Күрше Силәбе өлкәһенең Магнитогорск ҡалаһында үткәрелгән Рәсәйҙең тай боксы буйынса чемпионатында илдең 31 төбәгенән 200-гә яҡын спортсы йыйылды. Унда Сибай ҡалаһынан 21 йәшлек Зарина Исламова 54 килограмға тиклемге ауырлыҡ үлсәмендә алтын миҙалға лайыҡ булды. Был ғына түгел, ҡыҙ Рәсәй йыйылма командаһы составында донъя чемпионатында ҡатнашыу хоҡуғын яуланы. Үҙ-үҙеңә ышаныс тәрбиәләй Зарина Исламова – Рәсәй чемпионы, спорт мастерлығына кандидат. Бала сағынан ул музыка мәктәбендә пианино класында шөғөлләнгән, әммә спорт менән ныҡлап мауыға башлаған һәм хәрби сәнғәт төрө – тай боксын һайлаған. “Ә ниңә спорттың тап ошо төрөн үҙ иттең?” тигән һорауға Зарина: “Бик матур, үҙенсәлекле хәрби сәнғәт төрө. Ул кешелә үҙ-үҙенә ышаныс тәрбиәләй, тәртипкә өйрәтә, холоҡто нығыта”, – тип яуап бирҙе. 2015 йылдан Зарина “Ҡара аждаһа” спорт клубында шөғөлләнгән. Тренеры – Александр Гаврилов. “Александр Сергеевич күп йәһәттән миңә өлгө булып тора. Ул яуаплы, иғтибарлы, ярыштар ваҡытында ла һәр саҡ борсола, еңеүгә ышаныс өҫтәй”, – ти ҡыҙ. Спортсы Сибай педагогия колледжының “Физик культура” бүлексәһен тамамлаған. Әле ул Сибай ҡалаһындағы “Ирәндек” лицейында тай боксы буйынса дәрестәр үткәрә һәм “Ҡара аждаһа” спорт клубында фитнес буйынса тренер булып эшләй. Өҫтәүенә, ул – Өфө фән һәм технологиялар университеты Сибай филиалының тәбиғи математика факультеты студенты. “Рәсәй чемпионатында еңеү яулауыма шатмын. Был уңышым өсөн тренерым Александр Гавриловҡа сикһеҙ рәхмәт”, – тип хис-тойғолары менән дә уртаҡлашты Сибай ҡыҙы. Баланың рухи асылы – ата-әсә ҡулында ...Барлыҡ башланғысҡа нигеҙ ғаиләлә һалына. Баланың артабан нисек үҫеп етеүе лә ата-әсәнең тәрбиәһенән килә. Тәрбиәләмә, ә өлгө күрһәт, тип юҡҡа ғына әйтмәйҙәр. Заринаның ата-әсәһе лә спорт менән мауыҡҡан. Әсәһе Резида Риф ҡыҙы – еңел атлетика, волейбол, атаһы Факил Фидаис улы дзюдо һәм самбо менән шөғөлләнгән. Шуға ҡыҙҙың ошо юлдан китеүе лә тиккә түгел. Заринаның игеҙәге Розалина ла бала сағында тай боксын үҙ иткән. “Уның менән бергә был спорт төрө менән шөғөлләнә башлағайныҡ, тик ул артабан дауам итмәне, – ти спортсы. – Беҙ икебеҙ һәр йәһәттән төрлөбөҙ: төҫкә лә, холоҡ йәһәтенән дә, ҡыҙыҡһыныуҙарыбыҙ ҙа оҡшамаған”. Тағы ҡыҙҙың Шамил исемле ҡустыһы бар. Ул автомеханик һөнәрен һайлаған. Әле Зарина май айында Таиландта – Бангкок ҡалаһында – үткәреләсәк донъя чемпионатына әҙерләнә. Был уға “Педагогик белем” йүнәлешенең “Физик культура” профиле буйынса уңышлы уҡып, ижтимағи эш менән әүҙем шөғөлләнергә лә ҡамасауламай. Өҫтәүенә, күптән түгел Зарина Исламова Башҡортостан Республикаһы Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай ҡарамағындағы VII саҡырылыш Йәштәр ижтимағи палатаһы составына инде. Конкурс комиссияһы кандидаттарҙың тормошҡа ашырған социаль йәһәттән әһәмиәтле проекттарын һәм закондар сығарыу йәһәтенән тәжрибәгә эйә булыуын ҡарағайны. Зарина балалар спорты үҫешенә арналған “Аждаһа юлы” проектын тәҡдим иткән ине. Тай боксы (муай-тай) Был хәрби сәнғәт төрө Таиландта барлыҡҡа килгән. Февралдең һәр алтынсы көнөндә Тай боксы көнө билдәләнә. Тап ошо көндә (1702 йылда) тай короле Сомдет Пхра Сонпет XIII тәхеткә ултырған. ХХ быуат башында тай боксы рәсми рәүештә спорт төрө тип таныла. Аяҡ, ҡул, тубыҡ, терһәк ярҙамында һуғышырға була, тик дәғүәләшсене ҡыҫырға һәм ташларға ярамай. Бокс, тхэквондо йәки кикбоксинг кеүек спорт төрҙәрендә аяҡ йәки ҡул менән генә һуғышыу күҙалланһа, тай боксы ҡул һуғышын хәтерләткән кеүек. Был спорт төрө урамда хәүеф янаған осраҡта үҙ-үҙеңде яҡлау мөмкинлеген бирә. Тай боксы кешелә шундай һыҙаттарҙы тәрбиәләй: l сыҙамлыҡ: эшкә йәки уҡыуға һуңлағанда байтаҡ ҡына араны йүгереп үтеү йәки туғыҙынсы ҡатҡа етеҙ генә күтәрелеүе бер ни тормаясаҡ; l етеҙлек һәм координация: тай боксы менән шөғөләнгәндәр тиҙ хәрәкәт итә, хатта осоп барған әйберҙе лә шәп кенә тотоп алыу һәләтенә эйә; l быуындар ныҡлығы: ҡул күнекмәләре ҡулдарҙы, күкрәксәне нығыта, аяҡтар менән даими эш итеү ҙә тотош организм өсөн һәйбәт; l тән һығылмалылығы: ул төрлө йәрәхәтләнеүҙәрҙән һаҡлаясаҡ; l үҙ-үҙеңә ышаныс: күп кенә проблемалары ҡурҡыуҙан килә, ә тай боксы еңелеүҙән ҡурҡмаҫҡа өйрәтә. Айһылыу НИЗАМОВА