Уны “тормош еләге”, “сүлдәге икмәк”, “тәбиғәт хазинаһы” тип тә йөрөтәләр. Был һис тә юҡҡа түгел, хөрмә аҙыҡты тулыһынса алмаштыра ала. Организмға һис зыян килтермәйенсә, бер нисә ай буйы һыу һәм хөрмәлә генә ултырырға мөмкин, тип иҫәпләй белгестәр. Төрлө тәмле-татлы аҙыҡтарҙы алыштырырға ла һәләтле ул. Ә ғәрәптәр хөрмәне икмәк сифатында файҙалана. Хөрмә емеше башҡа еләк-емеш менән сағыштырғанда углеводтарға иң байы, унда 60-65 процент углевод тупланған. Шулай уҡ баҡыр, тимер, магний, цинк, марганец, калий, кальций, фосфор, натрий, алюминий, кадмий, кобальт, көкөрт, бор, протеин, май, 23 төрлө аминокислота бар. Был матдәләрҙең күбеһе башҡа еләк-емештә юҡ. Углеводтарҙың үҙләштерелеүенә ярҙам итеүсе А, А1, С, В1, В2, В6 витаминдары, ниацин, рибофламин һәм шулай уҡ пантотен кислотаһы ҡандағы глюкоза кимәлен һәм май кислоталарын көйләй. Хөрмәләге пектин, аҙыҡ епсәләре ҡайһы бер яман шеш сирҙәре хәүефен кәметә. Фтор тештәрҙе кариестан һаҡлаһа, селен иммун системаһын нығыта һәм йөрәк сирҙәренән һаҡлай. Аҙ калориялы һәм файҙалы матдәләргә бай булыуы һөҙөмтәһендә уны диета тотоусыларға һәм тән ауырлығын күҙәтеүселәргә тәмле-татлы аҙыҡтар урынына файҙаланырға тәҡдим итәләр. Кипкән хөрмә мейе эшмәкәрлегенә ыңғай тәьҫир итә, уның эшсәнлеген арттыра. Борон замандарҙан уҡ уның шифалы үҙенсәлектәрен яҡшы белгәндәр, көс биреүсе, ғүмер оҙайлығын арттырыусы, йөрәк, бауыр һәм бөйөрҙө нығытыусы, эсәклектә файҙалы бактерияларҙы күбәйтеүсе емеш тип иҫәпләгәндәр. Өҫтәүенә организмдың кислота балансын көйләүе, организмдың төрлө инфекццияларға ҡаршы тороу һәләтен арттырыуы билдәле. Анемия һәм гипертония сирҙәрендә лә был емеш файҙалы, йүтәлләткәндә хәлде яҡшырта. Унда калий күплеген иҫәпкә алып, табиптар хөрмәне йөрәк-ҡан тамырҙары сирҙәрендә ҡулланырға тәҡдим итә. Арыу-талсығыу йонсотҡанда был емештән дә яҡшыһы юҡ, ул көс бирә, хәл өҫтәй. Бик туҡлыҡлы, асығыуҙы баҫа һәм организмды файҙалы матдәләргә байыта. Ун бөртөк кенә емеш кешенең баҡыр, магний һәм көкөрткә тәүлек ихтыяжын ҡәнәғәтләндерә, кәрәкле тимерҙең яртыһын, кальцийҙың дүрттән бер өлөшөн бирә, тип иҫәпләй табиптар. Хөрмәлә шәкәр 60 процент тәшкил итә, был башҡа емештәрҙәгегә ҡарағанда күберәк. Шуныһы мөһим – нигеҙҙә ул организм өсөн зыянһыҙ фруктоза һәм глюкозанан тора. Туҡлыҡлыҡ, диетик һәм дауалау үҙенсәлектәре буйынса хөрмәне ҡыяҡлыларға тиңләйҙәр. Ул өлкәндәр өсөн дә, балалар һәм ауырлы ҡатындар өсөн дә берҙәй файҙалы. Фото: https://www.kp.ru/family/eda/finiki-polza-i-vred/