«Եթե բարի սխրանքներ ենք
գործում, ապա պետք է չափազանց խոնարհվենք Աստծո առաջ, որպեսզի Նա, տեսնելով մեր տկարությունը,
ծածկի մեզ Իր Ձեռքերով և պահպանի, որովհետև եթե բարձրանանք հպարտությամբ, Նա կհեռացնի մեզնից Իր Հովանավորությունը, և մենք կկործանվենք»:
Սբ․ Անտոն Անապատական
ԲԱՐԻ ԳՈՐԾԵՐԻ ՄԱՍԻՆ, ԹԵ ՈՐՈՆՔ ԵՆ ԵՒ ՈՐՔԱՆ
(Հատված Վարդան Այգեկցու «Խրատներ» գրքից)
Ի՞նչ են բարի գործերը, որոնց մասին ասված է Սուրբ Գրքում, և որոնք արքայության են արժանացնում դրանք գործողին, որպեսզի պահպանվի խոսքիս ամբողջական կարգը: Թեպետև բոլորը` թե՛ ծերերն ու երեխաները, և թե՛ քարոզողներն ու վարդապետները, ծանո՛թ են Աստուծո օրենքներին և Նրա բարի պատվիրաններին:
Արդ, առաջին Բարին Աստված է` Անսկիզբ ու Անվախճան, որ ոչեից գոյացրեց բոլոր արարածներին: Բոլորն էլ բարի են Աստվածային Գրքերի վկայությամբ. «Տրված բարիքներն ու կատարյալ պարգևները ի վերուստ են իջնում` լույսի Հորից» (Հակ. Ա 17), և` «Ողորմության շնորհիվ ստեղծեց բոլոր գոյացությունները»:
Դրա համար էլ Մարգարեները, Նահապետներն ու Սուրբ Առաքյալները, որքան որ հասու եղան Հոգով, Բարի Անուններ ասացին Աստուծո մասին` Արդար, Ողորմած, Հեզ, Երկայնամիտ, Քաղցր, Բարերար, Սուրբ, Հստակ, Ճշմարիտ, Ստույգ, Գթած, Տէր, Համբերող, Կամարար, Իշխան, Սաբաովթ, և այլ բազում Բարի Անուններով Սուրբ Գրքերում կոչեցին Աստծուն:
Եվ մեր իսկ օգտի համար ասվեց այս, որ ճանաչենք մեր Արարչին ու Նրա Ողորմած Կամքը:
Բայց ինչպես Ինքն Անճառ է, այնպես էլ Անհաս են Նրա Բարիքները: Իսկ մեր իմացած ու գործած բարիքները Աստուծո Բարիքների համեմատությամբ այնպիսին են, ինչպես չարը` բարու, կամ էլ խավարը` լույսի հանդեպ, որոնք վկայված են Սուրբ Գրքերում:
Իսկ այժմ ոչ թե քննենք Անճառելին, այլ մեր կարողության չափով տեսնենք, թե որոնք են այն բարիքները, որ գովաբանվում են Սուրբ Գրքերում:
Արդ, առաջին և բարձրագույն բարին այն է, որ մարդը հավատա, թե Աստված Ստույգ Ճշմարիտ Աստված է, Արարիչ բոլոր ստեղծվածների, Անսկիզբ է, Անվախճան ու ամեն ինչում Անճառելի, սրանից հետո ակնկալի հարություն, դատաստան ու բարու և չարի հատուցում, և սրանից հետո միայն, եթե բարիք գործի, այն կընդունի Աստված, որովհետև առանց հավատքի գործերը անօգուտ են մարդու համար, ինչպես առանց հիմքի ոչ ոք չի կարող աշտարակ կառուցել, նաև` Աստվածային Գրքի վկայությամբ. «Հավատն առանց գործերի մեռած է» (Հակ. Բ 26):
Որովհետև դևերը նույնպես հավատում ու սարսում են Աստծուց: Ինչպես մեր Տէրն է ասում. «Շատերն Ինձ կասեն այն օրը. «Տէ՛ր, Քո անունով դևեր հանեցինք, մարգարեացանք ու քարոզեցինք», իսկ Ես կասեմ նրանց. «Հեռացե՛ք Ինձնից, որովհետև չեմ ճանաչում ձեզ բարի գործերում»» (Մատթ. Է 22-23):
Եվ արդարև, մարդը ճանաչվում է բարի գործերով, եթե նա հավատք ունի և աստվածապաշտ է: Իսկ երբ մեկը անհույս մնում է մեղքերի մեջ և չարիք է գործում, նրան բոլորն անաստված են կոչում:
Դրա համար մենք պետք է անկեղծորեն հավատանք Աստծուն, որ Ստույգ Ճշմարիտ Աստված է և բոլորի Դատավորը: Եվ այսուհետև քաջությամբ ջանա՛նք առաքինության բոլոր գործերում, որպեսզի հետո կարողանանք երկու թևերով, այսինքն` հավատով ու բարեգործությամբ, բարձրանալ և ելնել առ Աստված, քանզի արծիվը չի կարող մի թևով երկինք բարձրանալ:
Այդպես էլ մարդս է կոչվում արծիվ թագավորական, որովհետև պատկերակից է Աստծուն ու հոգով` հավասար հրեշտակներին:
Ուստի ամո՛ւր լինենք Սուրբ Հավատքի և առաքինության գործերի մեջ, և մեր հոգին, որ թագավորական արծիվն է, մաքո՛ւր պահենք հավատքով ու գործերով, որպեսզի կարողանանք երկու թևով բարձրանալ առ Աստված ու արժանանալ Աստուծո Անբավ Բարիքներին Սուրբ Հոգու Շնորհներով, Որն Օրհնված է Հոր և Որդու հետ այժմ և միշտ և հավիտյանս հավիտենից.
Ամէն: