Алматы және оның маңындағы елді-мекендерге сел қаупін тудырмас үшін жыл сайын мұздық түзілімді көлдерді (моренные озера) құрғату жұмыстары жүргізіледі. Себебі биылғы жаздағы аптап ыстықта биік таулы жерлердегі мұздықтар еріп, моренді көлдердің «оянуына» әкеліп соқтыруы мүмкін еді. Демек, су тасқыны болуы ықтималдығы аса жоғары болды. Мұндай табиғи апаттың алдын алу үшін қандай жұмыстар жүргізіледі? Моренді көлдер деген не? Олар қалай құрғатылады? Бұл ретте ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі «Қазселденқорғау» ММ төтенше жағдайлардың алдын алу және қорғаныс құрылымдарын пайдалану бөлімінің бастығы Бауыржан Әбішев әңгімелеп берді.
Мұздық түзілімді көлдер мұздықтың қозғалуымен келетін және қордаланған тау жынысынан тұрады. Жалпақ тілмен айтсақ, бетіне мұз қатқан тау жыныстары. Көлдердің айдыны — әр түрлі пішіндегі ұсақ төбелер мен жоталарға, көлшіктер мен батпақтарға толы көптеген ұсақ ойықтары бар жазықтықты құрайды. Айдынның қалыңдығы мұз әкелетін жыныстың көлеміне байланысты әр түрлі болады. Мұздық белдеуде орналасқан табиғи су қоймаларының биіктіктен қарағандағы әдемі көрінісі, керемет сұлулығы көз тартады. Алайда олардың қауіпті тұсы жоқ емес. Тамсандыратын бұл көрініс бір сәтте төмен қарай құлдилауы мүмкін. Яғни, кез-келген уақытта еріп, су ернеуінен шығатын болса, жойқын сел жүруі ықтимал.
— Мореналық көлдердің көпшілігінің атаулары жоқ. Мысалы, Іле Алатауы аумағында орналасқан көлдерді тек нөмірлеу арқылы ғана танимыз. Көл шағын болғанымен тасқыны адуын болса, селдің күші де қатты болады.
Яғни, су тасқыны ағаштар мен тастарды шырқ үйіріп, қоймалжың батпақ масса төмен қарай ағады. Ал селдің нәтижесі белгілі, материалдық шығын келтіріп, тіпті адам өліміне әкеліп соқтырады.
Толығырақ осы жерден оқыңыздар