Шынымды айтсам менің билікте, Сіздерде және өз ара қатынастарыңыздағы «шурум-бурумда» ешбір шаруам жоқ. Бейтарап адаммын, мен үшін ғылым ғана маңызды. Бірақ осы қазақтар құрған қоғамда өмір сүріп, нанын жеп, бала-шағамды өсіріп отырған соң, бір-бірлеріңізбен санасыз егескен тірліктеріңізде екі жақ үшін де тиімді ортақ жол тауып беруге тырысып жүрмін. Өз басым Сіздерге орынды-орынсыз ақыл айтып, билік биігіне шығып алып, елді бір шыбықпен айдауды көксеген амбициям жоқ. Жай ғана ел тыныш болса екен, билік тыныш болса екен, қоғам тыныш болса екен деп жүрген жәй бейшара біреумін. «Кәпір тоқ болса, мұсылман тыныш болады» деп текке айтылмаған ғой. Әр түрлі ғылымдармен айналысқан соң Сіздер көрмей отырған жайларды көріп жүремін. Білген-көрген-түйгендерімді табақтай-табақтай мақала-кітап қылып жазбай, билік пен жай халықтың шайнап жұтуы оңай болуы үшін осындай шағын-шағын жазбалар ретінде жазып жүрмін. Сіздер көп сынап-мінейтін Нұрекең – идеолог, философ, тарихшы, әдебиетші емес, бірақ жақсы – экономист. Сіздер керісінше дәлелдеуге тырыссаңыздар да, ол кісінің ниеті қазақ үшін ақ болғанын көріп тұрмын. Қазақтың тәуелсіз мемлекетін құрған 30 жыл бұрын, ол кісінің қасында-жанында арақ-шарап ішпей, санасын салқын ұстайтын ұлтқа жанашыр адамдар аз болды. Үзеңгілес, серіктес-әріптестерінің көпшілігі саусақтарын қимылдатып, титімдей бірнәрсе жасағанын бұлдап «Нұреке, маған ананы бер, мынаны бер» деп айта-айта ақыр соңында қоғамымызды парақорлық, ұлтқа жаны ашымастық, әділетсіздік жайлады. Бұл кемшіліктердің бәрін бір сәтте жою үшін бүгінгідей билікті балағаттап көшеге шығып, бақырып-шақырып, төңкеріс жасауға шақыру ешбір жақсылыққа әкеліп соқпайды. «Қалекеңе билік бірдеме асатқан-ау, что-то соңғы кезде соларға қарай аузы көп қисаятын болып жүр» деп күдіктенсеңіздер, күмән келтірсеңіздер, сенбесеңіздер, Сіздерді кім ұстап тұр, барыңыздар, бәрін төңкеріңіздер, қиратыңыздар, менің нем кетеді. «Әй, әй, ақымақтар-ай...» деп бас шайқап, бала-шағамның қасында отыра беремін. Бірақ біліңіздер, мұндай жағдай қазақтың басында барлық замандарда болған. Қазақ өзі сондай халық, бәрін өзі бүлдіріп алып, кінәліні іштен емес, сырттан іздейді. Құдіреті күшті Құдай қазақ халқының пешенесіне неше бір даналарды заманына қарай беріп отырған. Кешегі Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би бабаларымыз қылыштарын қанға боямақ болған ханға да, халыққа да тоқтау айтып, мәселені сөзбен шешіп отырған. Қазақ сөзге тоқтаған дана халық. Еуропалық философияда мұны «диалектика» деп айтады. Ақылды бала болыңыздар, ұрыспаңыздар, керіспеңіздер, бір-бірлеріңізді сабырмен тыңдап, ортақ шешімге келіңіздер. Әйтпесе мынадай қиын-қыстау кезеңде солтүстіктегі аю немесе шығыстағы айдаһар ішіп-жемінен қалған қу сүйекті араларыңызға лақтырып жіберсе, қырқысып жайларыңызға кетесіздер, тәуелсіздігіміздің шаңырағы күлдіреуішімен бірге ортаға опырылып құлайды. Сол керек пе бізге, қазақ, ойлан...
152-ші Қара пайым-сөз: Тәуелсіздігіміздің шаңырағы күлдіреуішімен бірге ортаға опырылмасын
8 августа 20208 авг 2020
2 мин