Найти тему
Лекь Руш

Мах "Вац1ни балугъ"

Хьана хьанач кьван са балугъ.
Им яшамиш жезвай еке михьи хъвадай яд авай дерин вац1 тир. Гьуьл и вац1ун патав гьич за зат1ни тушир. Вичин гьяркьуь ва екевиляй ам гьамиша са чкадал алаз, гьич юзунвални квачиз аквадай. Къай акъатайла вичин деринвили вац1уз гьич хабарни жедачир. Ят1ани ина авай яд явашдивди вичин фидайвал авахьзвай.


И цин жемятдиз вац1 иллаки жегьилбуруз яд гьамиша акъвазнавайди хьиз тир. Ахпа яш хьанвайбуру лугьудай "куьн ягъалмиш жемир, чан балаяр и яд са чкадал акъвазнавайди туш. Мукъаят хьухь гьа, балаяр, и цихъ инанмиш хьайит1а ада вун маса герек авайни авачир чкайриз акъудун мумкин я".


Балугъдиз ван къвезвай ч1ехибурун ихтилатрин, амма пара хабар гузвачир, фикир ийизвачир.
Са къарикай са юкъуз идаз цуьк жагъана цин винелай. Балугъ гада тирт1ани , идаз иер зат1арикай хуш къведай. И цуькведиз са кьадар килигна, ахпа идаз гишин хьана.
"Фена жуваз т1уьн жагъурна, руфун тухарна зун хкведа, чан цуьк. Вун инал амукь." Цуькведи чуькьни авунач, вучиз лагьайт1а и махуна цуькверивай рахаз жедайди тушир.
Гьелбетда им хтайла цуьк аламачир, ци хутахнавай. "Кими цуьк катна завай, гила чан алачир шеъэрихъни кваз гьардаз вичин хесет хьанва " - лагьана балугъди хъел кваз.
Маса сеферда идаз ем жагъайла мадни туна хъфена им, хтайла тур чкадал зат1ни амачир, маса балугъди т1уьнвай. Ихьтин кар акурла, атана балугъдиз хъел "исятда вун за гьик1 пад пад ийидат1а килиг" зверна им.
- Вуна вучиз чарадан зат1унал сив ахъайзва? Ваз чидачни масадан зат1 хабар авачир къачун им чуьнуьхун я?!
- Ваа, мад инал ви т1вар кхьенвачир кьван, гьавиляй зани къачуна. Заз гьинай чир хьун лазим я им ви зат1 тирди? "
" Ят1а хьурай ман, мад ваз чизвачир, вучда гила за - ви къеняй ахкъуддач хьи."
- ша чна санал аквада чаз ем, чун кьведни сад хьтин балугъар я, амма зун руш-балугъ я.
- хьурай ман
Фена ибуру са кьадар сирнавар, къугъунар авуна, чпиз чебни гзаф бегенмиш хьана меслятна инлай кьулухъ санал жеда лагьана.
- зун гзаф галатна къе, са т1имил къаткин зун, вун масанихъ фимир, тахьайт1а зун ци тухуда, ахпа чун чавай квахьда.
- гьиниз къведа вун, яд акъвазнавайди я. Зунни и патарив гва.

Ахвар галачир балугъ кефиярни куькдаказ патарив къекъвезвай, кьвед лагьайди ахварал фенвай. И арада балугъдиз ц1арц1ар гудай цин пепеяр акуна. Шуьк1уь яргъи к1вачер квай далудини гьар жуьре рангарин ц1арц1ар гузвай зарбдиз физвай пепеяр акурлай кьил лап квахьна.
Имни абурухъ чукуриз абур катиз ик1 яргъаз акъатна ибур.

Ахварал фенвай балугъ ахварай аватна килиг авурла патарив касни амачир, кьвед - пудра эвер гана хъфена.
Пепейрихъ галтугарна балугъ галатна, кьур пепеярни гваз им элкъвена хъфиз гьазур хьанвай. Килиг авурт1а са хейлин мензилдиз яргъаз хьана, къуватар амачир идахъ.


-"ээгь санизни фидач ам, пака хъфида, хурт хьана зун" и фикир кьилеваз ахварал фена. Чаз акурвал им ч1уру фикир тир, ци ибур яргъаз хъувуна сад садавай.
Фикирар - фагьумар авуна фена им кьур пепеярни гваз кьуьзуь пахлахандин патав, вац1ун кьерехдивди яшамиш жезвай.
"Я даш, акьван завай чан ацукьур зат1ар квахьнава ин чкада, вуч заз бегенмиш хьайит1ани вац1у ам къакъудзава завай. Заз икьван ч1авалди хабар тушир, амма са т1имил вилик завай чан алай руш балугъни квахьна. Зун икьван юнсуз кас яни? Мад и кар завай эхиз тахьана, зун ви патав акъатна."


-Са гъвеч1и к1вал кутур жуваз, жезмай кьван чилик кк1анвай я тушт1а рагавай тек1вен. Ваз вуч к1ан хьайит1ани вуна аниз тухвана эциг, анай зат1ни квахьдач, к1вал алай чкани вуна рик1ел хуьх. Зун жегьил вахтунда зазни аламат тир и къе зат1 вуна инал эцигда, пака ам аламач а чкадал. Гьик1 хьайит1ани ада чка дегиш ийида. Амма чавай т1ебиатдиз акси экъеч1из жедач, чна гьадан къайдадай авуна к1анда чи крар. Яд авахьзава, вуна вуч авурт1ани вавай ам акъвазариз жедач. Гила вач хъвач, жуван дуст балугъ жагъура.
- Заз ам гьинай жагъун хъийида гила (( еке вац1 я. Низ чида ам гьиниз акъатнат1а.
- Фикир - фагьум авуна кар кьиляй кьилиз акъудур. Ваз герек ят1а ая, тахьайт1а ви паталай садани ийидач.
Экъеч1на хъфена балугъ а чкадал чеб таниш хьайи, са кьадар къекъвена гьинихъ - гъанихъ, авачир санани руш-балугъ.
Пашман хьана им ацукьна яргъаз килигиз. Идаз къаншарда рагавай к1ац1 акуна, фена килигайла вижевай яшамиш жедай чка тир. Балугъ амукьна гьана, вичиз герек зат1арни гьана к1ват1 ийиз яшамиш жез, вичин югъ акъудзавай. Махни инал куьтягь хьана.