Хлеб
Не так далёк, я яшчэ блізка не разумела па-беларуску. Заўсёды трэба было тлумачэнне таго або іншага слова. Нават, у кантэксце не разумела, не гаворачы пра тое, каб размаўляць, або пісаць на беларускай мове.
ўсё жыццё я размаўляю на рускай мове - на сваёй роднай мове па бацькам, па сацыяльнаму становішчу, па ўнутранным адчуванням.
Нарадзілася я ў Віцебску. Некаторы час мы з бацькамі жылі ў Хантымансійскім рэгіёне. Але гэта было так далеча, быццам і не са мной. У школе вывучала беларускую мову праз прызму рускай. Толькі Караткевіча ды Шамякіна перачытала ў арыгенале. Больш маё знаёмства не працягнулася. Менавіта, бываючы у сваіх сяброу з Расіі, ніхто нікалі не казаў пра беларускі говар – характэрны акцэнт. Мая руская мова настолькі чыстая, што не кожны месны мог пахвастацца такой размовай, як казалі мае сябрукі.
Вось як было!
Зараз жа, я толькі спрабую. І мне вельмі цяжка падбіраць словы - слоунік беларускі маленькі )). А пра граматыку я лепш буду маўчаць… )) Таму, даруйце, паважаныя спадары.
Але ж вы запытаецесь, чаму ж раптам пачала гэтую заметку па-беларуску.
Гэта вельмі добрае пытанне, адказ на якое будзе просты. Хлеб! Сення мы размаўляем пра Хлеб!
Усё маё асазнанае жыццё (Асазнанае… ёсць такое слова у беларускай мове ? Не? Будзе) я цягнулася да зямлі, прыроды, да жывога і сапраўднага. У маіх думках чалавек жыве ў яднанні з тым, што навокал. Лес, палі, рэкі, азёры – усё гэта побач з намі і адначасова далёка… Мы згубілі тую сувязь продкаў, якая яшчэ 100 год таму была неразрыўна. Людзі Зямлі заўсёды шчаслівыя. Цяжка, але вельмі добра адчувае сябе чалавек у вёсцы. На свабодзе, у яднанні з прыродай.
З дзяцінства я захапляюся жытнёвымі палямі. Я закахана ў налівныя жытневыя каласы, што прыхіляюцца да зямлі, быццам размаўляюць з ёй і сонейкам таксама. Яшчэ крышачку і будзе дзед Міхась жаць хлеб. Яшчэ крышачку і зерне пасыплецца жоўтым, духмяным золатам у вялізарныя цюкі, што стануць у амбары. А потым з тугіх, цяжкіх зеран змоляць легкую, цудоўную муку. А ўжо потым, па хаце разнясецца такі казачны, жывы дух Хлеба, ажна галава кругам ідзе і дрэнныя думкі пакідаюць розум. Толькі з добрымі словамі, помысламі патрэбна падыйсці да першага Хлеба, адламіць кавалачак і надкусіць… таааак смаааачна! Ажна зараз адчуваю гэты непаўторны, сапраўдны укус жыцця. Хлеб – наше Жыццё.
Хлеб – сувязь з продкамі, ён сувязь сучасных пакаленняў. Пакуль зіма размовы, як Хлеб урадзіцца сёлета, як было раней, як вырошчвалі яго, як семьямі збіраліся. А там і да традыцый гаворка даходзіць. Так, за травяной гарбатай і працягваюцца зімнія размовы.
Летам – побач з Хлебам у палі кожны дзень. І ўсё няспешныя размовы. А калі Хлеб на растойку ставяць, дык уся сямья збіраецца, дапамагае гаспадарке. І зноў, добрыя, цёплыя, ціхія, каб Хлеб не спужаць, няспешныя размовы пра яго – пра Хлеб. Гаспадарка перадае свае сакрэты ўнучкам, а тыя ў сваю чаргу перададуць сваім дачкам.
Вось і атрымліваецца, што Хлеб сувязь з нашымі каранямі, продкамі, з нашым прошлым і сучасным жыццём. І таму пішу на той мове, што таксама магчыма лічыць роднай.
Беражыце сваіх бацькоў, сваю Бацькаўшчыну.
Заўсёды ваша, Юля-солнце