Гьайванрин са шегьерда яшамиш жезвай рахаз к1ани керекуьл. Лацу-ч1улав рангарин, к1ек1ре-к1ек1ре яз гьич ийидачир им кис.
Гьик1 ксана, вуч т1уьна - вири идаз ахъайиз к1андай. Вуж акуна, вуч хабар ава, вуч ван вичихъ галукьна, са гьарфни хуьз жедачир вичин къене. И кардикай гьайванарни пара инжиклу тир.
Керекуьлдикай ийизвай кат
Гьайванрин вири жемят
Вахтни мажал авачир
Яб гуз кими ихтилатриз
Вичиз яб гудай кас авачиз акурла Керекуьлдини лагьана: "Заз вуч герек я исятда? Тек са кьве яб жемятдин".
Гьавиляй фена гана лув, хкудна кьве яб сифте гьалтай келледин.
Келле тирди жанавурдин. Атана хъел япарин иесидиз: "Я кьей хва! Вахце зав фад-фад зи япар, ви кими суьгьбетар ая инлай квадар! "
Фена чуьнуьхна деведбур. Деведи авуна къаргъишар: "Ах-тфу ви суфатдиз, угъри!
Завай къакъудмир зи вахт
Зав це исятда зи кьве яб!".
Акурла деведиз атай хъел керекуьлдини фикирна: " Жеч ман, заз аквада,
зи багьа ихтилатриз яб гудай кас к1анда. Захъ гьикьван фикирар ава, к1ват1 авурт1а ктаб кхьиз жеда."
Керекуьлдиз вичин фикирарни ихтилатар гзаф багьабур менфятлубур хьиз тир.
Амалдарвилелди эгеч1на керекуьл, фена са ламран патав шиирдин жуьре лагьана, вичин язухар кутуна:
"Я чан лам, зун тек ава.
Рахадай кас захъ амач
Жемят акьван пис хьанва
Чарадан т1алдикай хабар авач,
Масадан ч1алахъ яб гуз к1анзмач.
Тек са ви япар я заз герек
За абур къачуна хъфин
Хьухь ман, чан лам, вун рази".
Инсанвал авай ламраз атана язух, лагьана: "Хьурай, ма ваз зи япар, ая на герек кьадар суьгьбетар, рик1 тахьурай ви дарих."
Хвеши хьайи керекуьл тади кваз япар гваз хъфена. Ламни фена вичин къайгъуяр ийиз. Амма вуч къайгъуяр жеда лагьай гаф ван текъвез?
Са югъ, кьве югъ, фена гьафте - ацукьнавай лам вичин к1вале.
Ахпа авуна фикир: "Гила ман хьурай бес, авур ихтилатар, суьгьбетар, фена вахчуда керекуьлдивай за зи япар".
Керекуьлдинбур маса кефер тир, идан пеше гьар юкъуз к1екре-к1ек1ре яз ламра япарин винел элкъуьн тир.
Ламра атана лагьана:
"Керекуьл стха, герек я заз зи япар
Жезвач завай жуван к1валахар
Ван текъвез масадан гафун
Ша, стха, за зи япар вахчун,
Тахьайт1а амайдалани ийида абур шуьткьуьн".
Акъатна гьарай керекуьлдай:
"К1екре-к1ек1ре, гьаясуз
К1екре-к1ек1ре, эдебсуз
К1екре-к1ек1ре, угъри лам
Заз вав вахкудай авач зат1!
Чи арада хьайиди туш
Япар ваз герек тир ихтилат.
Вучда на чарабурун фитнейрикай,
Герек авачир суьгьбетрикай?
Япар квачиз вун хьана гумрагь
Т1уьна руфунни хьанва далдам
Фена на жув гьазур ая
Къвезвайди мекьи кьуьд я
Вучда на чара ихтилатрикай
Инжиклу жед маса гафарикай
Секиндаказ вун ацукь,
Япарни вуна зав тур".
Ламра вилер экъис хьана, лугьудай гаф жагъанач. Гьавиляй акъатна катна им керекуьлдикай яргъаз шуьткьуьнвай факъир япарни адаз туна.
Вичин к1вализ хъфидайла, ламрал кац гьалтна. Язух лам акуна кациз.
- Салам ваз, лам! Вучиз икьван я вун пашман?
- За жуван кьилел бала гъана,
жуван япар керекуьлдив вугана.
Гила авуна ада заз гьарай,
акъудна зун вичин к1валяй
Кациз чизвай керекуьлдин амалрикай, гьавиляй ада ат1ана гьанлай хъчан еке са пешер, килигна ламраз.
- Хьурай ят1а за ваз куьмек гуда. Вунани са лагьайвал ая. Фена керекуьлдин патав, адаз таквадай жуьреда дегиш ая япар и пешерал, япарни къахчуна жуван, хъша.
Туна пешер гьебейра фена лам мад садра керекуьлдин патав. Лам акур керекуьлди туна гьарай - эвер, лув гуз элкъвез к1валелай.
К1екре-к1екре, къуншияр,
К1екре-к1екре, эл-жемят!
Атана зи кьилел бедбахт!
Атанвайди вуч я девир?
Ачух юкъуз къведа угъри!
И ч1авуз ламра тадиз дегишар хъувуна, керекуьлди к1ек1ре язавай вахтунда, шуьткьунвай вичин япар къахчуна гьебейра хтуна, хъчан пешер гьанал туна, керекуьлдиз лагьана.
- Керекуьл, вуна к1ек1ре мийир
Ваз чида, зун туш хьи угъри
Жуван япарихъ хьанвай вил
Акуна заз, гила зун хъфин
Секин хъхьана керекуьл гьанлай, вичин сугьбетар давамарна. Ламрани кациз "сагърай" лагьана, мад вичин япар садазни ганач, гьамиша вичин кук1вал хуьз хьана.
Гьанлай кьулухъ хъчан пешеризни "ламран япар" т1вар гана, керекуьлдизни гьинай абур акурт1ани "к1ек1ре-к1ек1ре" лугьуз винел элкъведа.
Вири гьана амаз зун иниз хтана, квезни и мах ахъайна😂