Сегодня
Мәскеудегі «Москвич» көрмесі - бұл өмірбаян көрмесі, бірақ адамның өмірбаяны емес, «Москвич» маркалы автомобильдердің көрмесі. Мұнда «Москвичтің» барлық шығарылымдарының жинағы ұсынылған – автомобиль прототиптерінен бастап жалғыз данада жасалған және серияға енбеген модельдерге дейін бар. Тіпті АЗЛК-да жасалған және «Лондон - Сидней», «Лондон-Мехико» әлемдік раллиіне қатысқан жарыс болидтері де болды.
«Москвич» – кино қаһарманы
«Москвич» автокөлігі Ұлы Отан соғысынан кейін Opel Kadett негізінде шығарыла бастады. КСРО Германиядағы Opel зауытынан жабдықтардың бір бөлігін өтеу құқығын алды. Opel өндірісіне лицензия алу туралы мәселе соғысқа дейін көтерілген.
Бірінші залда кино актер - автокөліктер бар. Ымырт, жарық сәулелерімен жарықтандырылып, тұғырларда тұрған машиналар, ал ескі теледидарлардың жанында, өз дәуіріне сәйкес тұр, фильмдердің суреттері бар.
Міне, «Москвичтің» алдындағы - «Төртеудің жүрегі» фильмінен Кимнің көлігі (1941).
1954 жылғы таңғажайып "Москвич-422", бүгінгі күнге дейін ққиындықпен сақталған. Неліктен әрең сақталды? Бұл автомобиль ағаштан жасалған, демек, шанағы әлсіз болды. Оны "Пиноккио" деп атайтын болған! Бұл көліктер мемлекетке тиесілі машиналар болды, олар пошта немесе ауруханаларда қызмет етті.
«Мәскеу көз жасқа сенбейді» (1979) фильміндегі «Москвич-400» – бұл соғысқа дейінгі Opel Kadett көшірмесі.
«Москвич-401» қимасы көрсетілген. «Абайлаңыз, әже» (1960) фильмінде осы әйгілі көлікке Фаина Раневская мініп, тіпті мотоциклмен соқтығысқан. Төрт дөңгелекті «аттың» тағдыры өте қызықты: ол политехникалық мұражайға келушілерге интерьерді көрсету үшін су жаңа түрінде кесілген болатын.
«Жасыл шам» кинофильміндегі «Москвич-407» (1964 ж.) Брюссельде өткен дүниежүзілік көрменің алтын медалін алған әйгілі модель. Бұл көлік шынымен марапатқа лайықты: машина қалың болаттан жасалған, сондықтан көптеген үлгілер бүгінгі күнге дейін сақталды. Мәскеудегі таксилердің көпшілігі осы модельден болды, содан кейін олар «кішкентай 21-ші Еділ» деп аталды.
Фильмнің сюжетін еске түсіретін тағы бір қызықты және детективтік оқиға. 70-ші жылдары АЗЛК зауытының аумағында сенбілік өтіп, тот басқан үлкен контейнер табылды. Құлыпты кесіп тастағанда – ішінен көлік шыққан. Олар қағаздарды көтеріп, көліктің Иран шейхі Мұхаммед Реза Пехлевиге сыйлық ретінде жасалғанын білді. Бұл бірегей жиынтықтау болды: хромдалған айналар, капоттың астында барлығы хромнан жасалған, салон былғары болды. Билеуші шынымен де риза болар еді. Бірақ шейх 1979 жылы құлатылып, зауыт сыйлығы ешқайда кетпеді.
Миллионыншы «Москвич» 1967 жылы конвейерден шықты, бұл 408-ші модель, «Гауһар қол» фильмінің кейіпкері, оны тікұшақпен алып кетті.
«Москвич»-болид
Қазір «Москвич» көлігінің негізінде сағатына 240 шақырымға дейін жүретін жарыс автомобильдері жасалды деп сену қиын. Арнайы құрастырылған жарыс автомобильдері «Москвич-405» үдетілген қозғалтқышымен жабдықталған, сөндіргіштің орнына – төрт шығу құбыры тұр. Жүргізуші орны алға қарай жылжытылған, бұл дөңгелек базасын арттырды. Жарыс машиналары бүгінгі күнге дейін өмір сүрмеді, көрмеге коллекционерлер берген репликалар қойылды.
«Москвич»-тәжірибе
«Батырдың трансформациясы» залында – мүлдем болмаған көліктер қойылған. Бұл бір данада жиналған перспективалық әзірлемелер. Сонымен, «Москвичтер» отбасында «Нива» көлігіне қарағанда ауыр жағдайларда жұмыс істеуге арналған «Москвич – 2150» жол талғамайтын көлігі пайда болуы мүмкін.
«Арбат» минивэні жобаланған түрде КСРО автоөнеркәсібі үшін төңкеріс жасаған туынды болды: болат астауы бар қаңқа, пластиктен жасалған шанақтың сыртқы панельдері, аспаптардың электрондық үйлесімі, «мультирөл», борттық компьютер, аудиожүйе және климаттық қондырғы орнатылған!
Жалғыз нұсқада футуристік салоны мен қос терезелері бар «Москвич-Яуза» да сақталған. «Москвич-Истра» көлігінің есігі «Чайка» автокөлігі сияқты жоғары көтерілді.
Балаларға арналған «Москвич»
Керемет ойыншық, арман еді! 1969 жылы АЗЛК зауытында «Москвич» балалар педальды автокөліктері шығарыла бастады. Олар жылына 200 мың данадан шығарылды, ал көп ұзамай "Москвич" педальдарының саны «ересектер» көліктерінің санынан асып түсті. Балаларға арналған «Москвичке» педаль, сигнал және фаралар болды.
Ол сағатына 8 шақырым жылдамдыққа ие болды, салмағы 13 келі және құны 25 рубль болды. Шағын «Москвичті» жинау үшін бөлек конвейер салынды. Машиналар КСРО-да сатылып қана қоймай, жаппай экспортқа да шықты.
Фото и материал: собственность OMG Kazakhstan. (ка