Уфада Зәки Вәлиди урамындагы хәзерге IQ-паркта, аны 2023 елның декабрендә сафка кертәчәкләр, шул исәптән молекуляр биоинженерия лабораториясе урнашачак. Фәнни-мәгариф үзәгендә хуҗалык-кыйммәтле билгеләре булган үсемлекләрнең генетик трансформацияләнгән формаларын, шулай ук кыйммәтле метаболитлар җитештерүче үсемлек тукымаларының трансген культураларын булдыру өстендә эшлиләр. Тикшеренү лабораториясенең төп бурычы - кыйммәтле биологик актив кушылмалар продуцентларын алу өчен дару үсемлекләренең трансген йонлы тамырларын булдыру һәм уңдырышлылыгын арттыру максатыннан йомшак бодай CRISPR/Casны геномлы редакторлау һәм геномлы редакторлау. Хәзерге вакытта, гөмбәчек авыруларына һәм корылыкка каршы торучанлыкны арттыру өчен, йомшак бодай геномнарын геномлы редакторлау буенча актив эш алып барыла. Тикшеренүләр Русия Фәннәр академиясенең Биохимия һәм генетика институты (Уфа шәһәре) һәм ФИЦ белән берлектә Н.И. Вавилов исемендәге Русиякүләм генетик ресурслар институты (Санкт-Петербург шәһәре) "Русия икмәге" федераль проекты гранты кысаларында үткәрелә. Инде генераль-инженерлык конструкцияләре булдырылган һәм өлгереп җитмәгән бодай яралгысын агробактерияләр ярдәмендә генетик трансформацияләү буенча эшләр алып барыла. УУУНиТ молекуляр биоинженериясе лабораториясендә чәч тамырлары культураларын алу буенча эшләр үткәреләчәк, алар лаборатория шартларында да да, биореакторларда да, яфрак һәм сабак ясалмыйча да үсәргә сәләтле. Моның өчен үсемлек тукымаларын махсус агробактерияләр кулланып генетик рәвештә үзгәртәләр. Алга таба гормонсыз туклыклы тирәлектә үсәргә сәләтле тамырлар культурасы барлыкка килә, өстәвенә, бу тамырлар еш кына шул ук метаболитлар җыелмасын барлыкка китерәләр. Бүгенге көндә лабораториядә иремель родиоласының волосовид тамырларын, серпуховидлы рапонтикумын, гади цикорияне алу буенча эшләр алып барыла. Аларның беренчеләре төрле авыруларны дәвалау өчен кулланыла торган адаптогеннарга карый. - Үсемлекләр биоинженериясе - заманча биологиянең иң мөһим юнәлеше, дип ышанам, чөнки кыска вакыт эчендә уникаль хуҗалык-кыйммәтле билгеләре булган мәдәни үсемлекләрнең яңа формаларын һәм сортларын төзергә мөмкинлек бирә, - ди лаборатория җитәкчесе, биология фәннәре докторы, профессор Булат Кулуев. - Классик селекция методлары белән моңа ирешү бик кыен, ә кайчак мөмкин дә түгел. Төсле тамырлар культуралары - ул ел әйләнәсендә төрле үсемлекләрнең кыйммәтле тамыр метаболитларын алырга мөмкинлек бирә торган перспективалы биотехнологик система. Мондый тамыр культураларын биотехнологик сәнәгатьтә кулланырга мөмкин.