🌐 Merlin Monro, Cherchill, Bryus Uilis. Bu mashhurlarni nima birlashtirishini bilasizmi? Ular duduqlanib gapirishgan.
🔖 Duduqlanish har xil bo‘lishi mumkin: nevrotik(logonevroz) yoki organik. Tashxisni to‘g‘ri qo‘yish muhim, chunki davolash unga bog‘liq holda turlicha bo‘lishi mumkin. Nima bo‘lganda ham avvalo shifokorga murojaat qilish lozim. Keyin yesa: yo shifokor bilan, yoki psixolog/logoped bilan davolanishni davom ettirish lozim.
🧷 Hammaga mashhur Bryus Uilis ota-onasining ajrimidan so‘ng duduqlanishni boshlagan. Sinfdoshlari uni masxara qilishardi. Shunda Bryus maktab spektaklida ishtirok yetishga qaror qiladi va qanday ajoyib mo‘jizaki, u duduqlanishdan to‘xtaydi. Ammo spektakl tugashi bilan yana duduqlanish qaytadi. Shunda aktor u sahnada niqob taqgan payti duduqlanish to‘xtayotganini tushunadi. Aynan shuning uchun ham u akter bo‘lishni tanladi. Bu misolda biz duduqlanishning logonevroz shaklini ko‘rishimiz mumkin. Bunday duduqlanishlar ko‘pincha bolalar kuylayotganida o‘tib ketishi mumkin.
⚠️ Davolash usulini albatta mutaxassis belgilashi lozim, ota-onaning vazifasi esa oiladagi munosabatlarni uyg‘unlashtirishdan iborat bo‘ladi.
🖌 Shunday bo‘lsada biz sizlarga bunday holatlarda qo‘llanishi mumkin bo‘lgan bir necha tavsiyalar bermoqchimiz:
📌 1. Kun tartibiga amal qiling. Bu bolaning tashvishlanish darajasini kamaytiradi.
📌 2. Duduqlanish ba’zida qaytalanib turishi mumkinligini yodingizda tuting. Masalan, maktabga qabul qilingan paytda yoki qandaydir stress holatlarda.
📌 3. Bola duduqlanayotgan paytda uni koyish yoki to‘g‘ri gapirishni talab qilish kerak emas.
📌 4. Uni xotirjam tinglang, shoshirmang va uning o‘rniga gaplarini tugatib qo‘ymang.
📌 5. Duduqlanadigan insonlar ko‘pincha ortiqcha so‘zlar ( mmm, shunday...) ishlatadilar. Bular so‘zlar orasidagi to‘xtalishlar o‘rnini to‘ldiradilar va fikrni jamlab olishga yordam beradilar. Bu so‘zlarni ko‘p ishlatganlari uchun bolalarni urushmang.
📌 6. Bolani kun tartibini shunday tashkil qilingki, u hamma narsaga xotirjam ulgursin. Uni shoshiltirmang.
📌 7. Ko‘proq bola bilan birga qo‘shiq ayting, raqsga tushing. Aynan bu kabi mashg‘ulotlarda nutq organlari rivojlanadi.
📌 8. Farzandingizni kuzating yoki kundaligingizga doimiy ravishda qanday holatlardan so‘ng bolaning nutqi yomonlashayotganini yozib boring. Bu sizga bolangizning duduqlanish sababini topish va uni kamaytirishda yordam beradi.