–әсәләре балаларын атта йөрөтөргә алып килһәләр, күптәре ҡурҡа, һыбай ултырырға теләмәй. Ә инде минең балалар аттарҙы һыбай ултырған килеш алып сыға икән, уларҙы күреп, балалар ҙа атҡа ултырырға теләй. Хайуанҡайҙар ҙа кешеләргә бик өйрәнгән, өркмәй, алып китмәй. Иң мөһиме – һыбай йөрөргә теләй икәнһең, атҡа ҡарата ла иғтибарлы булыу талап ителә. Уға һуҡмай, аяғың менән типкесләмәй, үҙеңде тыныс тота икәнһең, сәйәхәтән ял һәм күңелеңә рәхәтлек алаһың. Шуға мин һыбай йөрөргә килгән һәр кешене атҡа ҡарата һөйөү менән ҡарарға, ул да һиңә үҙенең һөйөүөн күрһәтәсәк тип аңлатырға тырышам. Күңелендә эйәрле–йүгәнле ат ятҡан геройым проблемалары хаҡында бөтөнләй һүҙ өндәшмәне, ә инде пландары тураһында ла бик ҡыҫҡа ғына яуапланы. “Иң мөһиме–бала саҡ хыялым тормошҡа ашты, ә ҡалғаны үҙ ваҡыты еткәс, мотлаҡ буласаҡ. Йәш быуынға аттарға ҡарата һөйөү тәрбиәләп, малайҙарҙы эйәргә мендереп, төрлө бәйгеләрҙә сабыштыра алабыҙ икән, тимәк беҙҙең маҡсат тормошҡа ашасаҡ. Әлегә яңы эштәр яйланып бара”, – ти ул. Әйткәндәй, Фәнүз Үҙәнбаев төрлө сараларға, һабантуйҙарға, “Башҡорт аты” фестиваленә үҙенең юртаҡтарын тағылмалы арбаһына тейәп, теләгәндәр өсөн һыбай йөрөтөргә алып барасаҡ. Фото: ғаилә архивынан