Без орфографик яки пунктуацион хаталарны тоту турында күп белдек. Сөйләм хаталары белән әле дә авыр: плеоназмалар, таутология, кличлар, паронимнарның буталуы. Finallyәм, ниһаять, без бүген сөйләшәчәк лексик туры килмәү. Шуңа күрә ул хәтта грамоталы кешеләрне дә бутый ала.
Вебсайттагы оригиналь текстны укыгыз
Дөрес: мөһим түгел
Бәлкем, лексик ярашуны бозуның иң катлаулы төрләренең берсе - пычрану, ягъни охшаш сүзләр катнашмасы (колак белән дә, хәреф белән дә). Бәлки, берәр көн мондый "катнашмалар" тигезләнер, ләкин бу булганчы, сез дөрес вариантларны онытмаска тиеш. "Иң ахмак хата" категориясендә без "мөһим түгел" һәм "мөһим түгел" фигыль парларына беренче урын бирәбез. Аларны мондый вариантларда гына кулланырга мөмкин - һәм бүтәннәр юк.
Уңда: дәрәҗә
Монда хатаның сәбәбе - семантик туры килмәү. Дәрәҗә яхшы яки начар була алмый. Ләкин югары яки түбән - әйе. Шуңа күрә, "иминлек дәрәҗәсен күтәр" (дөрес, яки бүтән нәрсә) дип әйтү дөрес.
Уңда: чара күр
Әгәр дә сез еш төрле чаралар күрсәгез һәм бернәрсә дә эшләмәсә - гаҗәпләнмәгез. Сез чара күрә алмыйсыз! Ләкин сез адымнар ясый аласыз. Әгәр дә сез чаралар турында сөйләшергә тиеш булсагыз, дөрес әйтергә һәм язарга кирәк - "чара күрү". Тагын бер тапкыр: чара күр, ләкин адымнар яса.
Дөрес: тырышлык куегыз
Тагын бер нәрсә эшләргә тырышу уңышсыз булды. Интернет саннарына караганда ышанган кешеләр өчен статистика: Google'ның "тырышлык" эзләвенең 103,000 нәтиҗәләре һәм "тырышлык" өчен 799,000 нәтиҗәләр. "Эшләү" сүзенең мәгънәсе "башларга", "үтәргә карар ит" якын. Тырышу кыен, ләкин нәрсәдер дөрес ясау җиңел. "Ал" фигыле белән нәрсә эшләргә, без картаны өстә яздык (әгәр дә сез бушка китсәгез!).
Уңда: күз алдында
Кино төшерүчеләргә ошамаган сөйләм хата. Киңәш: 2016-нчы елда Оскар яулаган фильмның исемен һәм титул ролендә Майкл Эмерсон белән Америка җинаять сериясе исемен исегездә тотыгыз (аны ostгалтылган җанатарлар Бен итеп искә ала). Ярар, җәфаланмыйк: бу "игътибар үзәгендә" һәм "күз алдында". Хәзер белемнәрне безнең мисалларга кулланыгыз: күз алдында булу, игътибар үзәгендә булу.
Уңда: мөһимлек бирелгән
Без кагыйдәләргә бик зур игътибар бирәбез, һәм аларга әһәмият бирү яхшырак булыр иде. Бу грамоталы булыр иде. Ике катлаулы гыйбарәнең катнашмасы бар: игътибар итегез һәм мөһимлек бирегез. Аларның алышынуы турында уйлау, әлбәттә, мөмкин түгел.
Бу дөрес: арыслан өлеше
Лексик ярашуны бозуның тагын бер төре - фразеологик берәмлекләрне дөрес кулланмау. Безнең алдыбызда ике тотрыклы әйтем катнашмасы бар: "арыслан өлеше" һәм "иң". Хәзер ул синонимга охшаган нәрсә, икесе дә тыныч кына бер-берсен алыштыралар. Шуңа күрә бу мөмкин. Ләкин берсен икенчесе белән аралаштыру моңа лаек түгел. Әйткәндәй, арыслан өлеше зур өлеш кенә түгел, иң яхшысы да. Фразеологизм безгә борыңгы грек шагыйре Эзоптан килгән, ул "Арыслан, Төлке һәм Бөркет" хикәясен язган һәм анда аның арыслан өлеше нәрсә аңлатканын ачык итеп аңлаткан.
Уңда: түбән бәяләр
Продукция арзан булырга мөмкин (чыннан да түгел), наркотиклар (кайсысына карап), сәяхәт (сирәк). Гомумән, барлык төр товарлар һәм хезмәтләр. Бәяләр югары яки түбән. Онытмагыз һәм хаталар ясаудан сакланыгыз.
Бу дөрес: тост яса
"18+" балы (балигъ булмаган балалар экраннарыннан чыгар!). Кыска мәҗлес ясарга теләгәндә, "тост ясау" вариантын кулланыгыз. Гадәттә алар стакан, стакан, кружка күтәрәләр. Gramota.ru сүзләре буенча, "әйт" яки "тост яса" дигән сүз еш кына образлы мәгънәдә кулланыла, ул вакытта тост өстәл сөйләме (яки кыздырылган икмәк кисәге) түгел, ә стакан. Шуңа күрә бу очракта тел белгечләре йомшардылар һәм андый категорияле түгел.
https://zen.yandex.ru/media/melfm/9-nesuscestvuiuscih-fraz-kotorye-vy-naprasno-ispolzuete-5ee4a090d82e982b889dab18