Найти тему
ИМАН ЖӘНЕ ЗАМАН

206-шы Қара пайым-сөз: Сүйікті ұстазымды неге жылатқанымды тек ержеткенде ғана түсіндім

Бәріміз де шәкірт болып мектеп бітірдік. Бірақ қазір бізге сабақ берген ұстаздарымыздан үлкен болған жасқа келдік. Менің өмірімде із қалдырған ұстазым Шәуілдір ауылында ең бірінші болып ашылған ескі Жамбыл орта мектебінде қазақ тілі мен әдебиет пәнінен сабақ берген – Нәдіров Бекболат деген кісі еді. Қысы-жазы аяғына офицерлердің хром етігін киіп жүретін ол кісінің мінезі қызық болатын. Мектептің тар бөлмесінде сабақты құдды студенттерге аудиторияда сабақ беріп тұрғандай лекция түрінде саңқылдап оқып өткізетін. Қазақ тілі мен әдебиетіне қызықпайтын ұл балалардың көзіне зәрлене төніп Абайдың «Ғылым таппай мақтанба» деген өлеңін оқып тұрып, құлақ шекеден аямай тартып-тартып жіберетін. Бұл екі пәнді де шын жақсы көріп оқығандықтан, мен ол кісінің ащы шапалағының дәмін татқан жоқпын. Мектептен қолы бос кезде, бес-алты қойын ауылдың ортасындағы көгалға иіріп қойып, үйінен ерінбей көтеріп алып келген үстелге отырып алып, газет оқып отыратын. Аса «оқымысты» осы мінезі үшін бе білмеймін, ол кісіні тек нашар оқитын оқушылар ғана емес, ауылдың ересектері де онша ұнатпайтын. Бірде балалық аңғалдықпен, «Сәкен Сейфуллин, Бейімбет Майлин, Ілияс Жансүгіров үшеуінің үш егіздей 1894 жылы туылып, үшеуі де 1938 жылы қайтыс болуының себебі не?» – деп сұрақ қойған едім. Ол кісі құрғаққа шығып, ауа жетпеген балық сияқты аузын ашып-жұмып тұрды да, балаша еңіреп жылап, класстан шығып кетті. Бүкіл класс аң-таң болдық. Үзілісте далаға шықсақ, мұғаліміміз мектеп жанындағы ағашқа сүйеніп, әлі жылап тұр екен. Менің көз алдымда сол кісінің сондағы ебіл-дебіл болып жылаған суреті мәңгілікке қалып қойды. Көпке дейін мені құлақ шекеден ұратын шығар деп қорқып жүрдім, бірақ ұрмады да, ұрыспады. Керісінше оңаша қалғанда «осы сенен бірдеме шығады» деп өз баласындай бауырына тартып, бұйра шашымнан сипап отыратын болды. Орта мектепті бітіргенде менің аттестатыма жалғыз «5» деген бағаны қойған сол кісі еді. Сүйікті ұстаздарымызды бір сәт еске алып, рухтарына Құран бағыштайық, ағайын!