Февралдән ипомея сәскәһен үҫтереүҙе тыйыуҙары тураһында ишеткәс тә, интернетҡа инеп, был үҫемлек тураһында уҡыным. Ипомеяның ниндәй төрө тыйылғанын да белештем. Бөтәһе лә түгел. Шулай булғас, уны үҫтерергә була, әммә ниндәй һаҡлыҡ саралары күрергә, тикшереүселәр килһә, тейешле ниндәй дәлилдәр килтерергә икәнен белергә кәрәк. Күп тә үтмәй, замандашыбыҙ Аҫылбикә Мәзитова ла был турала яҙып сыҡты. Уның яҙмаһын сәскә үҫтергән хужабикәләргә тәҡдим итәбеҙ. "Ипомея, вьюнок. Үрмәгөл тип әйтеп өйрәнгәнбеҙ был сырмалсыҡтарҙы. Уларҙың төрлөһеө үҫтереп ҡарағаным булды, әммә ошо төрө иң оҡшағаны. Ябай ҙа, матур ҙа.Ер йөҙөндә 800-гә яҡын төрө булһа, баҡсаларҙа күберәген дүрт төрөн яратып үҫтерәләр. Интернет селтәрендә һуңғы ваҡытта был үҫемлеккә ҡарата төрлө шомло хәбәрҙәр тарала башланы: "Кем дә кем ӨС ТӨҪЛӨ ИПОМЕЯ (ИПОМЕЯ ТРЕХЦВЕТНЫЙ) сырмалсығын 10 төптән дә артыҡ үҫтерә, биш мең штраф һалына йә 15 тәүлеккә иркенән мәхрүм ителә. Ә инде 100 төптән артыҡ үҫтереүсене йә орлоғон һаҡлаған кешегә ҙур кимәлдә штраф һәм бер нисә йылға төрмә янай". Бындай ҡарар, февраль айынан көскә инә тиелә. Орлоҡтарығыҙҙы ташларға ҡабаланмағыҙ. Иң тәүҙә баҡсағыҙҙа ниндәй төрө үҫеүен асыҡлар кәрәк. Сырмалсыҡҡа ҡарап ҡына хатта тәжрибәле ботаниктар ҙа, сәскә яратыусылар ҙа төрөн аныҡ ҡына айыра алмай. Был законда һүҙ, наркотик йәки көслө тәьҫирле үлән булараҡ, өс төҫлө ипомея тураһында бара. Минең баҡсамда ипомеяның ҡуйы ҡыҙыл (ипомея пурпурная) төрө (фотола). Мәҫәлән, тикшерергә килделәр, ти. Уның тыйылған сырмалсыҡ түгел икәнен иҫбатлар өсөн минең дәлилем булырға тейеш. Беренсенән, ул орлоғо менән айырыла. Беҙҙең баҡсала үҙенән-үҙе ҡойолоп ятып үрсергә яратҡан орлоҡ түңәрәгерәк (икенсе фотола). Ә өс төҫлө ипомеяның орлоғо оҙонсараҡ (өсөнсе фото). Ғөмүмән, уны үҫтереүе анһат түгел тиҙәр. Тропик үҫемлек булараҡ, үҫентеләрен өйҙә үҫтереп кенә тыштағы тупраҡҡа күсерәләр икән. Тик тикшереүселәрҙең орлоҡ буйынса белеме лә юҡ, ҡыҙыҡ та түгел уларға. Шуға ла беҙҙең икенсе дәлил: ҡуйы ҡыҙыл ипомея кеүек үк, өс төҫлө ипомеяның магазиндан һатып алған исемле һауыты (ҡабы) ятырға тейеш (яратҡан сырмалсығыңды үҫтергең килһә, алаһың инде). Ә минең үҫтергем килә. Бигерәк матурҙар. Күләгәле ерҙә үҫтерһәң бигерәк отошло, сөнки ҡояшта уларҙың сәскәһе ябыла". Аҫылбикә Мәзитованан. Сығанаҡ: https://vk.com/im?sel=166873706&w=wall95124931_3014%2F8b59fbe7c796de2e26