Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) ne demek?
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Nedir? HAGB Nedir? Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Şartları ile ilgili soruları cevaplamaya çalışacağız. Burada yer alan bilgiler hukuki tavsiye değildir.
1-İşlenen suça ilişkin şart.
Bir sanığa isnat edilen suç sebebi ile mahkeme tarafından verilen ceza iki yıldan az ise veya adli para cezası ise mahkeme hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verebilir. Burada fiilin işlenme saiki önemli olmayıp cezaya odaklanılmıştır. 18 yaşından küçük sanık için de yukarıda belirtilen sınırlama geçerlidir.
2- Faile ilişkin şartlar ikinci kısmı oluşturmaktadır.
HAGB kararı verilebilmesi için sanığın daha önceden kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması gerekmektedir. Sanığın daha önceden taksirle işlemiş olduğu bir suçtan doğan mahkumiyeti HAGB kararı verilmesine engel teşkil etmez. Yine daha önce işlenen suçtan dolayı yalnızca güvenlik tedbirine hükmedilmişse sanık hakkında HAGB kararı verilebilir. Faile ilişkin şartlara devam edecek olursak şu şekilde sıralayabiliriz;
- Hakim sanığın kişilik özellikleri ve duruşmadaki hal ve hareketlerinden, sanığın bir daha suç işlemeyeceğine yönelik kanaate varmalıdır. Hakim bu kanaatini oluştururken sanığın kişilik özellikleri ve duruşmadaki tutum ve davranışlarının yanı sıra sanığın sabıkalarının , hakkında derdest olan diğer dosyaların içeriği ve niteliğini de göz önünde bulunduracaktır.
- Suçun işlenmesi neticesinde mağdurun veya kamunun uğradığı zararın , aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi gerekmektedir.
- Sanık hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararını kabul etmelidir. Mahkemece sanığa HAGB hükümlerini kabul edip etmediği sorulmalıdır. Sanık kabul etmezse bu kurumun uygulanması mümkün değildir. Bu durumun vekiliniz tarafından değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Beraat alma ihtimali bulunan sanığın HAGB kabul etmesi önerilmeyebilir.
HAGB Nasıl Uygulanır ?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde yetişkin sanık, 5 yıl süreyle denetime tabi tutulur. Çocuklar hakkındaki denetim süresi ise 3 yıldır. Bu süre için kişi hakkında bir kez daha kasıtlı bir suçtan HAGB kararı verilemez. Bu süre içinde bir yıldan fazla olmamak üzere; sanık mahkemenin belirleyeceği bir denetimli serbestlik tedbiri olarak Hakim şu tedbirlerden birine karar verebilir ; (Hakimin denetimli serbestlik verme konusunda takdir yetkisi yoktur; ancak belirli bir tedbiri seçmek konusunda takdir yetkisi vardır.)
- Meslek veya sanat sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına katılma,
- Bir meslek veya sanat sahibi olması halinde ,bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılması
- Belli yerlere gitmesinin yasaklanması, belli yerlere devamlılığının sağlanması vb. kısıtlamalar…
HAGB Sonrası Suç İşleme
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildikten sonra sanık 5 yıllık denetim süresine tabi olur. Çocuk Koruma Kanunda yer alan düzenlemeye göre 18 yaşından küçük çocuklar için denetim süresi 3 yıldır. Sanık ilgili bu 5 yıllık denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işler ise açıklanması geri bırakılan hüküm mahkemece açıklanır. Bu durumda önemli olan husus sanığın HAGB kararı verildikten sonra işlemiş olduğu ikinci suçtan mahkumiyet kararının kesinleşmiş olmasıdır aksi halde ilk suçtan verilen HAGB kararı açıklanamaz.
HAGB Kararına İtiraz
HAGB kararına itiraz yolu mümkündür. Bu karara, duruşmada öğrenilmesinden veya tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilmesi gerekir. İtiraz dilekçesi kararı veren mahkemeye verilir. Mahkeme bu dilekçeyi inceler ve yerinde görürse kararını düzeltir. Ancak eğer itirazları yerinde görmezse itirazı incelmek üzere yetkili mahkemeye gönderir. HAGB kararını Asliye Ceza Mahkemesi vermişse bu itirazı aynı yargı çevresindeki Ağır Ceza Mahkemesi inceleyecektir. Ancak HAGB kararı Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verildiyse bu kez kararı veren mahkemeyi sıra olarak takip eden mahkeme bu itirazı inceler. Örneğin 1. Ağır Ceza’nın verdiği karara ilişkin itirazı 2. Ağır Ceza inceler .
HAGB Kararı Adli Sicil Kaydına İşlenir Mi?
Sanık hakkında HAGB kararı verildikten sonra adliyeden veya e-devletten alınan adli sicil kayıtlarında görünmez. HAGB kararları adli sicil kaydında bu hükümlere özgü bir sistemde kayıt altına alınır.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Soruları
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması soruları uygulamada çok sık karşımıza çıkmaktadır. Önemle belirtmemiz gerekir ki hakkında ceza soruşturması veya ceza yargılaması devam eden kişinin mutlaka avukattan destek alması gerekmektedir. Örneğin HAGB kararı verilmesi avantajlı gibi görünse de eğer sanık hakkında beraat kararı verilmesi mümkünse bu karar kabul edilmemeli ve hükme itiraz edilerek kanun yolu ile yüksek mahkemeye gidilmelidir. Bu sebeple bu tür davalarda mutlaka bir avukat desteği ile hareket edilmesini öneririz.
Burada bulunan hiçbir bilgi hukuki tavsiye niteliğinde değildir. Hak kaybına uğramamanız açısından Ceza Hukuku uzmanlığına sahip bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz Kaynak: https://bilgekaganarslaner.av.tr/2021/04/24/hukmun-aciklanmasinin-geri-birakilmasi-hagb-ne-demek/
