Һәр заманда ла ир-егеттәребеҙ Ватан алдындағы бурысын лайыҡлы үтәй һәм ошоноң менән улар йәш быуынға өлгө күрһәтә. Һәр осорҙоң үҙ ауырлыҡтары, ләкин йылдар үтһә лә, улар тарихыбыҙға онотолмаҫлыҡ хәтирә булып һеңеп ҡала. Баҡалы районының Иҫке Ҡорос ауыл биләмәһенә ҡараған Ҡамай ауылында Афған һуғышын үткән яугир менән күрешеү форсаты тейҙе. Мөхәммәт Хәкимов тыумышы менән Ҡырмыҫҡалы районының Ибраһим ауылынан, ләкин яҙмыш уны Баҡалы яҡтарына килтерә. – Ете балалы ҙур ғаиләлә тыуып үҫтем. Мәктәптән һуң Өфөлә электр-газ иретеп йәбештереүсе һөнәренә уҡып сығып, төҙөлөш ойошмаһында бер аҙ эшләүгә армияға китергә ваҡыт етте, 1981 йылдың март айында хәрби хеҙмәткә саҡырылдым. Ике ай буйы Сәмәрҡәнд ҡалаһында йәш хәрби курсын үткәндән һуң, Афғанстандың Ҡандағар провинцияһына ебәрҙеләр. 1984 йылға тиклем Ҡандағарҙа Ҡыҙыл байраҡлы 70-се гвардия бригадаһында механик-водитель булып хеҙмәт иттем. Афғанстанға ебәрәләр тигәс, күңелдә улай ҡурҡыу хисе булманы. Барып төшкән ыңғайға, әлбиттә, өйрәнеп китеү еңел түгел ине. Сит тарафта тыуған яҡтың ҡәҙере бигерәк тә ныҡ тойолдо. Үҙебеҙҙәге йәшеллек, ағастар күҙ алдына килде, сөнки унда ҡайҙа ҡарама ҡомлоҡ, тауҙар. Иҫән-һау тыуған яғыма ҡайтһам, туғандарымдан алыҫ китмәҫмен, тип уйлай торғайным. Хеҙмәтемде тултырғас, тыуған ауылыма июль айында ҡайтып төштөм. Алдан ишетеп, баҫыуға мал кермәһен өсөн кәртәләп алынған ерҙә ике энем ҡаршы алып тора ине. Ауылға кергәс, ҡаршыма әсәйемдең илай-илай йүгергәнен күреп, үҙемдең дә күҙгә йәштәр тығылды. Ул арала ҡапҡа алдына күрше-күлән йыйылышты. Мин ҡайтҡанда атайым эштә ине. Кискә ике яҡлап та бөтә туғандар килде. Ваҡыт үтһә лә, хеҙмәт иткән осор иҫкә төшә, хатта төшкә инә, – тип һөйләне Афған һуғышы яугире. Ҡырмыҫҡалы егете Афғанстанда хеҙмәт иткәндә 40-сы армияның хәрби операцияһында ҡатнашҡан өсөн “Ҡаһарманлыҡ өсөн” миҙалы менән бүләкләнә. “Хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашыусы” миҙалы ла яугирҙең күкрәген биҙәй. Замандың ҡаты һынауҙары мул төшә был нәҫелгә. Мөхәммәт Салауат улының бер туған Тәлғәт ағаһы ла Афғанстанда хеҙмәт иткән. Ҡустыһы ла хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашҡан, ул Чечняла ҡыҙыу нөктәлә булған. Армиянан һуң бер аҙ Өфөлә эшләгәндән һуң, ғаилә ҡороп, Хәкимовтар Себергә юллана. Сит тарафтарҙа ул 30 йыл тир түгә. Тормош дауам итә, ҡатыны менән ике малай, бер ҡыҙ тәрбиәләп үҫтерәләр. Себерҙән һуң Октябрьский ҡалаһында ла йәшәйҙәр. Һуңынан бөтөнләйгә Ҡамай ауылына ҡайтып төпләнәләр. Ғүмер буйы водитель булып эшләгән яугир әле хаҡлы ялда. – Ҡамай ауылында минең менән иҫәпләгәндә, туғыҙ Афған һуғышы яугире бар. Был ауылда бик берҙәм халыҡ йәшәй. Күмәк көс менән аҡса йыйып, быйыл Афған һуғышында, Чечняла хеҙмәт иткән егеттәргә һәйкәл ҡуйылды. Бының өсөн ауылдаштарға ҙур рәхмәт, – тине ул. Йәшләй генә тормоштоң ҡаты һынауҙары аша үтһә лә, лайыҡлы ғүмер итә әңгәмәсем. Тормош иптәше Регина Фәнил ҡыҙынан да ире тураһында әллә күпме йылы һүҙ ишеттек. – Тормош иптәшемдең иҫ китмәле тырыш булыуын билдәләр инем. Ауылға ҡайтҡас, уның егәрлелеге тағы ла нығыраҡ асыҡланды. Ҡулынан бөтә эш килә. Балаларға ла, миңә лә иғтибарлы. Уның менән ғорурланам, – тине. Һалдат тормошо тарих төпкөлөндә тороп ҡалһа ла, Афғанстан һуғышы яугирҙәре әле лә бер-береһе менән күрешеп тора. Хәрби хеҙмәттәге һымаҡ, бөгөн дә улар бер-береһенә таяныс булып йәшәй белә. Резеда ШӘҢГӘРӘЕВА