Мин монда бер хикәяне искә төшердем - мин аны бүлешергә булдым, бәлки кемдер көлдерер. Велосипед минеке түгел, миңа күптән элек таныш хәрби очучы сөйләде. Нәрсә дөрес, нәрсә булмаганы билгеле түгел. Беренче кешедән мин аны ничек хәтерләгәнемне әйтермен.
Безнең мәктәптә, яисә Кыргызстан, яисә Казакъстан - Сусымбек. Аның исеме, әлбәттә, алай түгел иде. Сусымбек - кушамат. "Ах," диде ул, "әти музыкасына коелды" "Син нәрсә очтың?" - без тагын сорадык. "Литаль вакытта!" (Су-7Б). Велосипедны хәтерлисезме, курсант үзенең шалтырату билгесен ничек онытты, искә төшергәндә, аэродромның шалтырату билгесен онытты? Heәм ул эфирга чыкты - "Текшерелгән йорт, мин кем?" Бәлки бу безнең Сусымбек турында түгел, ә ул биргән нәрсәдер. Шулай итеп, без киштәләргә таралып, куркынычсыз тәмамладык. Берничә ел үтте һәм мине Мәскәүдән Ленинградка, поездда алып китте. Мин бүлмәгә керәм, һәм анда минем сыйныфташларым - Славик һәм Сусымбек урнашкан. Әйе, мин эполетларга карыйм - мин капитан, славик капитан, һәм Сусымбек - лейтенант. Мин аңа - ничек? "Ах - рәнҗетелгән - җилкә каешындагы йолдызлар саный, бу бренди түгел." Ул тәмәке тартуны ташлады. Славик бер хикәя сөйләде (алга таба Славик йөзеннән):
Без полкны алыштырдык. Иске Сусымбек "яраткан" иде, ул аны бер минутка да күрергә рөхсәт итмәде, ләкин яңасын белми иде. Аннары хәрби куллану өчен рейслар булды - ФАБлар тренировка мәйданына ыргытылды. Аннары пар оча - аның артында әйдәп баручы комаск, Сусымбек. Пар - түбән биеклектә. Ул лидерны күпме сагынды - билгесез. Эфирда отчетлар гына - мин шулай, лидерлыкны югалттым. Ләкин, кызганычка каршы, радиода яңа командир барлыкка килде. Аларны туктатырга вакытлары булмады. "Сез, - дип әйтә Комполка, - сез яңа кереш сүз. Сезнең лидер шартлы дошманның һава оборонасы белән атылды, биремне үзегез тәмамлагыз!" Ул бик шат. Берникадәр вакыттан соң отчет уңышлы бомбага тотылды. Ә полигоннан - тынлык. Бу Сусымбек радарында күренми, аңлашыла, ләкин алар түбән биеклектә эшләделәр. Шунысы гаҗәп: полигон эшне расламады, ләкин шулай була. Алар аңа менәргә һәм өйгә иярергә куштылар. Менә - радарда билге барлыкка килә. Бу кайда булырга тиеш түгел, йөз чакрым ераклыкта. Барысы өчен дә - ул кемне бомбага тотты? Охшаш бернәрсә дә юк кебек - бер дала. "Thatәм шул далада - авыл ..." - полк навигаторы картага мыскыллы пышылдау белән мөрәҗәгать итә - "сарык ... Бу дип аталган ..." N-
Шулай итеп, син, Серж, полкның чалбарда ничек язылганын күрдеңме? Мин күрдем. Хәер, ул туры агылмады, ләкин саный аласыз. Барысы да өстән шалтыратуны көтеп алсу төскә керделәр. Комполка мылтыгын кулларына бора, борчыла. Шул ук вакытта Сусымбек десантка керә. Полк UAZга сикерә, машина кую урынына юл тота. Ул мылтык селтәп ант итә. "Башта аны, аннары үзеңне!" - кычкыра. Сусымбек салым салды, полк самолетка оча һәм ... мылтыгын ташлый ...
ФАБлар урынына эленәләр, дүрт кисәк ... Хәер, гомумән алганда, ул аңа ике тапкыр бирде - берсе юлын югалткан өчен, икенчесе бомба ясамаган өчен. Хәер, чынлыкта - сугыш, нацистлар шул сарыкларда урнашсалар? Шул вакыттан алып, Сусымбек лейтенантларда йөри. Әйе, ул кайгырмый, сез аңардан хатыны һәм уллары турында сорыйсыз - ул мактанырга ярата - фотосурәтләрнең ярты портфолио. Иң мөһиме - уллар авиациягә бармыйлар! N-
Башка мәкаләләр монда!
https://zen.yandex.ru/media/captain_a320/baika-pro-susymbeka-5eeb1c36d16af67881adf48f