Без православие теле күреп ияләшкән аз гына кимрәк, алтын гөмбәзләре чиркәүләре - көмеш, зәңгәр, яки яшел. Бик сирәк гөмбәз кара тапмадык. Әйе, бу чыннан да була. Миңа нәрсә нәрсә сөйлисем килә.
Әгәр дә без гыйбадәтханәләрнең тышкы кыяфәте турында сөйләсәк, гөмбәзләрнең төсе генә түгел, аларның саны һәм структурасы төсе дә мөһим.
Мәсәлән, йолдызлар белән чиркәү зәңгәр гөмбәзле, аннары Мәрьям хөрмәтенә гыйбадәтханә төзелгән икән. Зәңгәр төс аның чисталыгын аңлата, һәм йолдыз образы - Мәрьям Мәрьямнән Мәсихнең тууы.
Кызыл төс бу яктан бик сирәк, бу гыйбадәтханәнең шәһиткә багышланганын күрсәтә.
Гадәттә киң таралган алтын төскә килгәндә, ул гыйбадәтханәнең Мәсихкә багышланганын символлаштыра. Алтын - күк данының төсе, сезгә Мәскәүдә Коткаручы Христос соборын искә төшерергә кирәк.
Изгеләргә багышланган гыйбадәтханәләрдә көмеш яки яшел гөмбәзләр табарга мөмкин.
Һәм ниһаять, этнотерриториаль - кара. Ул монастизмны тасвирлый, һәм сез уйлаганча, мондый гыйбадәтханәләр монастырьларда очрый.
Иң гади мисал - Покровский монастыре, анда Россиянең төрле почмакларыннан хаҗилар еш килә.
Ләкин, мин белә алганча, бу бөтенләй катгый кагыйдә түгел, киресенчә, традиция. Кайвакыт аны хөрмәт итмиләр.
https://zen.yandex.ru/media/realtaro/viju-chernye-kupola-na-hrame-chto-eto-znachit-5e78f78b347d5055558495ca