Туган авылларына әйләнеп кайткач, әти һәм безнең барлык туганнарыбыз 39-нчы елда бөтен мөлкәтне - өч йорт, алты гектар җир, терлек һәм башка крестьян әйберләрен конфискацияләү белән куып чыгардылар - бөтен мөлкәт кабат безнеке, без күченә алуыбызга инандык. өйдә. Әтисе Ватаны өчен көрәште, каты яраланды, һәм бөтен гаиләсе белән сөргендә булган энесе Билисток янындагы фронтта үлде.
Хәзер без кайттык!
Милегебезне кире кайтар!
Ләкин…
*
1944-нче елда фашистлар куылганнан соң, безнең районда Совет хакимияте торгызылды.
Район үзәгендәге район башкарма комитеты председателе партизан бригадасының элеккеге командиры иде.
Элегерәк, безнең төбәкне Польша яулап алгач - 1920 - 1939 елларда, Булак KPZB (Көнбатыш Беларусия Коммунистик партиясе) оешмасына кушылды, крестьяннарны Көнбатыш Беларусияне Польшадан чыгару һәм СССРга кушылу өчен кампания үткәрде. Бервакыт, Булак листовкалар куйгач, аны поляк полициясе кулга алды. Алар безне Эруноктан соңгы урынга алып киттеләр һәм каты кыйнадылар.
Озакламый Булакны белгән барлык коммунистлар полиция тарафыннан кулга алына - барысы да төрмәдә иде. Ergир асты арасында имеш-мимеш ишетелде, җәзага түзә алмыйча, Булак барлык коммунистларга хыянәт итте ....
*
1939 елның 17 сентябрендә безнең җирләр СССР составына керделәр. Барлык Польша җирле хакимиятләре таркатылды. Яңа Советлар барлыкка килә башлады. Күрше Деречин авылына кешеләр җыелды. Булак авыл советы председателе итеп сайланачагына ышанган. Ләкин алар әтиемне сайладылар. Булак Голинка авылындагы күрше авыл советы председателе секретаре булды. Минем әти Слонимдагы район партия комитетына сайланды. Ләкин ике айдан соң ул кинәт НКВД тарафыннан билгесез хөкем итүдә кулга алына - Польша файдасына шпионлык шикендә. Алар суд һәм тикшерүсез хөкем иттеләр - Себердәге мәҗбүри хезмәт лагеренең өч - сигез елы.
Урал артында - ITL Ивделлаг.
1940 елның язында, НКВДның яңа карары бөтен гаиләне сөргенгә җибәрде. Барлык милекне конфискацияләү белән.
*
Хәзер без барыбыз да кайттык. Лукян бабай һәм Борис абзыйдан кала.
Лукян бабай 1942 елның 1 июнендә үлә, Кушмурунда күмелә. Аның урынына 3 июньдә оныгы туган.
Абзый Билисток янындагы фронтта үлде. Аның ике кызы һәм улы бар.
Ләкин безнең авылда алар көтмәделәр. Башка кешеләр безнең өйләрдә урнашканнар инде. Безнең әйберләр алынды ...
Хакимият безгә милекне кайтару мәсьәләсен чишкәндә, безне әтиемнең сеңлесе Ольга кертте, аның киләсе урамда зур йорты бар иде. Ире фронтта үлде һәм ул 1945 елда туган кечкенә кызы белән берүзе яшәде.
Ольга апа тегү машинасы булган, айны яктыртып, бөтен авылга кием тегеп. Ярлылыкта түгел. Ләкин ул кызыклы компанияләрне ярата иде - барлык җирле хакимият аннан эчте. Минем әти еш сеңлемне мыскыллый, исерек мәҗлесләрне туктатырга тырыша.
1946 елда әнием абыемны тудырды. Деречиндагы больницада туды. Әти аны яңа туган баласы белән күршедән алган арбага алып китте.
Яңа туган улы белән кайткач, Ольга апа өе ишегенә зур абзар йозак эленде. Барлык әйберләребез дә урамга чыгарылды.
Яңа туган сабыйлар. Әни елый, апа кычкыра. Әти тәмуг кебек ачулы. Мин Ивделдагы тоткыннар лагерьдан җибәрелгән вакытта ясалган иске фанера чемоданына тыныч кына утырам. Чемодан фанерадан эшләнгән. Почмаклары нечкә калай белән матур итеп бизәлгән - алар фронтка дип уйлаганнар. Ләкин алар шунда ук фронтка җибәрмәделәр - халык һәм партия дошманы - кеше ышана алмый! Ул вакытта бу лагерьда боерык килде - Кустанай өлкәсендә шахта һәм тимер юл төзелешенә эшчеләр җибәрү. Шулай итеп, әти август ахырында кырык беренче Кушмурунның Казакъ авылында иде, анда бөтен гаиләсе һәм абыйсы гаиләсе сылтама белән хезмәт иттеләр.
***
Хәзер, каты әхлакый һәм физик газаплардан соң - җиде елдан артык төрмәдә, ел ярым диярлек Бресттагы нацистлар концлагерендә, биш ел чамасы Себер лагерендә һәм Кушмурун сөргендә, фронттагы авыр җәрәхәт, гаиләне сөргеннән коткару - һәм яшәү. беркайда да - апа өйдән ташланды.
Ләкин соңыннан Саша Кирцун, улы һәм сеңлесе белән зур йортта яшәгән, безнең янга килде. Абыйсы бу йортны күптән ике гаилә өчен төзегән. Ул әтием белән җир астында эшләде, ләкин фашистлар аны сугыш вакытында үтерделәр.
- Елаудан һәм сүгенүдән тукта. Минем белән яшәргә килегез - өйнең яртысы буш.
- Шуңа күрә без Саша апа белән яши башладык.
- Теги: Проза Проект: Молоко Автор: Татар Л.
- Бу хикәянең башы - "Бүре сөте" - монда
- "Тормыш балы" китабы монда һәм монда
https://zen.yandex.ru/media/molokols/vernulis-domoi-5e863ca26300d51ddf2f9089