Учалы яғын таланттар төбәге тип юҡҡа ғына әйтмәйҙәр. Райондан сыҡҡан билдәле йырсылар, бейеүселәр, сәнғәт эшмәкәрҙәре республиканы данлай, бихисап ижади коллективтар, ансамблдәр ҙә уңышлы эшләй. Бындағы дүрт тиҫтәнән ашыу коллективтың “өлгөлө”, “халыҡ” исемдәрен йөрөтөүе лә күп нәмә тураһында һөйләй түгелме? Һәләтте үҫтерергә лә кәрәк Кемдер төбәктә йыр-моңға маһир халыҡтың йәшәүен был яҡтарҙың мөһабәт тауҙарға, зәңгәр күлдәргә, ҡуйы урмандарға бай һоҡланғыс тәбиғәте менән бәйләй. Бәлки, шулайҙыр. Әммә тәбиғәттән бирелгән һәләтте үҫтерергә, камиллаштырырға, профессиональ кимәлгә еткерергә лә кәрәк. Тап ошо бурыстарҙы Учалыла урынлашҡан мәҙәниәт һәм сәнғәт колледжы уңышлы башҡара. Әйтергә кәрәк, был уҡыу йорто элек-электән республиканың көньяҡ-көнсығыш, төньяҡ-көнсығыш райондары, күрше Силәбе өлкәһе йәштәре өсөн төплө һөнәр һәм тормош һабаҡтары биргән, ҡаҡшамаҫ традициялары булған ҡеүәтле учреждение булып тора. 1972 йылда асылған уҡыу йорто тәүҙә музыка училищеһы тип йөрөтөлә. Беренсе йыл өс бүлеккә уҡырға ни бары 50 студент ҡабул ителә. Ике ай эсендә уҡыу йортонда симфоник оркестр һәм хор ойошторола. Шулай итеп, Бөйөк Октябрь революцияһының 55 йыллығына арналған тантанала учалылар беренсе тапҡыр “тере” классик музыка ишетә. Шунан алып уҡыу йорто үҫеш кисерә – яңы бүлектәр асыла, уҡыу йортоноң матди-техник базаһы нығына, студенттар һаны арта. 2015 йылдан Учалының бәрәкәтле ерендә тыуып үҫкән арҙаҡлы шәхес, мәшһүр башҡорт композиторы Салауат Низаметдиновтың исемен йөрөткән учреждениела бөгөн “Инструменталь башҡарыу”, “Вокал сәнғәте”, “Яңғыҙ һәм халыҡ йырҙарын башҡарыу”, “Хор менән дирижерлыҡ итеү”, “Биҙәү-ғәмәли сәнғәт һәм халыҡ кәсептәре”, “Хореографик ижад” бүлектәрендә 200-гә яҡын студент 11 һөнәр буйынса белем ала. Колледжда шулай уҡ өҫтәмә һөнәр алыу бүлеге лә бар, атап әйткәндә, студенттар параллель рәүештә икенсе һөнәргә лә уҡый ала. 50 йыл эсендә колледж ике меңдән ашыу белгес әҙерләгән. Улар балалар баҡсаларында, сәнғәт мәктәптәрендә, төрлө уҡыу йорттарында музыканан уҡыта, клубтарҙа, мәҙәниәт усаҡтарында ижади коллективтарҙы етәкләй. Йыл һайын сығарылыш уҡыусыларының 25-30 проценты Санкт-Петербург, Екатеринбург, Силәбе, Өфө, Магнитогорск, Ырымбур, Сибай юғары уҡыу йорттарына уҡырға инә. Ғөмүмән, Учалы сәнғәт һәм мәҙәниәт колледжын тамамлаусылар республикала һәм унан ситтә уңышлы эшләй. Күптәре Башҡорт дәүләт опера һәм балет театрының, Фәйзи Ғәскәров исемендәге дәүләт академия халыҡ бейеүҙәре ансамбленең, БР Дәүләт академия хор капеллаһының, Өфө, Нефтекама, Сибай, Учалы филармонияларының ижади коллективтарында хеҙмәт юлын үтә, ижади ҡаҙаныштар яулай. Миҫал өсөн, уҡыу йорто үҙенең уҡыусылары, бөтә республикаға билдәле сәхнә оҫталары, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре Диана Ишниязова, Ранис Алтынбаев, Марат Яҡупов, Фәрхәт Хәкимов, Эльвира Муллағолова һәм башҡалар менән хаҡлы рәүештә ғорурлана. Күп кенә сығарылыш уҡыусыларының юғары белем алып, туған коллективына әйләнеп ҡайтыуы иһә бында быуындар күсәгилешлеге, йолаларҙы һаҡлау кеүек төшөнсәләргә етди ҡарауҙарын иҫбатлай. Һандарға килгәндә, колледж уҡытыусыларының 51 проценты – Учалы музыка училищеһының элекке сығарылыш уҡыусылары. Заман менән бергә Студенттар һәм уҡытыусылар ҙа әүҙем концерт эшмәкәрлеге алып бара, колледжда “Уралым” халыҡ инструменттары оркестры, “Камертон” академик хоры, “Ҡойон” бейеү ансамбле һәм башҡа төрлө йүнәлештәге тиҫтәгә яҡын төркөмдәр ойошторолған. Учалылағы бер концерт та, тантана ла улар ҡатнашлығынан тыш уҙмай. Йәш артистар халыҡ-ара, Бөтә Рәсәй, республика конкурс-фестивалдәрендә лә үҙҙәрен күрһәтеп, юғары