Edmund Beśko

• Edmund Beśko urodził się w 1904 r.w Białymstoku, w guberni grodzieńskiej, w Imperium Rosyjskim, u Romana Klementyewicza Beśko. Jego ojciec był uczestnikiem I wojny światowej, wojny Polsko- ukraińskiej i Sowiecko- polskiej. Jego pradziadek był uczestnikiem polskiego powstania, część rodziny została zesłana na Syberię (gubernia Tomska).

Edmund Beśko

• Uczył się w polskiej szkole, po ukończeniu której, wkrótce wstąpił do Wojska Polskiego. 1 września 1939 roku, rozpoczęła się ofensywa wojsk niemieckich na Polskę. Po zniszczeniu armii zszedł do podziemia. Wstąpił do Armii Krajowej Okręgu Białostockiego, pod dowództwem Władysława Liniarskiego.

Armia Krajowa (AK) lub Siły Zbrojne w Kraju, kryptonim „PZP” (Polski Związek Powstańczy) – zakonspirowane siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego w latach II wojny światowej, powstałe z przemianowania Związku Walki Zbrojnej (powstałego w listopadzie 1939) rozkazem Naczelnego Wodza generała broni Władysława Sikorskiego z 14 lutego 1942 r. Działała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, okupowanej przez Niemcy i ZSRR (po wkroczeniu Armii Czerwonej na terytorium państwa polskiego 4 stycznia 1944 r.). Siły Zbrojne w Kraju były integralną częścią Polskich Sił Zbrojnych, podporządkowaną Naczelnemu Wodzowi.

• Przez długi czas prowadził walkę z okupantami niemieckimi i oddziałami UPA, działającymi na tej ziemi. W 1943 roku do oddziału dołączyła Genowefa Truszkowska, która współpracowała z niemieckim Gestapo. Podstępem zdobyła zaufanie całego oddziału, w celu stopniowego zbierania informacji o nim. Sama Genowefa ukrywała się pod imieniem "Stanisława". W trakcie swojej działalności sporządziła listę uczestników ruchu oporu, którą wkrótce przekazała przedstawicielom Gestapo.

• Na tej liście wymieniono następujących członków ruchu oporu:
1. Ludwik Zaremba
2. Genowefa Wiśniewska
3. Tadeusz Brzozowski
4. Lucjan Nowowiejski
5. Franciszek Zaremba
6. Zofia Chojnowska
7. Władysław Kalinowski
8. Aleksander Goszewski
9. Stanisław Święcki
10. Józef Kalinowski
11. Edmund Beśko
(I wielu innych)

• W sierpniu 1943 roku, w Wysokiem Mazowieckiem, członkowie Ruchu Oporu zostali pojmani, a następnie pozbawieni broni, co doprowadziło do zaprzestania ich działalności partyzanckiej. Oddział wcale nie spodziewał się takiego przebiegu wydarzeń, nikt nie mógł nawet pomyśleć, że w oddziale znajdzie się zdrajczyni Narodu Polskiego, w osobie nie-polki: Genowefy Truszkowskiej. Wkrótce wszyscy zostali osądzeni, jako element niepożądany i niewygodny dla rzeszy. Żołnierze UPA (Ukraińska Powstańcza Armia) na rozkaz Gestapo, rozstrzelali wszystkich członków ruchu oporu z listy.

•Ciało Edmunda Beśko wraz z jego towarzyszami, zostało porzucone w zbiorowym grobie, razem z prawdziwymi patriotami narodu polskiego i całej ziemi polskiej.

Wysokie Mazowieckie (pierwotnie Wysokie, w zaborze rosyjskim Mazowieck) – miasto w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, na Nizinie Północnopodlaskiej, nad rzeką Brok (dopływ Bugu).

•W 1954 roku rozpoczęła się sprawa przeciwko Genowefie Truszkowskiej. W 1957 roku, została ona skazana przez Sąd Wojewódzki w Białymstoku na podstawie artykułów: 1, 2 i 4 "Dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 31 sierpnia 1944 roku, w sprawie ukarania zbrodniarzy hitlerowskich, winnych mordów i zastraszania ludności cywilnej i jeńców wojennych, a także zdrajców narodu polskiego". Została pozbawiona wszelkich praw przysługujących Polakom - majątku, prawa spadkowego, a także dożywotnio wolności. Nie miała już prawa przynależności do narodu polskiego.

•Wieczna pamięć Edmundowi Beśko, oraz wszystkim Polakom, którzy zginęli z rąk zdrajców i okupantów. 🇵🇱