д***
Бу картада сез бу халыкларның компакт торак пунктының төп территорияләрен күрә аласыз. Без аңларга тиеш, фин-угор халыклары турында сөйләгәндә, без аларның уртак килеп чыгышын күздә тотабыз, алар сөйләшкән телләрдә ачык күренә. Шул ук вакытта, аларның тышкы кыяфәте, геннары һ.б. башка (Фин-Угор түгел) халыклары белән озак вакытлы һәм җитди элемтәләр аркасында төрле булырга мөмкин: мәсәлән, немец, славян, романс.
Тел буенча, бу халык шартлы рәвештә финнар һәм угрларга бүленә, бу исемдә чагыла. Финнар (Суоми) кебек финнарны гына түгел, аларның туганнарын, Карелиялеләрне, Вепсиялеләрне, Эстониялеләрне, Ливларны, Ижорларны, Коми-Пермякларны, Коми-Зыряннарны, Удмуртларны, Мордвиниялеләрне (Эрзя һәм Мокша), Мари һәм башкаларны аңлата. , юкка чыгу ягында, мәсәлән, аракы кебек.
Угрларга хәзерге Венгрларны, шулай ук Ханти һәм Манси йөртәләр. Чынлыкта, Венгрлар - бу бозылган "Угрия" сүзе. Бер тапкыр ата-бабалары Уралдан Европага килгәннәр, алар бүгенге урыннардан бераз көньякта йөргәннәр. Без Уралда калганнарны Ханти һәм Манси дип беләбез. Соңгы үткәндә дә, урыслар аларны бергә куштылар - Угра, ул шулай ук "Угрлар" һәм "Венгрлар" сүзләренең варианты.
***
Кечкенә өй стенды - Сами. Норвегия, Швеция, Финляндия, Россиядә бу бик аз кеше яши. Урыслар аларны күптән атыйлар - Лаппс. Самилар бу урыннарның җирле халыкының туры токымнары дип санала. Соңрак бүтән фин-угор халыклары монда килеп, алар белән кушылып, аларга үз телләрен бирделәр. Northәм төрле немец һәм славян халыклары соңрак төньякка килеп җиттеләр.
Indeedәм чыннан да: сами бик гадәти күренми. Күпчелек финнар һәм башка европалылар кебек түгел. Галимнәр хәтта тышкы кыяфәте өчен яңа термин - лапоноид узышын уйлап таптылар. Гадәттә, аны Кавказ белән Монголоид арасында арадаш дип атарга мөмкин, чөнки аның икесенең дә билгеләре бар. Шул ук вакытта, лапаноид расасы, мөгаен, Кавказ һәм Монголоидлар катнашмасыннан барлыкка килмәгән, сез уйлаганча. Кавказлылар һәм Монголоидлар күптән алдарак аерым расалар булып барлыкка килгәнче.
***
Бу яктан, рус Ханты һәм Манси самиларга охшаш. Аларның тышкы кыяфәтендә монголоид компоненты да бик көчле. Алар Урал расасы дип атала (торак пунктта), ләкин лапоноидтан аермалы буларак, Монголоидка якынрак.
***
Башка фин-угор халыкларына килгәндә, алар типик Кавказ кешеләре. Дөрес, кайбер резервацияләр белән. Мәсәлән, Карелиялеләр, Вепсиялеләр, шулай ук өлешчә Мордовиялеләр һәм Коми-Пермяклар белән Коми-Зыряннар - Ак-Балтыйк буе Балтыйк бәйгесенең антропологлары. Бу зур Кавказдагы кечкенә расаның исеме.
Аңа караган кешеләр урта биеклек, гади һәм туры чәч, гадел тире, кечкенә һәм кыска (еш кына күтәрелгән) борыны белән аерылып торалар. Сакал, мыек һәм тән чәчләре уртача үсә.
Әйткәндәй, бу бәйгедә күрсәтелгән фин-угор халыклары гына түгел, ә бу өлкәдә яшәүче кайбер славяннар (руслар, Беларусия) һәм Балтлар (Латвия һәм Литва) бар. Төгәл әйтсәк, Ак һәм Балтыйк диңгезләренә якын территориядә.
***
Венгрларга килгәндә, алар арасында иң күп төрле антропологик төрләр бар. Бу кешеләрнең барлык вәкилләре дә берәүнеке дип әйтү кыен. Славян, Герман, Романеск һәм Төрки йогынтысы бар. Бу яктан, Венгрлар - чын антропологик коктейль. , Әм, әлбәттә, алар инде туганнарына охшамыйлар - Ханти һәм Манси. Ләкин тел бик!
Сезгә мәкалә ошаса, бармакны куегыз. Подписать!
https://zen.yandex.ru/media/etnofil/k-kakoi-rase-prinadlejat-finnougorskie-narody-5e2d95d3ec575b00b23a0e50
аГа