Кешелек тарихында якынча 500 гений танылган. Аларның берсенең дә психик сәламәтлеге камил булмаган. Өстәвенә, һәркемнең билгеле бер мирасы булган, шул исәптән ата-ана психик бозулары, алар, һичшиксез, балаларга бирелгән. Бу аларның сәерлегенә зур өлеш кертте, һәм тагын да күбрәк. Күпчелек генийлар хәзерге мәгънәдә шизофрениягә дучар булдылар. Thisәм бу кайвакыт тормышта генийны тануны кыенлаштырды. Шулай да, күпләр максималь иҗади уңышлары чорында мондый танылуга ирештеләр. Генийлар проблемалары түбәндә каралачак.
Генийларның бетмәс хәтеренә кагылганчы, мин талантлы һәм тапкыр кешеләрдә психопатологияне өйрәнү белән шөгыльләнүче фән турында берничә сүз әйтәсем килә. Бу фән - патография, XIX гасыр уртасыннан алып, кагыйдә буларак, язучылар һәм күренекле шәхесләр психопатологик күренешләрен өйрәнә. Ул Франциядә барлыкка килгән, нигез салучыларның берсе Пол uliлий Мобиус (1853-1907) һәм аңа исем биргән. Россиядә лаеклы профессорлар психографиядә махсус мода ысулы буларак патографияне яраттылар. Бу темага фәнни журнал бастырылды, Григорий Владимирович Сегалин (1878-1960), "Гений һәм фондның клиник архивы (Европа)." Шунысын да әйтәсе килә, Григорий Владимирович сәләтле кешеләрдә психопатологияне өйрәнү белән бәйле ике яңа фәнни фәнгә нигез салучы: европатология (яки эврико-патология) һәм ингениология. Ләкин, Сталин чорында журнал 1930 елда ябыла, һәм күп мәкалә авторлары репрессияләнә. Журналның ябылуы аның психиатрлар эшчәнлеге турында тискәре фикерләр ярдәмендә җиңеләйде: П.М. Зиновьев (1882-1965) һәм П. Б. Ганнушкина (1875-1933). Ләкин гомерләрен генийлар патографиясен өйрәнүгә багышлаган бөек галимнәргә кире кайтыйк. Көнбатыш илләрендә без гений һәм шизофрения - Сезар Ломбросо (1835-1909) уртак курсы өлкәсендә психиатрлар фикерен формалаштырган иң зур шәхесне беркайчан да узып китә алмыйбыз. 1863-нче елда Ломбросо чыннан да чор ясаучы китап, Гений һәм Акылсызлык китабын бастырып чыгара, анда ул бөек кешеләр белән шизофрения һәм башка тупас психотик бозулар белән параллель ясый. Гасырлар дәвамында ул үз хезмәтендә психиатрик бозулар һәм талантлар психиатрлар аңында бергә бара дигән фикерне урнаштырган.
Соңрак, фән үсеше белән, психиатрия тасвирлау фәненә әверелгәч, психопатологияне дә, генийны да өйрәнү өчен генетик тикшеренүләр кулланыла башлады. Хәзерге вакытта шизофрения үсешен 400 дән артык ген белән бәйләүче фәнни басмалар бар, алар алдында кеше психик авыруны башлый. Шул ук геннарның булуын сәләт һәм талант белән бәйләргә омтылышлар бар. Ләкин, мондый үрнәкләр көннән-көн расланса, фәннең бу өлкәләрендә терминологик үзгәрешләр, психик бозулар булганда талантны тискәре стигматизацияләү соравы килеп чыгачак. Аннары җәмгыятьтә талант үсеше белән психопатология дип аталган уртак ачыш дәүләтләренең терминологик билгеләмәләре турында бәхәс барлыкка килергә тиеш. Сорау психик авыруларны талантлары булган "продуктив" кешеләргә һәм соңгы психик функцияләрен алып киткән психик авырулары булган "продуктив" кешеләргә бүлүдән килеп чыгачак, һәм кешелек өлкәсендә иҗат турында сорау юк. Мондый дискуссия хәзер дә, ким дигәндә, бу блог битләрендә башланырга мөмкин. Соңыннан, мәсьәләнең этик һәм әхлакый ягы җәмгыятьтә булырга тиеш. Талантлы, хәтта якты кешедә психик патология булу сәбәпле, югары стигматизация җәмгыятьнең үзенә андый кеше белән адекват бәйләнештә торырга рөхсәт итми. Theirәмгыять файдасына үз сәләтләрен тулысынча үстерегез. Мондый очракта бөек К.Е. идеяларын искә төшерергә мөмкин. Tsиолковский (1857-1935), ләкин космик ракеталар турында түгел, ә 1916-нчы елда язылган "Кайгы һәм гений" әсәрендә сурәтләнгән генийларны ничек үстерергә икәне турында: "Кешелек теләсә нинди проблемаларны чишә ала, бәхетсезлекләрне һәм кайгыларны тормыштан куып чыгара ала. генийларга булдыру мөмкинлеге биреләчәк. "
Блогның фәнни редакторы Жовнерчук Э.В., психиатр, М.Д., доцент
Сез безнең блог турында гомуми фикер ала аласыз һәм монда белгечләр белән интервьюларның тулы исемлеген күрә аласыз.
БДБ илләренең иң зур электрон һәм аудиокитап литрларында бастыру темасына китаплар таба аласыз.
https://zen.yandex.ru/media/schizophrenia/o-genialnosti-i-shizofrenii-5eafcefe4a193a797dd2d51a