Саҡмағош районының Рапат ауылында йәшәүсе Хәлиҙә һәм Рәүеф Исламовтарҙың байрамса табын әҙерләгән мәлдәренә тап килдек. Күптән көтөп алған ғаилә байрамдары шул – махсус хәрби операция зонаһынан 22 көнлөк ялға ҡайтҡан улдарын һөйөнөп ҡаршы алғандар. “Алтылағы юлдан ҡайтһа,алтмыштағы күрә килә”, тигәндәй, ғаилә башлығының ике туған ҡустыһы Айрат Йосопов та хәләл ефете Зөлфиә менән һалдатты ҡосаҡлап, хәл белешергә, яҡындарының ҡыуанысын уртаҡлашырға килгән. Йорт хужаһы Рәүеф Ғәзизйән улы йор һүҙле, ихлас күңелле кеше булып сыҡты. Тауҙай шатлығын, улы менән осрашыу рәхәтлеген, һағыныу тойғоһон йәшерергә уйы юҡ. Ул ҡатыны менән өс бала тәрбиәләп үҫтереүҙәре, белем биреүҙәре, бөтә ғүмерҙәренең ошо ҡәҙерле ике ҡыҙы һәм улдары Булат тирәләй әйләнеүе тураһында ғорурланып һөйләне. Оҙаҡ йылдар колхозда, “Базы” йәмғиәтендә тракторсы булып эшләгән, ҡатыны Хәлиҙә ханым почта бүлексәһендә хеҙмәт иткән. Хәҙер икеһе лә хаҡлы ялда. “Өлкән ҡыҙым Ләйсән мәктәпте көмөш миҙалға тамамланы. Ғөмүмән, балаларымдың бөтәһе лә “башлы” булды, яҡшы уҡынылар, юғары белем алдылар, – ти атай, ҡәнәғәтлек менән. – Ҡыҙҙарым бына тигән шуҡ, аҡыллы ейәндәр бүләк итеп һөйөндөрҙө. Ләйсән ҡыҙым ғаиләһе менән Павловкала, Сулпан Өфө ҡалаһында йәшәй. Булат улым Башҡорт дәүләт университетының юридик факультетын тамамланы, армияла хеҙмәт итеп ҡайтты”. Яугирҙәргә хас булған аҙ һүҙлелек, һалҡын ҡанлылыҡ, ихтыяр көсө 28 йәшлек Булатҡа ла “йоҡҡан”. Ул үҙенең армияла “Град” хәрби машинаһы реактив системаһында хеҙмәт итеүен, күнекмәләр үтеүен, ә 2022 йылдың сентябрь айында мобилизацияланыуын, Һарытауҙа хәрби әҙерлек үтеүен ҡыҫҡаса ғына һөйләне. “Һағындыралыр инде тыуған яҡ, яҡташтар, тыуған йорт, ата-әсәй... Юҡһыныуҙарыңды нисек баҫаһың?” тигән һорауға ул тыныс ҡына яуапланы: “Һағындыра инде ул... Тик беҙ бит хәрби хеҙмәттә, ни өсөн бында икәнлегебеҙҙе яҡшы аңлайбыҙ. Яҡташтар менән аралашабыҙ, Әбйәлил, Саҡмағош райондары, Нефтекама, Өфө егеттәре менән дуҫлашып, туғанлашып бөттөк тигәндәй. Туҡланыу һәйбәт, барыһы ла етә, зарланырлыҡ түгел. Тик беҙ хеҙмәт бурысын үтәгән яҡтарҙа яҙ һулышы иртәрәк һиҙелә, тимәк, еңел, уңайлы аяҡ-кейемдәре, кейем-һалым алып китергә кәрәк”. Хеҙмәт ветераны Рәүеф Ғәзизйән улы илдең хәҙерге тормошо, киләсәге өсөн борсолоп, йәш быуындың яҙмышы өсөн тәрән уйланып-янып йәшәгән ололарҙың береһе. “2022 йылдың сентябрендә ауылдан бер юлы махсус хәрби зонаһына 12 баланы оҙаттыҡ, бик ауыр кисерҙем был осорҙо, – тип иҫкә ала ул мобилизация башланған