Бөгөнгө көн яңғырауыҡлы яңылыҡ менән башланды: республиканың транспорт һәм юл хужалығы министры Александр Клебановты хоҡуҡ һаҡсылары ҡулға алды. Башҡортостан буйынса Тәфтиш комитеты идаралығында был яңғырауыҡлы эш һәм чиновниктың ни өсөн ҡулға алыныуы тураһында һөйләнеләр. Тикшереү мәғлүмәттәре буйынса, чиновник, “Башкиравтодор” акционерҙар йәмғиәтенең директорҙар советы ағзаһы булараҡ, 2023 йылдың майында коммерция ойошмаһының генераль директорынан дөйөм ҡурсалау һәм алдан башҡарған эштәре өсөн аҡса алыуға булышлыҡ итеү өсөн биш миллион һум күләмендә ришүәт талап иткән. Билдәле булыуынса, был подрядсы ойошма “Хәүефһеҙ сифатлы юлдар” милли проекты буйынса төбәк юлдарының береһен яңыртҡан. Баш тартҡан осраҡта, Александр Клебанов уларға түләү алыуҙа яһалма ҡаршылыҡтар булдырыу ихтималлығын белдергән. Кире эҙемтәләрҙән ҡурҡып, компания етәкселеге ғәйепләнеүсегә талап ителгән сумманы биргән. Рәсәй Федерацияһы Енәйәт кодексының 290-сы статьяһының 6-сы өлөшө (“Айырыуса ҙур күләмдә ришүәт алыу”) буйынса енәйәт эше ҡуҙғатылған. Элекке чиновникка 15 йылға тиклем иркенән мәхрүм ителеү янай. “Енәйәт эше Тәфтиш комитеты тәфтишселәренең һәм Рәсәй Федераль именлек хеҙмәтенең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығы хеҙмәткәрҙәренең берлектәге эше барышында асыҡланған. Әлеге ваҡытта ғәйепләнеүсе тотолған, уның менән тәүге тәфтиш эштәре бара, йәшәгән урынында тентеү үткәрелгән, уға хөкөм сараһын һайлау тураһында мәсьәлә хәл ителә”, – тип билдәләнеләр Башҡортостандың Тәфтиш комитетында. Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров ҡылынған енәйәт тураһында мәғлүмәт раҫланғас та Александр Клебановты эшенән бушатыу тураһында ҡарар ҡабул итте һәм тейешле указға ҡул ҡуйҙы. Республика етәксеһе бер нисә тапҡыр үҙенең командаһында ҡаҙна аҡсаһын урлаусыларға һәм ришүәтселәргә урын юҡ тип белдергәйне. Артабан да Башҡортостан Башлығы хоҡуҡ һаҡлау органдары менән үҙ-ара тығыҙ бәйләнештә власть органдарын хоҡуҡҡа ҡаршы эштәр ҡылған намыҫһыҙ кешеләрҙән таҙартыу буйынса эште дауам итә, тип билдәләнеләр Радий Хәбировтың матбуғат хеҙмәтендә. Башҡортостан Башлығының ришүәт алыусыларға ҡарата мөнәсәбәте эҙмә-эҙлекле. Перспективалы чиновникка үҙен күрһәтергә мөмкинлек бирелә. Тик, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ҡайһы берәүҙәр күрһәтелгән юғары ышанысты аҡлай алмай һәм вәкәләттәрен шәхси байығыу өсөн файҙалана. Бындай чиновниктар шунда уҡ идара итеү командаһынан төшөп ҡала, Башҡортостан Башлығы уларҙы яҡламай. Бының асыҡ миҫалы – Руслан Ҡазыхановты ҡулға алыу. Уның ришүәт алыуы билдәле булыуы менән уны Евразия ғилми-белем биреү үҙәгенең күҙәтеү советынан сығарҙылар һәм Башҡортостан Республикаһы Башлығы кәңәшсеһе статусынан мәхрүм иттеләр. Шулай уҡ күптән түгел “Башспирт” акционерҙар йәмғиәтендә лә етәкселек алмашынды, унда БР Хөкүмәте Премьер-министры урынбаҫары Рәйеф Әбдрәхимов генераль директор итеп тәғәйенләнде. Коррупция буйынса ябай һәм барыһы ла асыҡ булмаған осраҡтар бар. Быға миҫал – Борис Беляев менән ваҡиға. Күмертауҙа таҙартыу ҡоролмалары төҙөлдө, чиновник байыҡтырыуҙа йәки ришүәт алыуҙа тотолмаған. Шуға ҡарамаҫтан, хоҡуҡ һаҡлау органдарына уға ҡарата дәғүәләр бар. Шуға күрә ул суд ҡарары сыҡҡансы команданан төшмәй, судтың ғәйепләү ҡарарҙары ғына чиновникты команданан сығарыу өсөн нигеҙ булып тора. Тимәк енәйәт эше ҡуҙғатыу факты власть органдары вәкилдәренә ҡарата кадрҙар ҡарары өсөн нигеҙ булып тормай, ләкин эш материалдары шик тыуҙырмаһа, менеджмент алмашына. Шуныһы ла мөһим, Башҡортостан Башлығы бер ҡасан да дәүләт вазифаларына элек закон менән проблемалары булған йәки коррупция эштәренә ҡағылышы булған кешеләрҙе тәғәйенләмәй. Бындай кешеләр коррупция юлына юғары вазифаға тәғәйенләнгәндән һуң “бата”, бында кеше факторы роль уйнай. Улар шунда уҡ команданан “алып ташлана”. Нисек кенә булмаһын, коррупцияға ҡаршы көрәшкә йәмәғәт һорауы һәр саҡ булды, шул иҫәптән бөгөн дә ҙур. Шуға ҡарамаҫтан, коррупцияға ҡаршы көрәш – ҡатмарлы хәл, сөнки, бер яҡтан, кешеләр уны кәметергә һәм коррупциясыларға ғәҙел яза бирергә теләй, икенсе яҡтан, граждандарҙың күбеһе шәхси һорауҙарын хәл итеү ҙе тиҙләтеү өсөн законды аша атларға әҙер. Һөҙөмтәлә коррупцияға ҡаршы көрәш мәғлүмәти майҙанда даими әүҙемләшә, шул иҫәптән сәйәси көрәшкә лә әйләнә. Транспорт һәм юл хужалығы министры вазифаһын быға тиклем министр урынбаҫарыбулып эшләгән Любовь Минакова башҡарасаҡ. Транспорт министрлығы сайтында урынлаштырылған мәғлүмәттәр буйынса, Любовь Минакова 1981 йылда Магадан өлкәһенең Анадырь ҡалаһында тыуған. Санкт-Петербург дәүләт политехник университетын “Бухгалтер иҫәбе, анализ һәм аудит” белгеслеге буйынса “иҡтисадсы” квалификацияһы менән тамамлаған. Транспорт компанияларында һәм башҡарма власть органдарында эш тәжрибәһе бар. Фото: "Башинформ".