Кыргызстанда туугандык никелер балдардын генетикалык оорулар менен төрөлүшүнүн негизги себептеринин бири болуп саналат. Бул көйгөйдү чечүү үчүн неонаталдык скринингди жана генетикалык изилдөөлөрдү киргизүү зарыл.
🧬 Кыргызстанда генетикалык оорулары бар балдардын төрөлүшүнө негизги себептердин бири катары туугандык никелер белгиленет.
👨⚕️ Балдардын орфандык ооруларынын көптөгөн себептери бар, анын ичинде экология, ата-энелердин жашоо образы, өнөкөт оорулар жана генетика. Бирок, негизги себептердин бири – туугандык никелер.
📈 Кыргызстанда калктын саны аз болгондуктан, коомдо кан аралашуу жана туугандык никелер көп кездешет, бул патологиялуу балдардын төрөлүү тобокелдигин жогорулатат.
🔬 Эгерде ата-энелердин биринде генетикалык оору бар ген болсо, ал баласына 50% ыктымалдык менен өтөт. Эгерде ата-энелер тууган болуп, экөөндө тең бул ген болсо, анда бала 100% сейрек кездешүүчү оору менен төрөлөт.
👶 Ошондуктан, төрөт үйлөрүндө жаңы төрөлгөн ымыркайлардын неонаталдык скринингин киргизүү жана туугандык никелерди токтотуу маанилүү.
🌍 Борбордук Азиянын көпчүлүк өлкөлөрүндө туугандык никелер практикасы бар. Өзбекстанда да болочок жубайлардан генетикалык изилдөө жүргүзүүнү талап кылуу маанилүү деп эсептешет.
🇰🇬 Кыргызстанда да бул маселени мамлекеттик деңгээлде көтөрүү зарыл.