Ретушь, борынгы кадәр аның тамырлары алып, ермяни ашлары Creed карты берсе. Бодай һәм иттән ясалган ботка борыңгы тәңреләрнең хуплавын алу өчен мәҗүсиләр бәйрәмнәрендә һәм йолаларында күп күләмдә әзерләнгән: бодай уңдырышлылык һәм уңыш символы булган, һәм ит (тавык, сыер ите яки бәрән) ауга уңыш җәлеп итәргә тиеш.
"Ариса", հարիսա сүзе "հարել" сүзеннән алынган, ягъни "камчы". Боткадан шома кадәр озын камчыда, тәмнең һәм эзлеклелекнең сере. Бу көннәрдә миксер бар, ләкин мин җиңел юллар эзләмим һәм традицион әби юлында, ягъни зур агач кашык белән кыйныйм.
Ариса зур бәйрәмнәргә һәм гаилә бәйрәмнәренә әзер иде. Кич белән зур табаны яндырдылар яки кайнар тонерга ташладылар, табада завар һәм ит бар иде. Бу кайнату әкрен пешерелгән иртә. Бодай пешкән кына, һәм ит кечкенә сүс кереп эрер иде. Иртә белән хуҗабикә табаны чыгарып, арисаны камчылый башлады, кулларыгызны кызганмыйча, ботка ак төскә кереп, май белән майланган вакытта амбар балкып торганчы. Кич белән мин төнлә салкын су салам. Иртән мин заварны һәм тавыкны табага салам һәм салкын су салам. Су өстәлергә тиеш, ул заварны биеклектә 4 бармак белән каплый. Мин көчле утта савытының куялар. Буларак, тиздән ретушь башлана кебек кайнатып һәм барлык эретелгән куйгач, савытының ябыла һәм шуннан соң 3-4 сәгать түбән җылылык артык ретушь пешерергә. Бу вакыт эчендә ачмагыз, катнашмагыз. Бераз сер: Арисаны туктатырга кирәк, һәм ул янмас өчен, якында торырга һәм гел кузгатырга кирәк.
Өч сәгать чамасы вакыт узгач, сез тозлый аласыз һәм кайнатылган бодайны әкрен генә кушып, зур сөякләрдән чыгара аласыз. Аннары сез камчы башлый аласыз. Бу вакыт эчендә бодай да, ит тә тулысынча пешерелде. Камчы вакытында мин агач кашыкка төшкән кечкенә сөякләрне дә чыгарам. Хезмәт иткәнче, сез бөтен арисаны май / ги белән тәмләтеп җибәрә аласыз, яисә май кисәге белән хезмәт итә аласыз.
1-1,2 кг авырлыктагы бер тавык өчен мин 500-600 грамм завар алам. Тавык өйгә яки фермага алып бару яхшырак. Тоз һәм май. Ләкин исегездә тотыгыз! Арис майын бозмагыз)
- Дзавар - бу төр ярма махсус таудан, яхшы бөртекле бодайдан әзерләнә. Бодай бөртекләре кайнатыла, бераз киптерелә һәм эремчекләр алардан таш минометкадан чыгарыла, аннан соң ярма киптерелә. Бу ярма "завар" дип атала. Арисага ак завар алу яхшырак, ул тизрәк кайнап, яхшырак кайнап тора
https://zen.yandex.ru/media/id/5df0fe41e6cb9b00b109bee3/arisa--5edf119ddc508b6b094a1856