тәүге көндәрҙе. – Улым повестка килеүен тыныс ҡабул итте, уға ҡарап беҙ ҙә нығындыҡ. Көн дә тиерлек телефондан яҙышып торабыҙ, иҫән-һау булыуын белеп ҡыуанабыҙ. Атай-әсәй ғүмер буйы ғәзиз балаһын уйлап, берсә борсолоп, берсә һөйөнөп йәшәй инде ул, уның “профессияһы” шундай бит. Ҡайғыһын да, шатлығын да күҙ йәштәре менән йыуа, хатта имәндәй ныҡ тойолған ирҙәр ҙә илай... Һис тә йомшаҡлыҡ, ебеклек тип уйламайым мин был күренеште. Ғәҙәттә? телефон аша ҡатыным Хәлиҙә улым менән яҙыша, ә мин эргәһендә, бөтә түҙемлегемде йыйып, көтөп торам. Йөрәк түҙмәй инде ул, егеттәр... Улым өйләнмәгән, гел беҙгә ярҙамлашырға тырышып, эргәбеҙҙә булды. Бергәләп утын ҡырҡтыҡ, бесән әҙерләнек, мал-тыуар ҡараныҡ. Хәҙер, әйтерһең дә, ике ҡулһыҙ ҡалдым, уның хәстәрлеге, йылы мөнәсәбәте етешмәй. Ярай әле, кейәүҙәрем бар, “ниндәй эш-көшөгөҙ бар, әйҙәгеҙ, эшләйек”, тип кенә торалар”. Заман нескә күңелле, йомшаҡ тәбиғәтле ҡатын-ҡыҙҙарҙы ла ҡоростай нығыта, “егетлек” сифаттарын арттыра, ни тиһәң дә, донъяны ошо аҫыл зат аҡылы һәм уларҙың ҡайнар йөрәге тота кеүек. Хәлиҙә ханым ғаиләнең тоғро һаҡсыһындай һәр береһен ҡурсалап, йүнәлеш биреп, мәшәҡәттәрҙе ваҡытында йырып сығырға тырыша. Етди әмәлиәт үткәргән иренең һаулығын хәстәрләү ҙә уның иңендә. “Иптәшем ауырып киткәс, Булат улым бөтә ауырлыҡты үҙ өҫтөнә алды. Икәүләп бесәнгә йөрөнөк, картуф ултырттыҡ, хатта уға һыйыр һауырға ла тура килгеләне. Тыштан ҡарағанда бик етди, аҙ һүҙле тойолһа ла, ғәмәлдә яҡшы әңгәмәсе ул. Бына әле ялға ҡайтҡас, төнгәсә күңелде бушаттыҡ, һөйләшеп һүҙ бөтмәне”, – ти әсә. Хәлиҙә ханым яугирҙәрҙең еңеү менән тиҙерәк тыуған яҡтарына әйләнеп ҡайтыуына өмөтләнә, уларҙың иҫәнлеген теләп, доғалар уҡый. Әйткәндәй, махсус хәрби операция башланғас, Яңы Балтас ауылына йөрөп, Ҡөрьән уҡырға өйрәнә. “Беҙҙе “Ихлас” мәсетенән килеп уҡыттылар, доғалар күңелде йыуата, тынысландыра ул. Ауылдаштарыбыҙ менән яҡташтарыбыҙға гуманитар ярҙам туплауҙа әүҙем ҡатнашабыҙ, ҡатын-ҡыҙҙар менән, теләктәр теләп, һалдаттарыбыҙға туҡмас ҡырҡтыҡ, окоп шәмдәре әҙерләнек, адреслы посылкалар ебәрҙек. Улым оло юлға сығыр алдынан хеҙмәттәш егеттәренә күстәнәс әҙерләйһем дә бар, әйтерһең дә, барыһы ла күптән күргән яҡын таныштарым, улар ҙа бит кемдәрҙеңдер ғәзиз, ҡәҙерле балалары... Ата-әсәләрегеҙҙе һөйөндөрөп, тиҙерәк еңеү менән әйләнеп ҡайтығыҙ, уландар, тип теләйһе килә!” - ти ул. Саҡмағош районы. Айрат Нурмөхәмәтов фотолары. Хәлиҙә һәм Рәүеф Исламовтар. Һалдат ҡайтты! Булат балалар яҙған хаттарҙы ҡәҙерләп һаҡлай.