Бер ай элек St✭r PER @ мәкалә бастырып чыгарды: "Рәсәй Кырымны яулап алдымы? I өлеш. Әлбәттә, аннексияләнде! Сез беренче тапкыр беләчәк фактлар гына." Анда автор Кырымны аннексияләве турында, кайчан булганы турында үз фикере белән уртаклаша. Россия тарафыннан.
Мәкалә укучылар арасында зур кызыксыну уятты, аңлатмаларда актив фикер алышты. Укучыларның күпчелеге автор карашын тулысынча уртаклаша.
Ләкин мин һәрвакыт Рәсәйнең Кырымдагы эшләрен 1954 елгы вакыйгалар белән бәйләргә һәм 1954-нче елда Кырымны Украина ССРына күчерүнең законлылыгы турында сөйләшергә тырышкан мизгел белән буталам. Бу вакыйгаларны халыкара хокук күзлегеннән анализларга омтылулар да булды. Күрәсең, без 2014 вакыйгалары өчен кемдер алдында акларга тырышабыз. Ләкин сезгә беркемгә дә акланырга кирәк түгел. Крымнаш, һәм фикер!
Әйе, 1954 елда Кырым Украина ССРына күчерелде. Законлы булганмы, юкмы мөһим түгел. Онытмагыз, ул вакытта СССРның бердәнбер куәтле иле булган. Ул вакытта беркем дә илнең беркайчан да таркалуы турында төшендә хыяллана алмады. Кырымны Украина ССРына күчү тулысынча акланды. Зур RSFSR өчен Кырым өлкәсе анклав иде, идарә итү, булышу, тәэмин итү өчен бөтенләй уңайсыз иде, һәм RSFSR читендә урнашкан иде. СССР иленә Кырым кирәк иде. Шуңа күрә, Украина ССРын Кырымны күчерү турында карар кабул ителде. Кем карар кабул итте, кем кул куйды, нинди боерыклар, боерыклар, боерыклар белән мөһим түгел .... 1954 елда Кырым ул вакытта СССРның иң бай һәм иң уңышлы республикасына буйсынды. Украина ССРы астында Кырым чүлдән бакчаларга һәм йөзем бакчаларына әйләнде; Украина ССРы астында Кырым бөтен Союз сәламәтлек курортына әверелде. Бүгенге көндә эшләүче барлык санаторийлар, ял йортлары, интернатлар, балалар лагерьлары диярлек төзелгән. Күпләрне санап китәргә мөмкин, ләкин төп факт - 1954-нче елда Кырымны яңадан билгеләү Кырымга ярдәм булды. Әлбәттә, моңа кадәр санаторийлар, һәм Артек балалар лагере, Голицын куйган йөзем бакчалары, Массандра, Магарач, Ай-Данил, һәм Коктебель бар иде. Кырымда бик күп әйберләр бар иде.
Ләкин шулай булды, СССР, РСФСР, СССР юк иде. Яңа чынбарлык барлыкка килде. Украина барлыкка килде, аның Украина ССР белән бернинди бәйләнеше юк, исемдәге берничә хәрефтән кала, һәм Рәсәй Федерациясе барлыкка килде, аның да СССР белән бернинди бәйләнеше юк. Хәтта ул ил кешеләре булмаган әйберләр дә аңа тиеш түгел. Рәсәй Кырымы гына калды. Кайсысы Рәсәй империясе астында, РСФСР астында, һәм Украина ССР астында, һәм Украина, һәм Россия Федерациясе астында булган, һәм нинди илдә булуына карамастан, һәрвакыт рус булып калачак. (тарих күрсәткәнчә, бу тормышта бернәрсә дә мөмкин түгел).
Пушкинда хәтерлисезме?
"Менә урыс рухы, монда Рус исе ..."
Ул Кырым турында язган.
Авторның Кырымның Рәсәйгә ничек барганы турында тагын бер басмасы бар:
https://zen.yandex.ru/media/id/5e3eb5532514b579c924c15e/anneksirovala-li-rossiia-krym-chast-ii-mnenie-krymchanina-otlichaetsia-ot-oficialnoi-versii-5ea943627ec4dd6df469c981
https://zen.yandex.ru/media/id/5e3eb5532514b579c924c15e/dopolnenie-k-publikacii-o-tom-kak-rossiia-anneksirovala-krym-5ee31bf9d2a345208ad0eb3d