(моннан башлау)
И.Эфремов, минемчә, әдәби күзлектән караганда, аерылгысыз автор. Бу зур, күңелсез, бик туры һәм кайбер урыннарда күңелсез.
Аның шпионлык сюжетыннан иң киң фәнни лекцияләргә кадәр селкенүе бик еш була, һәм бу лекцияләр психиатрик / геологик / тарихи һәм мәдәни монографиядән бер үк.
Мин аның "зәгыйфьлеген" өч тапкыр киметәчәгенә ышанам, - Умберто Эко дәрәҗәсенең иң яхшы интеллектуаль детективы чыгачак. Әгәр дә ул биш тапкыр кыскарткан булса, укыр өчен Дан Браун әфәнде тотмас иде.
Мин бераз иронияле, ләкин парадоксик яктан Эфремов романның алгы планына фантастика куймады.
Ул кискен шпионлык-детектив хикәя, гипноз, LSD белән экспериментлар ясарга мәҗбүр кебек тоела - бары тик аның барлыгына туры килмәгән гаҗәеп әйберләрне бәйләү өчен. Чиксез Галәмгә караган бу матур күзләрнең даны! Менә бүген мин "Разор Блэйд" ны укыдым (тыңладым).
Ир-атлар һәм хатын-кызлар арасындагы матур итеп ясалган (60-нчы еллардагы Совет тормышыннан чагылган) мөнәсәбәтләргә игътибар итәсе килә. Романны тыңлаганда, мин кинәт аңладым, бу миңа бик якын мөнәсәбәтләр форматы! Бу хәзерге белән фантастик яктан капма-каршы. Ә мин әнием сөте белән сеңгән кебек.
Хөрмәт белән хатын-кызларга табыну, акыллы белемле ир-атлар бергә йөриләр (юк, монастырьга түгел!), Ләкин чәнечке аша йолдызларга.
Китапның төп темаларының берсе - хатын-кыз матурлыгы. Романда Италия дә, Indianиндстан да рус гүзәлләре пәйда була. Әйтергә кирәк, автор кайвакыт үз геройларын селкенгән кебек, Венера Мило тирәсендә калипер белән йөгерә.
Галим, нәрсә гаҗәпләнергә тиеш, барысы да киштәләрдә булырга тиеш (кереш сүз, эчтәлек таблицасы, белешмә аппарат, библиография) - муен озынлыгы, колак колаклары, кулларның тулылыгы, итәк, тиренең тигезлеге, чәч һәм теш төсе.
Ләкин монда гаҗәп нәрсә: автор хатын-кыз тәнен рәхәтләнеп тасвирлый, ләкин аның кабул итүе арзан волуптунизмга керми. Барысы да тотрыклы һәм гармонияле.
Sixәм җиңел генә алты телдә сөйләшүче Италия кино йолдызы актерының матур кызы, кинәт борыңгы шумерлар һәм Ассиро-Бабиллылар турында катлаулы итеп сөйли башлый.
Тагын бер матурлык, Россия гимнасты Сима, LSD белән экспериментлар үткәргән психофизиологның тыйнаклык һәм өзлексез үзләштерү мисалы.
Өченчесе, кечкенә Италия кызы, гаҗәеп иҗат итә һәм ире-рәссамын богемия ярлылыгыннан куркыныч һәм карма белән тулы дөньяга алып бара.
Әйе, әлбәттә, иң "нормаль" кешеләр кино һәм истәлекле романнарга җыелалар, рәссам кагыйдәне җиткерү өчен эшне киңәйтә.
Ләкин, тагын бер кат, эпик эпик яза башлаган, матурлыкның мәгънәсе, кешелек язмышы, барлык әйдәп баручы дини тәгълиматларны анализлау белән, ул үзе заманының кисәк чагылышы, хәзерге тормыш һәм фикер энциклопедиясе булдырган дип шикләнми.
Иван Антонович Эфремовның "Разор Блед" романындагы гаҗәеп тәэсирен аның әйдәп баручы персонажы, нейрофизиология профессоры Гирин сүзләре белән тәмамлыйм, ул Indianиндстан акыллы йогилары белән очрашуда игълан итә:
абыйлар, монастырьга бармагыз. Кайтыгыз, өченче планетаны карарга вакыт.
(Моннан башлап)
Тема турында күбрәк:
СССР 2.0. Резервациядә серф?
"Ак тапның сере" М.Михеев, Новосибирск, 1965
"Хәрәкәткә күтәрелү": эйфория үтте
1970-80 елларда Россиядә тарихның иң яхшы еллары
Постсовет тамашачысы өчен иң яхшы серия
Брежнев туктау еллары - гармонияле тормышның микроклиматы
1970-80 нче елларда хатын-кыз образы. Гади совет изгесе
Вәли Высоцкийда. Ул сезне чыгарыр
Безнең таркалу чорында эремчекләр һәм репостлар экзистенциаль борчылу ишарәләренә әйләнәләр. ОЧЫРМАГЫЗ, ЯКЫРЫГЫЗ, МИНЕAN КАНАЛЫМГА БАШЛАНЫГЫЗ
https://zen.yandex.ru/media/korney_prutkov/enciklopediia-sovetskoi-jizni-6070h-ch2-5e6112316c3f9e70e905fb06