Найти тему

Сиқырлы орман

Ертегілер елінде екі патшалық көрші тұрыпты. Екі ел тату-тәтті тұрады екен. Екі елдің екі ханзадасы бір-бірімен өте жақын жолдас болыпты. Олар бірге аңға шығады, бірге әртүрлі сайыстарға қатысып жүріпті. Бірінің аты - Айбар, екіншісі - Қайсар екен. Екеуі де өте мейірімді жандар болыпты. Бірде екеуі аңға шығып Қайсар бір елікті қуып ну орманға кіріп, қайтып шықпай қалады. Айбар досын әрі іздеп, бері іздеп еш жерден таппайды. Қатты қиналып көп жүреді. Сөйтсе, бұл орман - сиқырлы орман екен. Айбар досын қанша іздесе де таба алмай салы суға кетіп еліне қайтады. Қайсардың әке-шешесі ұлдарының қайтып келмегенін көріп шошиды. Айбар оларға болған жайтты айтып түсіндіреді. Екі патшалық қосылып барлық жерді іздейді, еш жерде белгі жоқ таба алмай дал болады. Сөйтіп Айбар досын қайғырып жүргенде, оның терезесінің алдына бір әдемі құс пайда болады. Ол күнде терезеге отырып алып бір мұңлы әнді шырқайды.

Бір патшаның екі қызы болыпты, оларды мыстан кемпір сиқырлап құсқа айландырып жіберіпті, содан олар үйлеріне қайта алмай бір орманды паналап жүр екен. Ханзада құсты тор құрып ұстап алады. Ал ол құс болса да көзінен жас тамшылап тұрады. Бұны көріп ханзада бұл құс емес адам баласы екенін біліп оны тордан босатып артынан еріп отырады. Құс болса орманға кіріп жоқ болады. Ханзада құстан көз жазып қалады. Қатты қайғырып бұлақтың басында отырады. Әлден соң артынан бір сыбдыр естіледі, қараса бір өте ұзын бойлы аппақ сақалды адам тұрады. Ханзада қатты шошып не істерін білмей қалады. Сол кезде әлгі қария былай дейді: «Мен бұл орманның иесімін, менің орманым жайқалып өсіп тұрғанда адамдар ормандағы аңдарды қырып, тоғайларды ту-талақай етіп тастады. Мен ашуланып сиқырлап тастадым, оған кірген адам қайта шыға алмай сонда қалып қояды. Сенің мейірімді жан екеніңді көріп саған көмектесуді ұйғардым» - дейді. Бірақ саған қоятын шартым бар. Адамдар орманымды мазаламайтын болсын. Ханзада қуанып уәдесін беріпті.

-2

Сол кезде орман ашылып ішінен көп адамдар шығады, олар ханзадаға алғыстарын білдіріп үйлеріне қайтысады. Ханзада досын тауып, құшақтасып, көрісіп жатқанда бір тоғайдың басында екі әдемі құстар адам баласындай сыңсып жылап отырғанын көреді. Айбар өзінің жоғалтқан құсын көріп , болған оқиғаны Қайсарға айтып тұрғанда , қастарына орман иесі келіп , бұл бейшара құстар кішкене кездерінде әкесі өте қатал патша болғанын айтады. Ол өз еліндегі сиқыршыларды жойып жібермек болып, үлкендерін ұстай алмағандықтан балаларын ұстатып зыңданға тастатыпты. Бұған ыза болған ең кәрі сиқыршы кемпір патшаның екі кішкентай қызын құсқа айналдырып жіберіпті. Егер олардың балаларын аман-есен босатса, мыстан қыздарды босатады екен . Патша бұны білмепті. Екі ханзада қыздарды құтқармақ болып туғандарымен қоштасып жолға шығады. Олар көп жол жүріп қыздардың еліне жетедіі. Қала түгелдей қара жамылған, адамдары бәрі қара киінген екен. Бөтен жігіттерді көріп патшаға алып келеді. Патша өте қартайған қатты қайғырып отыр екен. Ол екі ханзададан бұл жерде не істеп жүргендерін сұрайды. Ханзадалар өздерін жақсы хабар әкелгендерін айтады. Олар екі ханшайымның тірі жүргендерін, оларды тек әкелері босата алатынын айтып береді. Патша бұны естіп зыңдандағы балаларды босатып, олардың әке-шешесінен кешірім сұрап және оларға көп сыйлықтар бергізеді. Ертеңіне екі құс еліне аман-есен ұшып келіп екі әдемі бойжеткенге айналады. Патша екі қызын екі ханзадаға тұрмысқа беріп, ұлан асыр той жасайды. Өзі бұдан былай халқына қысым жасауды қойыпты.

Дарабаева Гулназ