ҡаҙаныштарға өлгәшә. Мәҫәлән, “Ҡойон” халыҡ бейеүҙәре ансамбле йыл һайын “Байыҡ” телевизион бейеү конкурсында алдынғылыҡты бирмәй, “Алтын даға” республика конкурсында “Тере шишмә” фольклор ансамбле гран-при яулаған. Заман менән бергә атлаған уҡыу йортонда төплө белем алыу өсөн бөтә шарттар ҙа тыуҙырылған. Колледждың “Рәсәйҙең төп мәҙәни учреждениелары” милли реестрына индерелеүе лә күп нәмә тураһында һөйләй. Буласаҡ һөнәр серҙәренә студенттарҙы юғары квалификациялы, тәжрибәле уҡытыусылар төшөндөрә. Колледжда “Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре” тигән маҡтаулы исемгә эйә педагогтар Айгөл Ғимазетдинова, Александр Беляев, Тәфтизан Зәйнышев; Башҡортостандың мәғариф отличниктары Людмила Малышкина, Эльза Кайбышева эшләй. Шулай уҡ, Гөлнәзирә Сәрвәлиева, Ольга Шалагина, Альмира Илһамова, Сергей Алевский, Гөлназ Ғайсарова, Юлиә Зәйнешева кеүек профессионалдарҙың да һөҙөмтәле эшен телгә алып китмәү мөмкин түгел. Учреждениеның беренсе корпусында Салауат Низаметдиновтың тормошона һәм ижадына арналған музей асылған. Композиторға арналған саралар ҙа йыш үткәрелеп тора. Колледжда милли традицияларҙы һаҡлауға, өйрәнеүгә ҙур иғтибар бүленә. Ижади коллективтар фольклор байрамдарҙа, фестивалдәрҙә әүҙем ҡатнаша, “Биҙәү-ғәмәли сәнғәт һәм халыҡ кәсептәре” бүлегендә уҡыусылар эштәрен төрлө күргәҙмәләргә сығара, тәжрибә уртаҡлаша. Дәрестәрҙән тыш та студенттар ҡыҙыҡлы һәм мауыҡтырғыс тормош алып бара – спорт менән шөғөлләнә, район, республика кимәлендәге сараларҙа, ирекмән хәрәкәттәрендә ҡатнаша. Бында иҫ киткес йылы мөхит, туғандарса мөнәсәбәттәр булдырылған, шуға күрә студенттар берлеге берҙәм дә, татыу ҙа, һөнәри һөҙөмтәләр ҙә шатландыра. Учалы мәҙәниәт һәм сәнғәт колледжының матди-техник базаһы ла ныҡлы. Ике уҡыу корпусынан торған учреждениела хореография, ҙур һәм бәләкәй концерт залдары, компьютер класы, китапхана, буфет, медицина кабинеты һәм социаль-психологик ярҙам күрһәтеү бүлмәһе бар. Ситтән килеп белем алыусы студенттар бар уңайлы шарттар тыуҙырылған дүрт ҡатлы ятаҡта йәшәй. Уҡыу йортона өр-яңы транспорт сараһы ла ҡайтарылған: егерме бер пассажир һыйҙырышлы “Мерседес-Бенс” автобусы БР Мәҙәниәт министрлығы тарафынан бүленгән. Был йәштәргә профессиональ йүнәлеш биреү эшен тағы ла киңерәк йәйелдереү, йәнләндереү өсөн ҙур этәргес. – Республиканың Мәҙәниәт министрлығының, район хакимиәтенең хәстәрен даими тоябыҙ. Колледж корпустары даими ремонтланып тора – һуңғы бер нисә йыл эсендә тәҙрәләр, ҡыйыҡ яңыртылды, энергияны экономиялаусы яҡтыртҡыстар ҡуйылды, музыка инструменттары һатып алынды. Беҙҙә төплө белем алып, мәҙәниәт, сәнғәт өлкәһендә эшләргә теләүселәр өсөн бөтә шарттар ҙа тыуҙырылған. Уҡыу йортоноң абруйын күтәреү, матди базаһын нығытыу, уҡыу процесын камиллаштырыу маҡсатында артабан да тырышасаҡбыҙ, – ти Учалы сәнғәт һәм мәҙәниәт колледжының етәксеһе Айгөл Ғимазетдинова. Иҫегеҙҙә тотоғоҙ! – Учалы сәнғәт һәм мәҙәниәт колледжы быйыл “Инструменталь башҡарыу”, “Вокал сәнғәте”, “Яңғыҙ һәм халыҡ йырҙарын башҡарыу”, “Хор менән дирижерлыҡ итеү”, “Биҙәү-ғәмәли сәнғәт һәм халыҡ кәсептәре”, “Хореографик ижад”, “Социаль-мәҙәни эшмәкәрлек” бүлектәренә студенттар ҡабул итә. – Уҡыу йортона төп дөйөм белем нигеҙендә музыкаль әҙерлеге булған һәм булмаған уҡыусылар ҙа ҡабул ителә; – уҡырға ингәндә абитуриенттарҙың ижади һәләтен асыҡлау маҡсатында һынау үткәрелә; – ҡабул итеү имтихандары июль айында үтәсәк. Белешмәләр өсөн Учалы ҡалаһы, Ленин Комсомолы урамы, 6-сы йорт буйынса мөрәжәғәт итергә мөмкин. Ҡабул итеү комиссияһы телефоны: (34791) 6-02-90. e-mail: uiik_priemnaya@mail.ru сайт: http://ukiik.ru. - Г. САЛАУАТОВА