Радий Хәбиров, Башкортстан Республикасы Башлыгы:– Безнең “Сәламәтлек поездлары”ның эше тиешле нәтиҗәләр бирә. Бер яктан, алар хафага сала, бу диагнозларның һәрберсе артында – кеше язмышы. Икенче яктан, без акцияне ерак торак пунктларда яшәүчеләрнең тикшеренү мөмкинлеге булсын һәм алар, кирәк икән, арытаба дәвалану буенча тиешле күрсәтмәләр алсын өчен оештырдык. Башкортстан Башлыгы Радий Хәбиров кушуы буенча республикада “Сәламәтлек поездлары” янә үз эшен җәелдерде. Бу – республиканың Сәламәтлек саклау министрлыгы бишенче ел рәттән уздырган акция. Ул шулкадәр кирәкле булып чыкты ки, аны Русиянең иң яхшы проекты дип таныдылар һәм бөтен ил буенча кулланырга тәкъдим иттеләр. 1. Бу эшнең асылы нидә? Бу – күчеп йөрүче мобиль комплекслар, алар пациентларның сәламәтлеген тикшерү өчен республиканың иң ерак почмакларына җибәрелә. Авыл халкы табибларга күренергә атлыгып тормый, бигрәк тә бакча эшләре вакытында. Моның сәбәпләре берничә: район дәваханәсеннән ерак яшәү, вакыт җитмәү, аз гына авырып торуга игътибар итмәү гадәте. Нәтиҗәдә, кеше табиблар кулына авыру азгач кына эләгә. “Сәламәтлек поездлары” өйгә кадәр диярлек килә. Һәм бу бер табиб-терапевт кына түгел: . “поезд” составында күчмә сәламәтлек үзәкләре, флюорографлар, маммо-графлар, фельдшер-акушерлар, Куватов исемендәге Республика клиник дәваханәсенең һәм Республика кардиология үзәгенең диагностика хезмәтләре. 2. Ул нигә кирәк? Авыруны вакытында ачыклау һәм аны дәвалый башлау өчен. Хәтта онкология авырулары да башлангыч стадияләрдә уңышлы дәвалана. Шуңа күрә даими рәвештә тикшеренүләр үтү һәм сәламәтлегеңә игътибарлы булу зарур. 3. Кемнәргә күренеп була?“Сәламәтлек поезды” тар белгечләргә күренү мөмкинлеге бирә. Болар – терапевтлар, хирурглар, акушер-гинекологлар, онкологлар, кардиологлар, офтальмологлар, урологлар, неврологлар, стоматологлар, эндокринологлар, УЗИ табиблары, педиатрлар, тагын да балалар табиблары – хирурглар, неврологлар, офтальмологлар.Акча түләргә кирәкми! Барлык тикшеренүләр дә бушлай үткәрелә! 4. Үзең белән ниндидокументлар алырга?Паспорт һәм ОМС полисы гына кирәк булачак. Табибка алдан язылырга кирәкми: кабул итү “тере чират” буенча үткәрелә. Шунысы уңайлы: читтән килеп кабул итүче табиблар өчен мөрәҗәгать итүченең пропискасы мөһим түгел, сез теләсә кайсы урында теркәлгән булырга мөмкинсез.Мәсәлән, “поезд” бер районда кабул итә, ә сез күрше районда яшисез, ди, сезне барыбер кабул итәчәкләр. Өстәвенә, төрле маршрутларда төрле табиблар эшли. Әгәр дә сезгә, мәсәлән, офтальмолог килмәсә, ләкин ул күрше авылда эшли икән, сез анда да бара аласыз, табиб сезне, һичшиксез, кабул итәчәк. 5. Поезд килүе турында ничек белергә?“Сәламәтлек поездлары”ның, ә алар – барлыгы 26, үз хәрәкәт итү графигы бар. Алар алты маршрут буенча эшли. Нигездә, авыл халкына табиб десанты килүе турында урындагы фельдшер хәбәр итә. Ул әзерлек эшләрен башкарырга да ярдәм итә: теге яки бу процедурага ничек дөрес әзерләнергә, нинди анализлар тапшырырга кирәклеген аңлата.Шулай ук, башкала табибларының килүе турында мәгълүматны алдан ук район гәзитләре бастыра. “Сәламәтлек поезды”ның кайчан килүе турында район хакимиятендә, авыл Советында яисә “Бердәм Русия” партиясенең урындагы бүлекчәсендә дә белешергә мөмкин. 2022 ел нәтиҗәләре:55 район, 259 авыл;274 табиб;120 мең тикшеренү;43 мең кеше тикшеренү үткән;1,5 мең кеше дәваханәләргә юнәлтелгән һәм өстәмә тикшеренүгә җибәрелгән. Нәрсәләр ачыкланган? 7 мең кешедә – югары кан басымы; 5 мең кешедә – холестеринның югары дәрәҗәсе; 4 мең кешедә – кандагы глюкозаның югары дәрәҗәсе; 4 мең кешедә – социаль әһәмиятле авыруларга шик. Алар арасында яман шешләр, шикәр чире, туберкулез һәм йөрәк-кан тамырлары авырулары бар. Быелгы маршрутларБелорет маршруты: Белорет, Учалы, Әбҗәлил, Бөрҗән, Баймак, Зилаер, Хәйбулла районнары; Дуван маршруты: Салават, Кыйгы, Балакатай, Мәчетле, Дуван районнары; Нефтекама маршруты: Бөре, Мишкә, Караидел, Аскын, Балтач, Борай, Тәтешле, Яңавыл, Краснокама, Калтасы, Дүртөйле, Илеш районнары һәм Нефтекама шәһәре; Октябрьский маршруты: Бүздәк, Шаран, Бакалы, Туймазы, Бәләбәй, Ярмәкәй, Бишбүләк, Миякә, Әлшәй, Дәүләкән районнары; Стәрлетамак маршруты: Авыргазы, Гафури, Ишембай, Мәләвез, Стәрлетамак, Стәрлебаш, Федоровка, Куергазы, Күгәрчен, Зианчура районнары; Уфа маршруты: Архангель, Кырмыскалы, Уфа, Иглин, Нуриман, Благовещен, Кушнаренко, Чакмагыш, Благовар, Чишмә районнары.